Orzeł białobrzuchy

Orzeł białobrzuchy[5], wojownik białobrzuchy[6] (Aquila africana) – gatunek dużego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Afrykę. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Orzeł białobrzuchy
Aquila africana[1]
(Cassin, 1865)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Aquila

Gatunek

orzeł białobrzuchy

Synonimy
  • Hieraaetus africanus (Cassin, 1865)[2][3]
  • Limnaetus africanus Cassin, 1865[2]
  • Spizaetus africanus (Cassin, 1865)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka

Bywał umieszczany w rodzajach Spizaetus, Hieraaetus, często także w monotypowym rodzaju Cassinaetus. Badania molekularne dowiodły jednak, że jest blisko spokrewniony z kilkoma orłami z rodzaju Aquila[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][7].

Morfologia

Długość ciała orłów białobrzuchych wynosi od 50 do 61 cm; masa ciała samców 938–1049 g, jednej zważonej samicy 1153 g; rozpiętość skrzydeł 103–113 cm[2].

Zasięg występowania

Jego zasięg występowania rozciąga się od Sierra Leone i Liberii na wschód po Demokratyczną Republikę Konga i zachodnią Ugandę. Ptaki tego gatunku stwierdzono również w północno-zachodniej Angoli, kilkukrotnie w zachodniej Kenii, a raz w górach Udzungwa w Tanzanii[2].

Ekologia i zachowanie

Orzeł białobrzuchy to nierzucający się w oczy ptak zamieszkujący nizinne lasy deszczowe. W Wybrzeżu Kości Słoniowej występuje zarówno w lasach pierwotnych, jak i wtórnych, jest zdolny do przeżycia również na plantacjach[3]. Preferencje żywieniowe tych orłów są słabo poznane; zjadają ptaki, wiewiórki (odnotowane w zawartości żołądków), z obserwacji wynika, że jedzą również węże[2]. Wiadomo, że buduje gniazda na wysokich drzewach. W Zimbabwe stwierdzono rozród od kwietnia do sierpnia, w Ugandzie stwierdzano próby rozrodu od października 1980 do stycznia 1981, w Ghanie obserwowano wyrośnięte pisklę w grudniu; w Liberii para była widziana przy budowie gniazda w październiku i listopadzie, a następnie w latach 1981–1984 z podrośniętym pisklęciem (od marca do maja)[3].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje orła białobrzuchego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków, zawiera się w przedziale 670–6700 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[4].

Przypisy edytuj

  1. Aquila africana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h Kemp, A.C. & Kirwan, G.M.: Cassin’s Hawk-eagle (Aquila africana). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (5 marca 2016)].
  3. a b c Cassin's Hawk-eagle. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2016-03-01].
  4. a b Aquila africana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-09].
  6. P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40, zeszyt specjalny, 1999. 
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-09]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj