Wikipedia

Parafia cywilno-wojskowa św. Jerzego w Sopocie

parafia rzymskokatolicka w archidiecezji gdańskiej (cywilna) oraz w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego (wojskowa)

Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego w Sopocie – rzymskokatolicka parafia cywilno–wojskowa, usytuowana w Sopocie przy ulicy Kościuszki. Wchodzi w skład dekanatu Sopot w archidiecezji gdańskiej oraz dekanatu Marynarki Wojennej w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego.

Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego
Kościół Garnizonowy
Ilustracja
Kościół garnizonowy św. Jerzego
(widok z ul. Bohaterów Monte Cassino)
Państwo

 Polska

Siedziba

Sopot

Adres

ul. Kościuszki 1,
81–704 Sopot

Data powołania

8 maja 1947

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja
Diecezja

Gdańska
Ordynariat Polowy Wojska Polskiego

Dekanat

Sopot

Marynarki Wojennej

Kościół

św. Jerzego

Proboszcz

ks. kmdr ppor. SG Andrzej Szpura

Wezwanie

św. Jerzego oraz Matki Boskiej Częstochowskiej
(od 26 sierpnia 1959)

Wspomnienie liturgiczne

24 kwietnia i 26 sierpnia

Położenie na mapie Sopotu
Mapa konturowa Sopotu, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia cywilno–wojskowa św. Jerzego”
Ziemia54°26′33,6″N 18°33′50,6″E/54,442667 18,564056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia

edytuj

Parafia powstała w 1947 przy neogotyckim kościele poewangelickim noszącym do 1945 wezwanie Zbawiciela (Erlöserkirche) i wybudowanym w latach 1899–1901 według projektu Ludwiga von Tiedemanna, ze środków ofiarowanych przez cesarzową Augustę Wiktorię i cesarza Wilhelma II[1].

Dnia 8 maja 1945 świątynia została przekazana duszpasterstwu wojskowemu. Rozkazem Głównego Kwatermistrza Wojska Polskiego z dniem 1 lipca 1967, Kościół został przekazany Marynarce Wojennej[2].

Jej pierwszym administratorem jako parafii terytorialnej wchodzącej w skład diecezji gdańskiej w latach 1947–1986 był ks. kan. Paweł Matulewicz[3][4], późniejszy (1986–1991) proboszcz. W 1991 przy kościele garnizonowym została erygowana przez biskupa polowego Wojska Polskiego Sławoja Leszka Głódzia – parafia wojskowa, której proboszczem i kapelanem wojskowym został ks. kmdr por. Józef Kubalewski[5][6]. Jej późniejszy proboszcz ks. kmdr mgr Zbigniew Rećko[7][8], został w lutym 2016 roku mianowany dziekanem dekanatu Marynarki Wojennej[9].

Wikariusze parafii wojskowej byli również kapelanami 7 Szpitala Marynarki Wojennej[10] w Gdańsku Oliwie:

  • 1957–1980: ks. kmdr Andrzej Wystrychowski[11]
  • 1996–2004: ks. kmdr por. Marian Wydra[12][13]
  • 2004–2005: ks. kmdr kan. Zbigniew Kłusek[14][15][16][17]
  • 2011–2013: ks. kpt. Sebastian Semrau[18]

W 1971 w bocznym ołtarzu zamontowano płaskorzeźbę Matki Bożej Częstochowskiej z kaplicy historycznego statku m/s Batory[19].

Kościół parafialny był od 11 grudnia 2017 do 16 czerwca 2024 siedzibą dekanatu, a jej proboszcz dziekanem.

Patronami parafii są św. Jerzy oraz Matka Boska Częstochowska – jako patronka drugorzędna z dekretu kardynała Stefana Wyszyńskiego – prymasa Polski, z dnia 26 września 1959, dzięki staraniom ówczesnego rektora ks. ppłk Wiktora Kłosowicza[20].

Stan obecny

edytuj

Od czerwca 2024 proboszczem parafii jest ks. kmdr ppor. SG Andrzej Szpura, wikariuszem parafii cywilnej ks. mgr lic. Marek Jóskowski (od lipca 2019), a pomocą duszpasterską służy jako rezydent – zamieszkały na terenie parafii, (od czerwca 2024) ks. płk w st. spocz. prał. mgr Jan Wołyniec.

