Opiliaceaerodzina w większości pasożytniczych roślin z rzędu sandałowców, licząca 10 rodzajów i 33[4]–36[1] gatunków. Najbardziej zróżnicowany rodzaj – Agonandra (liczy 10 gatunków) występuje w tropikach Ameryki Środkowej i Południowej. Pozostałe rodzaje występują w tropikalnej Afryce, Azji i w północnej Australii[4].

Opiliaceae
Ilustracja
Opilia amentacea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Santalanae

Rząd

sandałowce

Rodzina

Opiliaceae

Nazwa systematyczna
Opiliaceae Valeton
Crit. Overz. Olacin.: 136. 7 Jul 1886[3]
Anthobolus leptomerioides

Morfologia edytuj

Zawsze zielone krzewy i niewielkie drzewa, tylko drzewa z rodzaju Agonandra osiągają do 40 m wysokości. Liście są skrętoległe, ogonkowe, pojedyncze i całobrzegie. Kwiaty drobne zebrane w niewielki kwiatostan wyrastający w kątach liści. W większości przypadków obupłciowe, choć u niektórych gatunków są i rozdzielnopłciowe. Promieniste, zwykle 4-5-krotne, rzadko 3-krotne. Okwiat drobny lub całkowicie zredukowany. Pręciki występują w takiej samej liczbie jak listki okwiatu. Zalążnia jest górna. Owocem jest pestkowiec, o cienkiej owocni, mięsistym mezokarpie i drewniejącym endokarpie. Zawiera pojedyncze, duże nasiono[4].

Systematyka edytuj

Pozycja według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina siostrzana dla sandałowcowatych. W przeszłości łączona była często z przemierżlowatymi[4][1].

sandałowce

Erythropalaceae



Strombosiaceae




Coulaceae





Ximeniaceae




Aptandraceae



Olacaceae przemierżlowate






Octoknemaceae




Balanophoraceae gałecznicowate





Opiliaceae



Santalaceae sandałowcowate (w tym dawne jemiołowate Viscaceae)






Loranthaceae gązewnikowate



Mystropetalaceae





Misodendraceae



Schoepfiaceae










Wykaz rodzajów:

Według bazy Vascular Plant Families and Genera do rodziny należy 10 rodzajów[5].

Zastosowanie edytuj

Owoce kilku gatunków lokalnie są jadane. W Malezji spożywa się gotowane młode pędy niektórych gatunków. Korzenie i kora innych ma zastosowanie lecznicze[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-08] (ang.).
  2. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-08] (ang.).
  3. James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-04-11]. (ang.).
  4. a b c d e Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 174-175. ISBN 1-55407-206-9.
  5. Royal Botanic Gardens, Kew: List of genera in family Opiliaceae. Vascular Plant Families and Genera. [dostęp 2011-04-11]. (ang.).