Okręty podwodne typu Rota

typ duńskich okrętów podwodnych

Okręty podwodne typu Rotaduńskie okręty podwodne z okresu międzywojennego. W latach 1917–1922 w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze zbudowano trzy okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Kongelige Danske Marine w latach 1920–1922. Wszystkie okręty zostały samozatopione w Kopenhadze 29 sierpnia 1943 roku, by uniknąć przejęcia przez Niemców, a w 1952 roku zostały złomowane.

Okręty podwodne typu Rota
Ilustracja
Kraj budowy

 Dania

Stocznia

Orlogsværftet, Kopenhaga

Zbudowane

3

Użytkownicy

 Kongelige Danske Marine

Służba w latach

1920–1943

Stracone

3

Uzbrojenie:
1 działo plot. kal. 57 mm
4–5 torped
Wyrzutnie torpedowe:
• dziobowe
• rufowe
• zewnętrzne


3 × 450 mm
1 × 450 mm
1 × 450 mm (jedynie „Rota”)

Załoga

17 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

301 ton

• w zanurzeniu

369 ton

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowe

Długość

47,5 metra

Szerokość

4,4 metra

Zanurzenie

2,7 metra

Napęd:
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 900 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 640 KM
2 śruby
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14,5 węzła
10,5 węzła

Projekt i budowa edytuj

Projekt jednostek typu Rota (zwany także typem C) został opracowany w duńskiej admiralicji, opierając się na konstrukcji amerykańskich okrętów Johna Hollanda, ale z szeregiem oryginalnych rozwiązań technicznych[1]. Konstrukcja kadłuba z zewnętrznymi siodłowymi zbiornikami balastowymi podobna była do użytej w holenderskim okręcie podwodnym Hr.Ms. K I[2]. Na prototypowej jednostce „Rota” na pokładzie przed kioskiem umieszczono obracalną wyrzutnię torpedową, jednak rozwiązanie to nie sprawdziło się i została zdemontowana, a pozostałe dwa okręty jej nie otrzymały[3][4].

Wszystkie okręty typu Rota zostały zbudowane w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][2]. Stępki jednostek położono w latach 1917–1918, a zwodowane zostały w latach 1918–1920[2][3].

Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Wejście do służby Los
Rota Orlogsværftet marzec 1917 16 sierpnia 1918 wrzesień 1920 samozatopione 29 sierpnia 1943, złomowane w 1952
Bellona czerwiec 1917 14 marca 1919 lipiec 1921
Flora sierpień 1918 23 kwietnia 1920 styczeń 1922

Dane taktyczno-techniczne edytuj

Jednostki typu Rota były niewielkimi, przybrzeżnymi okrętami podwodnymi o konstrukcji jednokadłubowej[2][5]. Długość całkowita wynosiła 47,5 metra, szerokość 4,4 metra i zanurzenie 2,7 metra[3][5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 301 ton, a w zanurzeniu 369 ton[3][5]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Burmeister & Wain o łącznej mocy 900 KM[2][3]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Titan Electro o łącznej mocy 640 KM[2][3]. Dwa wały napędowe obracające dwiema śrubami umożliwiały osiągnięcie prędkości 14,5 węzła na powierzchni i 10,5 węzła w zanurzeniu[3][6][a]. Zapas paliwa płynnego wynosił 12 ton[1].

„Rota” wyposażony był początkowo w pięć wyrzutni torped kalibru 450 mm, bez torped zapasowych: cztery stałe (trzy dziobowe i jedna na rufie) oraz jedną obracalną na pokładzie przed kioskiem (później zdemontowaną)[1][3]. Pozostałe dwa okręty miały wyłącznie cztery stałe wyrzutnie torpedowe[1][3]. Broń artyleryjską stanowiło działo przeciwlotnicze kalibru 57 mm M1885 L/40[1][3].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 17 (później 24) oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3].

Służba edytuj

Okręty podwodne typu Rota zostały wcielone do służby w Kongelige Danske Marine w latach 1920–1922[1]. Jednostki otrzymały numery taktyczne C1–C3[1]. Okręty pełniły aktywną służbę we Flotylli okrętów podwodnych do 1936 roku, kiedy to trafiły do rezerwy[4]. 29 sierpnia 1943 roku „Rota”, „Bellona” i „Flora” zostały samozatopione w Kopenhadze, by uniknąć przejęcia przez realizujących operację „Safari” Niemców[3][7]. Po zakończeniu wojny wraki okrętów podniesiono i złomowano w 1952 roku[4][7].

Uwagi edytuj

  1. Fontenoy 2007 ↓, s. 175 podaje, że okręty miały napęd jednośrubowy.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Gogin 2023 ↓.
  2. a b c d e f g Fontenoy 2007 ↓, s. 175.
  3. a b c d e f g h i j k l Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 354.
  4. a b c Fontenoy 2007 ↓, s. 176.
  5. a b c Miller 2002 ↓, s. 20.
  6. Miller 2002 ↓, s. 21.
  7. a b Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 382.

Bibliografia edytuj

  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Ivan Gogin: ROTA submarines (1920-1922). Navypedia. [dostęp 2023-01-09]. (ang.).
  • David Miller: The Illustrated Directory of Submarines of the World. London: Salamander Books Ltd., 2002. ISBN 1-84065-375-2. (ang.).