Proboszczowie

edytuj
  • 1945–1946: ks. Jerzy Dunin
  • 1948–1952: o. ppłk Stanisław Kałuża OFM[21]
    • rektor kościoła garnizonowego
  • 1952–1956: ks. płk Franciszek Wojtyło
    • rektor kościoła garnizonowego
  • 1957–1965: ks. ppłk Wiktor Kłosowicz[22]
    • rektor kościoła garnizonowego
  • 1965–1980: ks. kmdr Andrzej Wystrychowski[2][23]
    • rektor kościoła garnizonowego
  • 1980–1991: ks. kmdr Emil Dybek[24]
    • rektor kościoła garnizonowego
  • 1986–1991: ks. kan. Paweł Matulewicz[3][4]
  • 1991–1999: ks. kmdr prał. Józef Kubalewski[5][6]
  • 1999–2005: ks. kmdr mgr Zbigniew Rećko[7][8]
  • 2005–2010: ks. kmdr prał. mgr Roman Dziadosz[25]
  • 2010–2012: ks. kmdr por. mgr Józef Michalik[26]
  • 2012–2013: ks. kmdr por. mgr Jarosław Antoszewski[27]
  • 2013–2024: ks. płk w st. spocz. prał. mgr Jan Wołyniec[28]
  • od 16 VI 2024: ks. kmdr ppor. SG Andrzej Szpura[29]

Wikariusze

edytuj

Wikariusze parafii terytorialnej

edytuj
  • 1957–1958: ks. Alfons Pluskowski[30]
  • 1959–1960: ks. dr Alojzy Rotta[31][32]
  • 1962–1963: ks. Jan Wesołowski
  • 1965–1968: ks. prał. Andrzej Rurarz[33][34]
  • 1968–1972: ks. Jan Kozaczka[35]
  • 1972–1975: ks. Henryk Tribowski[36]
  • 1975–1979: ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec
  • 1979–1980: ks. Ryszard Lewarski[37]
  • 1979–1980: ks. kan. mgr Andrzej Rozmus[38]
  • 1980–1981: ks. Andrzej Tretyn
  • 1981–1992: ks. płk prał. mgr Jan Wołyniec[28]
  • 1992–1995: ks. kan. mgr Stanisław Jarzembski[39]
  • 1992–2000: o. mgr lic. Andrzej Haase OSB[40][41]
  • 1995–1996: ks. kan. mgr Krzysztof Stachowski[42][43][44]
  • 1996–2000: ks. kan. mgr Tadeusz Balicki[45]
  • 2000–2006: ks. mgr lic. Janusz Witkowski[46][47]
  • 2002–2008: mgr Rafał Urbański
  • 2006–2011: ks. mgr Wojciech Gruchała[48]
  • 2008–2011: ks. mgr Piotr Wrzesiński[49][50]
  • 2011–2015: ks. Kazimierz Radomski[51]
  • 2013–2021: ks. kan. prof. dr hab. Zdzisław Kropidłowski[52]
    • pomoc duszpasterska
  • 2015–2019: ks. kan. Kazimierz Głyżewski[53]
  • od 2019: ks. mgr lic. Marek Jóskowski[54]

