Wikipedia

Piotr Górski (poseł)

polski polityk konserwatywny

Piotr Górski, herbu Bożawola (ur. 15 sierpnia 1858[1] w Uleńcu, zm. 20 lutego 1906 w Wiedniu) – polski polityk konserwatywny, radny miasta Krakowa, poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego i austriackiej Rady Państwa.

Piotr Górski
ilustracja
Herb
herb Bożawola
Rodzina

Górscy herbu Bożawola

Ojciec

Stanisław Górski (1820-1900)

Matka

Helena z Mężyńskich (1834-1887)

Rodzeństwo

Antoni Górski (1862-1928), Franciszek Górski (1858-1904), Helena Górska (1875-1887)

Piotr Górski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1858
Uleniec

Data i miejsce śmierci

20 lutego 1906
Wiedeń

poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego
kadencja VII i VIII
Okres

od 28 grudnia 1895
do 20 lutego 1906

Przynależność polityczna

konserwatyści krakowscy (stańczycy)

Następca

Karol Czecz de Lindenwald

poseł do austriackiej Rady Państwa
kategoria IX i X
Okres

od 27 marca 1897
do 20 lutego 1906

Życiorys edytuj

Ukończył gimnazjum św. Anny w Krakowie (1876), a potem studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[2]. W tym okresie uczęszczał na wykłady z historii Polski u Józefa Szujskiego[2]. Ukończył prawo w Wiedniu w 1880, stopień doktora uzyskując w 1881 na UJ[3]. Po studiach wstąpił do służby rządowej i podjął pracę w dolno-austriackim namiestnictwie. W 1889 przeniesiony do namiestnictwa lwowskiego za rządów Filipa Zaleskiego. W latach 1887-1889 urzędnik a następnie komisarz powiatowy (1889-1892) delegatury namiestnictwa w Krakowie[3].Kazimierz Chłędowski zostawił potomnym taką jego charakterystykę: ów Peter, jak go nazywano, była to nieznośna, obrzydliwa figura. Pochodził on z warszawskich Górskich, którzy w społeczeństwie Królestwa Polskiego bardzo wybitne zajmowali stanowiska. Jeszcze za życia mojej żony, z którą był skoligacony, przyjechał Piotruś do Wiednia i niby robił jakieś studia, ale więcej grał w karty i siedział u Puchera. Niski i garbaty, ale mający się za ideał męskiej piękności, zaczął dużo bywać w lekkim świecie, gdzie go oczywiście wyśmiewano. Zarozumiały i pyszałkowaty bez granic, płaszczący się przed wyższymi z rodu i stanowiska, pomiatający każdym, kto nie stał na wysokości "Górskich". Po kilku latach stał się Peter niemożliwym w polskich kołach wiedeńskich [...] wyniósł się więc do Lwowa, wstąpił pod Badenim do namiestnictwa, ale tam także grą w karty i swymi niesympatycznymi wadami zyskał sobie - samych nieprzyjaciół. Wskutek rodzinnych protekcji dał go Badeni na komisarza do starostwa krakowskiego sądząc, że Peterek, dostawszy się w tamtejszą atmosferę owianą wonią kościelnego kadzidła, znajdzie stosowniejsze dla siebie otoczenie. Ale garbaty Peter, przejęty powagą swej komisarskiej władzy, nadymał się jak purchawka, wydobył raz szpadę z pochwy przy jakimś zajściu ulicznym, co oczywiście homeryczny śmiech wywołało, a co więcej - uważając się za główną w starostwie osobistość i ignorując swego przełożonego - zaczął, jak się tylko dało na własną rękę załatwiać interesy starostwa. Pożegnano go więc, a Peter zawrzał odtąd nienawiścią do Badeniego, zaczął pisać rozprawy o urządzeniu gmin, przypochlebiać się Dunajewskiemu, który pomimo swego wieku i doświadczenia lubił niskie ukłony i dorobił się tym samym protekcji starego ministra. Przy tegoż pomocy został Peter wybrany na posła do Sejmu i do Rady Państwa, nadymał się jak żaba i wyszedł - w swoim przynajmniej rozumieniu - na wielkiego człowieka[4].

W 1893 wystąpił ze służby rządowej i rozpoczął działalność polityczną. Związany ze stronnictwem konserwatystów krakowskich (stańczyków). W 1896 był współzałożycielem krakowskiego Klubu Konserwatywnego, którego zebrania przez następne 30 lat były ośrodkiem myśli zachowawczej[2]. Po wybuchu rewolucji w Królestwie Polskim w 1905 nawiązał bliższe stosunki z politykami Stronnictwa Polityki Realnej i usiłował być łącznikiem pomiędzy konserwatystami obu zaborów[2]. Od 1896 członek wydziału i dyrekcji Krajowej Kasy Oszczędności[5].

