Paweł Gutt
Paweł Gutt, ps. „Dobek”, „Mostowy”[a] (ur. 29 września 1897 w Poroninie, zm. 8 stycznia 1972 tamże) – polski rolnik, przedsiębiorca i działacz niepodległościowy, sierżant Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
29 września 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 stycznia 1972 |
| Zawód, zajęcie | |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 29 września 1897 w Poroninie, w ówczesnym powiecie nowotarskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Pawła, rolnika, i Wiktorii z domu Chowaniec[1][2].
Po ukończeniu czterech klas szkoły ludowej w rodzinnej wsi, pracował z rodzicami na roli oraz uczył się zawodu rzeźnika[3]. Działał w miejscowej Drużynie Podhalańskiej oraz w Związku Strzeleckim. Od 4 sierpnia 1914 roku w Legionach Polskich z przydziałem do 5 kompanii II batalionu 2 pułku piechoty LP. Następnie służył w 1 pułku piechoty LP i 1 kompanii II batalionu 5 pułku piechoty LP, w stopniu sekcyjnego[4]. Wyróżnił się 23 maja 1915 w bitwie pod Konarami. 18 lutego 1922 major Alojzy Gluth-Nowowiejski we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał: „w walce o Przepiórów prowadząc patrol bojowy tuż przed pozycjami nieprzyjacielskimi został ranny w rękę, a kula karabinowa strzaskała mu broń. Kapral Gutt, przynosi meldunek, prosi o nowy karabin i mimo rany posuwa się z powrotem ku okopom mieprzyjaciela. Tam chwyta jeńca i przynosi meldunek rozstrzygający o dalszej bitwie – po czym dopiero spełniwszy swoje zadanie, wskutek upływu krwi udaje się do punktu opatrunkowego. Kapral Gut podczas wszystkich walk odznaczał się wybitną dzielnością i rozwagą. Każda bitwa to kilka czynów bohaterskich”[5]. 27 maja 1915 przebywał w szpitalu zorganizowanym w Fabryce Cygar i Tytoniu w Krakowie[4]. Pod koniec kwietnia 1917 pełnił służbę w 5. kompanii 5 pp[2][6].
W odrodzonym Wojsku Polskim od 2 listopada 1918 z przydziałem do 2 pułku strzelców podhalańskich. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej - ranny w dniu 15 stycznia 1920 roku. Po wyleczeniu przeniesiony do 18 pułku piechoty, z dniem 16 sierpnia 1920 r. wrócił w szeregi 2 pułku strzelców Podhalańskich. W toku działań wojennych awansowany na sierżanta i mianowany dowódcą plutonu. W kwietniu 1921 został zdemobilizowany, wrócił do Poronina, tam też działał w Związku Strzeleckim i Związku Legionistów Polskich[6][7]. W 1928 zaciągnął pożyczkę i wybudował dom, w którym prowadził pensjonat[8].
Zmarł 8 stycznia 1972 w Poroninie i spoczął w grobie rodzinnym na miejscowym cmentarzu. Był żonaty z Heleną z Łukaszczyków, z którą miał synów: Jana (ur. 10 lipca 1923), Józefa (ur. 20 marca 1925) i Stanisława (ur. 1 sierpnia 1927) oraz córkę Zofię (ur. 9 maja 1930)[9][10].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6568 – 17 maja 1922[11][1][12]
- Krzyż Niepodległości – 21 września 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[13]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[14]
Uwagi edytuj
- ↑ Pseudonimu „Dobek” używał w Drużynie Podhalańskiej, natomiast przydomek „Mostowy” z czasem stał się drugim członem jego nazwiska.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Polak (red.) 1993 ↓, s. 68.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b II Lista strat 1915 ↓, s. 10.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 5–6.
- ↑ a b Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku ↓.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 68-69.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 3.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 69.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 19.
- ↑ Bąbiński 1929 ↓, s. 80.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 217, poz. 249.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
Bibliografia edytuj
- Gutt Paweł. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.37-2819 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-31].
- Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-05-19].
- Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 5 Pułk Piechoty Legjonów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-05-19].