Wikariusze parafii wojskowej

edytuj

Powołania z terenu parafii

edytuj

Upamiętnienie dwóch wybitnych Sopocian

edytuj

Z inicjatywy Urzędu Miasta Sopotu[74] 28 marca 2017 odsłonięto i poświęcono ufundowane tablice w kościele upamiętniające dwóch wybitnych Sopocian ks. kanonika Pawła Matulewicza i ks. dr Jana Kaczkowskiego przy bocznym ołtarzu św. Józefa Robotnika. Mszy św. oraz odsłonięcia tablic dokonał dziekan Marynarki Wojennej, ks. kmdr Zbigniew Rećko[75].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Wojciech Gruszczyński, Wolne Miasto Gdańsk. Przewodnik po mieście, część 3, Gdańsk 2011.
  2. ↑ a b Historia duszpasterstwa w Marynarce Wojennej. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2006-04-23]. (pol.).
  3. ↑ a b Śp. ks. kanonik Paweł Matulewicz. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2023-08-11]. (pol.).
  4. ↑ a b Śp. ks. Paweł Matulewicz. sopot.grobonet.com. [dostęp 2024-06-24]. (pol.).
  5. ↑ a b Proboszcz: ks. Józef Kubalewski. diecezja.bydgoszcz.pl. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  6. ↑ a b Proboszcz: Ks. Prałat Józef Konstanty Kubalewski. meczennicy.bydgoszcz.pl. [dostęp 2024-06-24]. (pol.).
  7. ↑ a b Ks. Zbigniew Rećko. archibial.pl. [dostęp 2016-02-09]. (pol.).
  8. ↑ a b Ks. kmdr mgr Zbigniew Rećko – proboszcz parafii Wojskowej Marynarki Wojennej RP pw. M.B. Częstochowskiej (Gdynia Oksywie). diecezja.gda.pl. [dostęp 2016-02-09]. (pol.).
  9. ↑ Chciałbym głębiej zapuścić lemiesz. gdansk.gosc.pl. [dostęp 2016-03-03]. (pol.).
  10. ↑ 7 Szpital Marynarki Wojennej. 7szmw.pl. [dostęp 2024-06-04]. (pol.).
  11. ↑ „A czy to jest prawdziwy ksiądz?” Nocne grzebanie ofiar rewolty grudniowej przez kapelanów wojskowych w Trójmieście. przystanekhistoria.pl. [dostęp 2023-05-28]. (pol.).
  12. ↑ a b Zmarł ks. kan. kmdr por. Marian Wydra. archibial.pl. [dostęp 2023-09-28]. (pol.).
  13. ↑ a b Białystok – Słubice (Diecezja ŁOWICKA): Uroczystości pogrzebowe śp. ks. kmdra por. Mariana Wydry (ZAPOWIEDŹ). archibial.pl. [dostęp 2023-06-14]. (pol.).
  14. ↑ a b Zmarł ks. kmdr Zbigniew Kłusek. ryglice-okolice.pl. [dostęp 2015-02-13]. (pol.).
  15. ↑ a b O Zmarłym kapelanie, śp. kmdr. Zbigniewie Kłusku: „Przy Tobie nikt nie czuł się samotny” (arch.). archiwum-ordynariat.wp.mil.pl. [dostęp 2023-04-09]. (pol.).
  16. ↑ a b Pożeganli ks. komandora (arch.). tarnow.gosc.pl. [dostęp 2020-12-04]. (pol.).
  17. ↑ a b Pożegnanie ks. kmdr. Zbigniewa Kłuska. ryglice-okolice.pl. [dostęp 2015-02-20]. (pol.).
  18. ↑ a b Kościół Garnizonowy pw. Zmartwychwstania Pańskiego (Proboszcz: ks. mjr Sebastian SEMRAU). 1psap.wp.mil.pl. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  19. ↑ Historia figury Matka Bożej Częstochowskiej (arch.). jerzy.sopot.pl. [dostęp 2023-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-26)]. (pol.).
  20. ↑ Matka Boska Częstochowska – drugorzędny patron naszego kościoła od 1959 roku (odpust: 26 sierpnia) (arch.). jerzy.sopot.pl. [dostęp 2023-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-26)]. (pol.).
  21. ↑ O. Stanisław Karol Kałuża (arch.). panewniki.pl. [dostęp 2024-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-15)]. (pol.).
  22. ↑ Ks. Wiktor Kłosowicz. florian-pabianice.pl. [dostęp 2019-07-31]. (pol.).
  23. ↑ Zmarli 15 grudnia 1986: Ks. płk (komandor) Andrzej Wystrychowski. echogorzowa.pl. [dostęp 2019-12-15]. (pol.).