W latach 1896-1906 był członkiem Rady Miasta Krakowa, gdzie brał udział w komisjach: ekonomicznej, prawnej, szkolnej, statutowej i kanałów spławnych[5]. Poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego VII kadencji (28 grudnia 1895 - 9 lipca 1901) i VIII kadencji (28 grudnia 1901 - 20 lutego 1906)[6]. Wybierany w kurii I (wielkiej własności) z obwodu wyborczego nr 1 (krakowskiego), po jego śmierci mandat uzyskał w wyborach uzupełniających 21 czerwca 1906 Karol Czecz de Lindenwald[6]. W Sejmie należał do Koła posłów krakowskich pod przewodnictwem Juliana Dunajewskiego i po krótkim czasie stał się jednym z przywódców stańczyków[2]. Wobec obaw swego stronnictwa iż reforma gminna wzmocni politycznie element chłopski, a w Galicji wschodniej ukraiński - opracował w jego imieniu konserwatywne projekty reform agrarnych, o włościach rentowych i niepodzielności gruntów, parcelacji, emigracji[2]. Był on jednym z głośniejszych mówców sejmowych. Szczególnie głośne były jego mowy przy dyskusji budżetowej w Sejmie Krajowym w l. 1892-1899 i 1905[2].

Poseł do austriackiej Rady Państwa IX kadencji (27 marca 1897 - 7 września 1900) i X kadencji (31 stycznia 1901 - 20 lutego 1906)[7]. Wybierany w I kurii (wielkiej własności) - w kadencji IX z okręgu nr 1 (Kraków-Chrzanów) a w kadencji X z okręgu nr 5 (Nowy Sącz-Jasło-Grybów-Limanowa-Nowy Targ-Gorlice)[7]. Drugi raz otrzymał mandat w wyborach uzupełniających po rezygnacji z mandatu przez Antoniego Wodzickiego. W parlamencie należał do grupy posłów konserwatywnych (stańczyków) Koła Polskiego w Wiedniu[3]. Uchodził w nim za jednego z najwybitniejszych parlamentarzystów i mówców[8]. Podobnie jak w Sejmie także tu popierał sprawy miasta Krakowa.

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[9] w grobowcu rodzinnym (kw. 25)[10].

Rodzina edytuj

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, syn właściciela Uleńca Stanisława (1820-1900) i Heleny z Mężyńskich (1834-1887). Miał dwóch braci profesora UJ Antoniego (1862-1928) i ziemianina Franciszka (1858-1904) oraz siostrę Helenę (1875-1887)[11][12].

Publikacje edytuj

  • O projektach krajowych urządzeń opieki nad ubogimi Kraków 1890
  • Samorząd gminny t. 1 Kraków 1890 [1]
  • Biurokracja w autonomii, Kraków 1895
  • List otwarty do wyborców, Kraków 1895
  • Mowa w Sejmie 16 I 1892, Kraków 1898
  • O potrzebie naprawienia urządzeń w kraju. Mowa sejmowa, Kraków 1899,
  • Samorząd gminny T.2 Kraków 1907 [2]
  • Co zrobić dla sanacji kraju? Kraków 1900

Przypisy edytuj

  1. ↑ Według Miniakowskiego - 14 sierpnia 1857
  2. ↑ a b c d e f g Karol Rolle, Górski Piotr (1858-1906), Polski Słownik Biograficzny, t. 8, Wrocław-Kraków-Warszawa 1959-1960, s. 451-452
  3. ↑ a b c Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Górski, Piotr Ritter von Dr. iur. - Parlamentarier 1848-1918 online [13.07.2020]
  4. ↑ Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, t.2, oprac. Antoni Knot, Kraków 1957, s. 330-331
  5. ↑ a b Filar stronnictwa, „Nowości Illustrowane”. Nr 9, s. 2, 3 marca 1906.
  6. ↑ a b Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy galicyjski 1861-1914. Warszawa 1993.
  7. ↑ a b Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, Warszawa 1996,
  8. ↑ Posłowie polscy w Wiedniu. XVI. Dr Piotr Górski Dziennik Krakowski 1897 nr 376 s. 2
  9. ↑ Pogrzeb ś.p. Piotra Górskiego Czas 1906 nr 45 z 24 lutego s. 1-2
  10. ↑ Spis osób pochowanych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (osoby pochowane do 1939 r.) - Cmentarium online [13.07.2020]
  11. ↑ Piotr Górski z Falęcina h. Bożawola - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [13.07.2020]
  12. ↑ Ś.p. Piotr Górski Czas 1906 nr 42 z 21 lutego s. 1

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piotr_Górski_(poseł)&oldid=70883532”