Wikipedia

Pietro Badoglio

włoski polityk i wojskowy

Pietro Badoglio (ur. 28 września 1871 w Grazzano Monferrato, zm. 1 listopada 1956 tamże) – włoski dowódca wojskowy i polityk[1][2][3], pierwszy Książę Addis Abeby.

Pietro Badoglio
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 września 1871
Grazzano Monferrato

Data i miejsce śmierci

1 listopada 1956
Grazzano Monferrato

Premier Włoch
Okres

od 25 lipca 1943
do 18 czerwca 1944

Poprzednik

Benito Mussolini

Następca

Ivanoe Bonomi

podpis
Odznaczenia
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Wielki Oficer Orderu Korony Włoch Komandor Orderu Korony Włoch Kawaler Orderu Korony Włoch Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Komandor Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Oficer Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Order Sabaudzki Wojskowy I Klasy Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Wielki Oficer Orderu Kolonialnego Gwiazdy Włoch Komandor Orderu Grobu Świętego
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

ŻyciorysEdytuj

Urodził się w miejscowości Grazzano Monferrato, która obecnie nosi na jego cześć nazwę Grazzano Badoglio[4]. Jego rodzicami byli Mario Badoglio i Antonietta Pittarelli[4]. Ukończył Akademię Wojskową w Turynie[3]. W armii włoskiej służył od 1892. Jako porucznik artylerii brał udział w wojnach kolonialnych: kampanii etiopskiej[2], gdzie walczył m.in. pod Aduą (1896) oraz w kampanii libijskiej przeciwko Turcji w latach 1911–1912[5]. Uczestnik I wojny światowej, już jako generał pomagał przywrócić porządek po klęsce Włochów pod Caporetto w 1917[2].

Podpisał rozejm w Villa Giusti.

W 1919 został wybrany senatorem[1][3], a następnie pełnił misje dyplomatyczne w różnych krajach, m.in. w latach 1923–24 był ambasadorem Włoch w Brazylii[4]. W 1926 otrzymał stanowisko głównodowodzącego armii włoskiej i stopień marszałka[2][3][6] i w latach 1929–1933 pełnił obowiązki generalnego gubernatora Cyrenajki i Trypolitanii[6].

W 1936, w trakcie ponownej agresji włoskiej na Abisynię, objął funkcję głównodowodzącego[1] wojsk inwazyjnych po generale Emilio De Bono[7]; zintensyfikował działania zbrojne, czego efektem było triumfalne wkroczenie do Addis Abeby 5 maja. Po kampanii otrzymał od króla Wiktora Emanuela III tytuł księcia Addis Abeby[4] i został mianowany generalnym gubernatorem i wicekrólem Etiopii[2].

W 1940 był szefem sztabu generalnego. Przeciwny udziałowi Włoch w II wojnie światowej, po agresji na Grecję podał się do dymisji[1][6].

26 lipca 1943 mianowany premierem po zdymisjonowaniu Benito Mussoliniego przez króla[1]. Wraz z rządem schronił się na południu kraju, kiedy Niemcy zaczęły okupować Włochy[8]. Podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji Włoch, a następnie wypowiedział wojnę III Rzeszy 13 października 1943[1][2]. Premierem pozostał aż do wyzwolenia Rzymu w czerwcu 1944[2][3].

Pod naciskiem antyfaszystowskich polityków, niechętnych Badoglio ze względu na jego udział w budowaniu kolonialnego imperium Włoch, ustąpił ze stanowiska i przeszedł w stan spoczynku. Jego miejsce zajął Ivanoe Bonomi[9].

OdznaczeniaEdytuj

Odznaczony następującymi odznaczeniami[10]:

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c d e f Badoglio Pietro, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-12-05].
  2. ↑ a b c d e f g Pietro Badoglio, Italian general and statesman (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2017-12-05].
  3. ↑ a b c d e Pietro Badoglio (ang.). encyclopedia.com. [dostęp 2017-12-05].
  4. ↑ a b c d Piero Pieri: BADOGLIO, Pietro (wł.). W: Dizionario Biografico degli Italiani – Volume 5 (1963) [on-line]. treccani.it. [dostęp 2017-12-05].
  5. ↑ Spencer C. Tucker (red.): World War I: A Student Encyclopedia. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2006, s. 270. ISBN 978-1-85109-879-8. (ang.)
  6. ↑ a b c Pietro Badoglio (hiszp.). biografiasyvidas.com. [dostęp 2017-12-05].
  7. ↑ Pietro Badoglio (fr.). larousse.fr. [dostęp 2017-12-05].
  8. ↑ Badòglio, Pietro (wł.). treccani.it. [dostęp 2017-12-05].
  9. ↑ Bonòmi, Ivanoe (wł.). treccani.it. [dostęp 2017-12-05].
  10. ↑ Scheda senatore BADOGLIO Pietro, notes9.senato.it [dostęp 2022-05-31].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pietro_Badoglio&oldid=67301217”