  24. ↑ Śp. ks. Emil Dybek. sopotparafialny.grobonet.com. [dostęp 2024-06-14]. (pol.).
  25. ↑ Ksiądz Roman Dziadosz. diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2014-08-01]. (pol.).
  26. ↑ Ks. Józef Michalik. diecezja.zamojskolubaczowska.pl. [dostęp 2013-08-17]. (pol.).
  27. ↑ Ks. Kanonik ppłk mgr Jarosław Antoszewski. diecezjaplocka.pl. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
  28. ↑ a b Ks. Prałat płk mgr Jan Wołyniec. diecezja.gda.pl. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  29. ↑ a b Ks. mjr Andrzej Szpura – proboszcz. diecezja.gda.pl. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  30. ↑ Śp. ks. Alfons Pluskowsk. sopot.grobonet.com. [dostęp 2024-06-14]. (pol.).
  31. ↑ Nie żyje ks. dr Alojzy Rotta (arch.). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2023-09-22]. (pol.).
  32. ↑ Pogrzeb ks. dr. Alojzego Rotty (arch.). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2023-07-23]. (pol.).
  33. ↑ Życiorys Ks. Prałata Andrzeja Rurarza (arch.). diecezja.gda.pl. [dostęp 2024-02-22]. (pol.).
  34. ↑ Pogrzeb ks. Prałata Rurarza - wielkiego patrioty, Kapelana Jego Świątobliwości. portalpomorza.pl. [dostęp 2009-12-22]. (pol.).
  35. ↑ Polska Misja Katolicka w Hanau – Fulda (Ks. Proboszcz Jan Kozaczka). pmk-hanau.de. [dostęp 2009-03-03]. (pol.).
  36. ↑ Ks. Henryk Tribowski – emeryt w parafii św. Stanisława Kostki (Gdańsk Oliwa). diecezja.gda.pl. [dostęp 2005-09-07]. (pol.).
  37. ↑ Życiorys Ks. Ryszarda Lewarskiego (arch.). diecezja.gda.pl. [dostęp 2022-03-01]. (pol.).
  38. ↑ Ks. Kanonik mgr Andrzej Rozmus – proboszcz w parafii św. Jana Chrzciciela (Gdańsk Kiełpino). diecezja.gda.pl. [dostęp 2005-10-23]. (pol.).
  39. ↑ Ks. Kanonik mgr Stanisław Jarzembski – proboszcz w parafii św. Wojciecha (Reda Ciechocino). diecezja.gda.pl. [dostęp 2015-02-16]. (pol.).
  40. ↑ Ks. mgr lic. Andrzej Haase OSB – poza diecezją (Tyniec). diecezja.gda.pl. [dostęp 2008-09-02]. (pol.).
  41. ↑ Zespół prowadzących: o. mgr lic. Andrzej Haase OSB (Tyniec). instytutmonastyczny.pl. [dostęp 2024-06-14]. (pol.).
  42. ↑ Nie żyje ks. Krzysztof Stachowski. Miał 60 lat (arch.). nadmorski24.pl. [dostęp 2022-05-21]. (pol.).
  43. ↑ Nie żyje ks. Krzysztof Stachowski, proboszcz z parafii w Żarnowcu. Miał 60 lat, ciężko zachorował i trafił do szpitala w Wejherowie. puck.naszemiasto.pl. [dostęp 2021-02-06]. (pol.).
  44. ↑ Pogrzeb ks. kan. Krzysztofa Stachowskiego (Życiorys). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2023-05-29]. (pol.).
  45. ↑ Ks. Kanonik mgr Tadeusz Balicki – zamieszkały przy Caritas (Gdańsk Przymorze). diecezja.gda.pl. [dostęp 2021-09-01]. (pol.).
  46. ↑ Śp. ks. Janusz Witkowski. jerzy.sopot.pl. [dostęp 2023-08-11]. (pol.).
  47. ↑ O księdzu Januszu Witkowskim (arch.). konferencjazagrozenia.lokomotywa.edu.pl. [dostęp 2007-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-11)]. (pol.).
  48. ↑ Ks. mgr Wojciech Gruchała – proboszcz w parafii św. Wojciecha - Milenijne Sanktuarium Chrzciciela Gdańska (Gdańsk Świbno). diecezja.gda.pl. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
  49. ↑ Ks. mgr Piotr Wrzesiński – poza diecezją (Toruń). diecezja.gda.pl. [dostęp 2018-07-01]. (pol.).
  50. ↑ Ks. Piotr Wrzesiński. diecezja-torun.pl. [dostęp 2018-07-02]. (pol.).
  51. ↑ Ks. Kazimierz Radomski. diecezja.gda.pl. [dostęp 2018-07-01]. (pol.).
  52. ↑ Ks. Kanonik prof. dr hab. Zdzisław Kropidłowski – pomoc duszpasterska w parafii św. Wojciecha (Kielno). diecezja.gda.pl. [dostęp 2018-07-01]. (pol.).
