Park Narodowy Garamba

Park Narodowy Garamba^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Demokratyczna Republika Konga
Typ	przyrodniczy
Spełniane kryterium	VII, X
Numer ref.	136
Region	Afryka
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1980; na 4. sesji
Obiekt zagrożony	1996
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Park Narodowy Garamba
	; Widok lotniczy parku
	park narodowy
Państwo	Demokratyczna Republika Konga
Data utworzenia	1938
Powierzchnia	4920 km²
	Położenie na mapie Demokratycznej Republiki Konga Park Narodowy Garamba
	4°00′N 29°15′E/4,000000 29,250000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Park Narodowy Garamba (fr. Parc national de Garamba) – park narodowy w Demokratycznej Republice Konga. Został założony w 1938 roku jako drugi park narodowy w Afryce.

W parku żyła ostatnia populacja nosorożców białych podgatunku północnego (Ceratotherium simum cottoni), która zanikła w wyniku kłusownictwa – Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uważa, że dziko żyjące nosorożce białe podgatunku północnego najprawdopodobniej wyginęły^[1].

W 1980 roku park został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a od 1996 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu.

Położenie

Park znajduje się w północno-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga przy granicy z Sudanem^[2], w Prowincji Wschodniej^[3]. Położony na wysokości od 700 do 1065 metrów obejmuje ochroną rozległe płaskowyże i mokradła w depresjach^[2]. Zajmuje powierzchnię 4 920 km²^[2]^[a].

Historia

Park Narodowy Garamba został utworzony w północno-wschodniej części Konga Belgijskiego dekretem królewskim 17 marca 1938 roku^[5]. Jest drugim – po Parku Narodowym Wirunga – najstarszym parkiem narodowym w Afryce^[6].

Zajmował powierzchnię 4000 km²^[5]. Głównym celem parku była ochrona dwóch zagrożonych gatunków: nosorożca białego (Ceratotherium simum cottoni) i żyrafy kongijskiej (Giraffa camelopardalis ssp. Congoenis)^[5]. W parku utworzono stację udomowiania słoni dla pracy w rolnictwie^[5].

W 1980 roku park został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[7], a od 1996 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu^[8].

Flora i fauna

Park charakteryzuje się wyjątkową bioróżnorodnością^[3].

W jego południowej części występują sawanny^[3]. Wzdłuż rzek Dungu i Garamba rozciągają się rozległe lasy galeriowe^[3]. Północną część porastają m.in. lasy galeriowe, gęste suche zarośla, a gdzieniegdzie występują tereny podmokłe^[3]. Na obrzeżach parku znajdują się obszary łowieckie zdominowane przez krzewiaste sawanny oraz drzewiaste sawanny i lasy^[3].

Na terenie parku występują m.in.: nosorożce afrykańskie, słonie afrykańskie, pantery, lwy, żyrafy, hipopotamy nilowe, bawoły afrykańskie, bawolce krowie, koby żółte i guźce. Sawanny zamieszkują m.in. Antylopowiec koński i żyrafa kongijska (gatunek endemiczny)^[3]. W lasach galeriowych żyją m.in. szympansy, pawiany, dujkery, bongo leśne, dzikany i dzikacze leśne^[3].

Na południu parku znajduje się stacja słoni Gangala-Na-Bodio, jedna z niewielu tego rodzaju na świecie, gdzie udomowione słonie wykorzystywane są w leśnictwie^[2].

Przyroda jest zagrożona ze względu na kłusownictwo i trwające konflikty zbrojne w kraju i państwach sąsiednich^[3]^[6]. W latach 70. XX w. na terenie parku żyło 22 tys. słoni – obecnie wskutek zorganizowanego kłusownictwa celem pozyskania kości słoniowej – ich populacja spadła do mniej niż 1200 osobników^[4]. Na początku lat 2000. zanikła również ostatnia dzika populacja nosorożców białych podgatunku północnego (Ceratotherium simum cottoni)^[4] – Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uważa, że dziko żyjące nosorożce białe podgatunku północnego najprawdopodobniej wyginęły^[1].

Zobacz też

Osobny artykuł: Parki narodowe w Demokratycznej Republice Konga.

Uwagi

↑ Według organizacji African Parks, która od 2005 roku zarządza parkiem na zlecenie Kongijskiego Instytutu ds. Ochrony Przyrody (fr. L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature), park zajmuje 5133 km² i otoczony jest przez obszary łowieckie o powierzchni 9663km²^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b R. Emslie: Ceratotherium simum ssp. cottoni.. W: he IUCN Red List of Threatened Species 2020: e.T4183A45813838. 2020. [dostęp 2020-04-23].
↑ ^a ^b ^c ^d Encyclopædia Britannica 2018 ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature ↓.
↑ ^a ^b ^c African Parks 2020 ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d Archives of the Former National Parks of Belgian Congo ↓.
↑ ^a ^b Rorison 2012 ↓, s. 183–184.
↑ UNESCO ↓.
↑ UNESCO: List of World Heritage in Danger. [w:] whc.unesco.org [on-line]. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).

Bibliografia

Garamba. [w:] African Parks [on-line]. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).
Garamba National Park, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-04-23] (ang.).
L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature (ICCN): Parcs Nationaux. [dostęp 2020-04-23]. (fr.).
Sean Rorison: Congo: Democratic Republic. Bradt Travel Guides, 2012, seria: Bradt Travel Guide Series. ISBN 978-1-84162-391-7. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).
Royal Belgian Institute for Natural Sciences (RBINS): Parc National de la Garamba. [w:] Archives of the Former National Parks of Belgian Congo [on-line]. [dostęp 2020-04-23]. (fr.).
UNESCO: Garamba National Park. [w:] whc.unesco.org [on-line]. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[7] Według organizacji African Parks, która od 2005 roku zarządza parkiem na zlecenie Kongijskiego Instytutu ds. Ochrony Przyrody (fr. L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature), park zajmuje 5133 km² i otoczony jest przez obszary łowieckie o powierzchni 9663km²^[4].

[:1-3] R. Emslie: Ceratotherium simum ssp. cottoni.. W: he IUCN Red List of Threatened Species 2020: e.T4183A45813838. 2020. [dostęp 2020-04-23].

[CITEREFEncyclopædia_Britannica2018-4] Encyclopædia Britannica 2018 ↓.

[CITEREFL’Institut_Congolais_pour_la_Conservation_de_la_Nature-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature ↓.

[CITEREFAfrican_Parks2020-6] African Parks 2020 ↓.

[CITEREFArchives_of_the_Former_National_Parks_of_Belgian_Congo-8] Archives of the Former National Parks of Belgian Congo ↓.

[CITEREFRorison2012183–184-9] Rorison 2012 ↓, s. 183–184.

[CITEREFUNESCO-10] UNESCO ↓.

[:0-11] UNESCO: List of World Heritage in Danger. [w:] whc.unesco.org [on-line]. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[a]

[5]

[6]

[7]

[8]

[4]