Pi Scorpii

gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona

Pi Scorpii (Fang, π Sco) – gwiazda podwójna w gwiazdozbiorze Skorpiona, którą tworzy para gwiazd typu widmowego B. Znajduje się około 586 lat świetlnych od Słońca.

Pi Scorpii
π Sco
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Skorpion

Rektascensja

15h 58m 51,113s[1]

Deklinacja

-26° 06′ 50,79″[1]

Paralaksa (π)

0,00557 ± 0,00064[1]

Odległość

586 ± 76 ly
180 ± 23 pc

Wielkość obserwowana

2,91m[1]

Ruch własny (RA)

-11,42 ± 0,78 mas/rok

Ruch własny (DEC)

-26,83 ± 0,74 mas/rok

Prędkość radialna

-7,4 ± 1,3 km/s

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

gwiazda zmienna typu Beta Lyrae

Typ widmowy

B1 V / B2 V[1]

Masa

11 / 9M[2]

Jasność

10 000 / 3000 L[2]

Temperatura

25 000 / 21 000 K[2]

Charakterystyka orbitalna
Okres orbitalny

1,5700925 d[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 6 Sco
2MASS: J15585111-2606507
Cordoba Durchmusterung: CD-25 11228
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 592
Boss General Catalogue: GC 21447
Katalog Henry’ego Drapera: HD 143018
Katalog Hipparcosa: HIP 78265
Katalog jasnych gwiazd: HR 5944
SAO Star Catalog: SAO 183987
Fang

Gwiazda ta ma nazwę własną Fang, która pochodzi z tradycji chińskiej. Dla Chińczyków Beta, Delta, Pi i Ro Scorpii tworzyły 4. stację księżycową: chiń. ; pinyin Fáng; dosł. „Pokój”, wskazującą brzuch Błękitnego Smoka[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Fang dla określenia tej gwiazdy (ściśle: najjaśniejszego składnika π Sco Aa)[4].

Charakterystyka

edytuj

Jest to para białoniebieskich gwiazd ciągu głównego, należąca do asocjacji Skorpiona OB2, grupy podobnych gwiazd powstałych w zbliżonym czasie. Składniki są bardzo podobne, okrążają wspólny środek masy w czasie nieco ponad 1,5 doby, w odległości zaledwie 0,071 au (ok. 15 R). Gwiazdy obracają się synchronicznie, zwracając się ku sobie jedną stroną[2]. Jest to układ podwójny półrozdzielony[1]; w miarę ewolucji masywniejszego składnika w układzie najprawdopodobniej dojdzie do transferu masy, który zaburzy normalną ścieżkę rozwoju gwiazd i może nawet doprowadzić do zniszczenia jednej z nich[2].

Ponad 8000 au od tej gwiazdy podwójnej znajduje się jej towarzysz dwunastej wielkości, prawdopodobnie gwiazda typu widmowego K, która ma własną, słabszą towarzyszkę w odległości 90 au. Układ Pi Scorpii oświetla lokalny ośrodek międzygwiazdowy, tworząc słabą mgławicę refleksyjną o średnicy 80 lat świetlnych[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Pi Scorpii w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: pi Scorpii. STARS. [dostęp 2016-09-18]. (ang.).
  3. Scorpius. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-06].