  53. ↑ Ks. Kanonik Kazimierz Głyżewski – proboszcz w parafii św. Apostołów Piotra i Pawła (Gdańsk Jelitkowo). diecezja.gda.pl. [dostęp 2020-06-10]. (pol.).
  54. ↑ Ks. mgr lic. Marek Jóskowski. diecezja.gda.pl. [dostęp 2020-11-10]. (pol.).
  55. ↑ Kościół pomocniczy w Brzegu: pw. Zmartwychwstania Pańskiego – udostępniony Duszpasterstwu Wojskowemu (ks. mjr Sebastian Semrau – proboszcz). archidiecezja.wroc.pl. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
  56. ↑ Ksiądz Jan Majder (arch.). nmp.pl. [dostęp 2010-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-24)]. (pol.).
  57. ↑ Ks. Prałat Jan Majder – wyjątkowa postać kościoła gdańskiego (arch.). poradnictwo.gda.pl. [dostęp 2008-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (pol.).
  58. ↑ Pogrzeb ks. Piotra Makiłły (Śp. ks. Piotr zmarł w czwartek 27 V) (arch.). gdansk.gosc.pl. [dostęp 2021-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-21)]. (pol.).
  59. ↑ Śp. ks. Piotr Makiłła. sopotparafialny.grobonet.com. [dostęp 2024-06-15]. (pol.).
  60. ↑ Ks. mgr Leopold Godniewicz – rezydent w parafii Chrystusa Króla i bł. Alicji Kotowskiej (Wejherowo). diecezja.gda.pl. [dostęp 2001-07-01]. (pol.).
  61. ↑ Janusz Maria Andrzejewski OP – opiekun Klub Inteligencji Katolickiej (KIK), prowadzący katechezy dla dorosłych (klasztor w Tarnobrzegu). wdrodze.pl. [dostęp 2022-02-02]. (pol.).
  62. ↑ 25 lat kapłaństwa kapelana naczelnego (ZHR) (arch.). zhr.pl. [dostęp 2020-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-01)]. (pol.).
  63. ↑ Ks. mgr Robert Mogiełka – dyrektor Domu Rekolekcyjnego im. św. Wojciecha (Straszyn). diecezja.gda.pl. [dostęp 2019-12-08]. (pol.).
  64. ↑ Kontakt (Zarząd): Dyrektor Domu Rekolekcyjnego – Ks. Robert Mogiełka. domwstraszynie.pl. [dostęp 2020-12-08]. (pol.).
  65. ↑ Diecezjalna rada duszpasterstwa harcerzy – Ks. mgr hm. Robert Mogiełka (diecezjalny duszpasterz harcerzy). diecezja.gda.pl. [dostęp 2024-06-01]. (pol.).
  66. ↑ Duszpasterstwo ZHR: Kapelan Naczelny – Ks. mgr hm. Robert Mogiełka (Przewodniczący Rady). zhr.pl. [dostęp 2024-06-14]. (pol.).
  67. ↑ Ks. Jan Kaczkowski (1977–2016) (arch.). hospitium.org. [dostęp 2020-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-21)]. (pol.).
  68. ↑ Ks. dr Jan Kaczkowski JOHNNY (arch.). fundacjakaczkowskiego.org. [dostęp 2024-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-02)]. (pol.).
  69. ↑ Śp. ks. Jan Kaczkowski. sopot.grobonet.com. [dostęp 2024-06-24]. (pol.).
  70. ↑ Puckie Hospicjum pw. św. Ojca Pio. hospitium.org. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  71. ↑ Fundacja Kaczkowskiego. fundacjakaczkowskiego.org. [dostęp 2024-06-16]. (pol.).
  72. ↑ Ks. mgr Jan Wójcik – poza krajem (Ukraina). diecezja.gda.pl. [dostęp 2014-07-01]. (pol.).
  73. ↑ Ks. Jan Paweł Wójcik – administrator (ROHATYN: parafia św. Mikołaja). rkc.lviv.ua. [dostęp 2014-07-01]. (ukr.).
  74. ↑ Dwóch wybitnych Sopocian: ks. Jan Kaczkowski i ks. Paweł Matulewicz (arch.). sopot.pl. [dostęp 2017-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-24)]. (pol.).
  75. ↑ Odsłonięcie tablicy im. ks. Jana Kaczkowskeigo (arch.). pomorskie.naszemiasto.pl. [dostęp 2017-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-22)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parafia_cywilno-wojskowa_św._Jerzego_w_Sopocie&oldid=74154331”