Powłocznica popielata

Powłocznica popielata (Peniophora cinerea (Pers.) Cooke) – gatunek grzybów należący do rodziny powłocznicowatych (Peniophoraceae).

Powłocznica popielata

Powłocznica popielata na martwej olszy
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	powłocznicowate
Rodzaj	powłocznica
Gatunek	powłocznica popielata
Nazwa systematyczna
Peniophora cinerea (Pers.) Cooke Grevillea 8(no. 45): 20 (1879)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peniophora, Peniophoraceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Corticium cinereum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1879 r. Mordecai Cubitt Cooke, przenosząc go do rodzaju Peniophora.

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1973 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: pleśniak popielaty, płaskosz popielaty, powłocznik popielaty. Synonimów naukowych ma ponad 30.

Morfologia

Owocnik

Tworzy jednoroczny, resupinowaty owocnik całą powierzchnią przylegający do podłoża. Jest on cienki i błoniasty. Pojawia się w postaci niewielkich, okrągłych plam, które rozszerzają się i zlewają z sobą. Pojedynczy owocnik może mieć średnicę do 12 cm i grubość 0,05–0,25 mm. Jest tak ściśle złączony z podłożem, że nie da się go od niego oddzielić. Powierzchnia gładka, czasami oprószona, w różnych odcieniach szarości, z prześwitującym brązowym hymenium. Obrzeża owocnika rozmyte, cieńsze, pod lupą widoczne są na nich pojedyncze strzępki

Cechy mikroskopowe;

System strzępkowy monomityczny. Strzępki o grubości 2–4 μm, cienkościenne lub grubościenne, z guzkowatymi przegrodami. Są rozgałęzione, na przegrodach występują sprzążki. Warstwa hymenium i subhymenium brązowawa, zbudowana z pseudoparenchymy. W hymenium liczne stożkowate cystydy o rozmiarach 20–50 × 6–11,5 μm. Ściany cystyd są grube i wysadzane bezbarwnymi kryształkami. Cystydy są równe z hymenium, lub wystają ponad nie do 20 μm. Wstawki (parafizy o kształcie od wrzecionowatego do cylindrycznego. Podstawki z 4 sterygmami. Zarodniki bezbarwne, eliptyczne lub kiełbaskowate, gładkie, cienkościenne, o rozmiarach 5,25–8,75 × 2,62–30,5 μm. Są nieamyloidalne.

Występowanie i siedlisko

Powłocznica cielista poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, także na wielu wyspach. W Polsce jest bardzo pospolita.

Saprotrof. Występuje w lasach liściastych i mieszanych, w zaroślach, parkach, na poboczach dróg. Rośnie na korze martwych drzew i krzewów liściastych i na ich opadłych gałęziach. Stwierdzono występowanie na takich gatunkach drzew i krzewów: klon jawor, kasztanowiec zwyczajny, olsza, leszczyna, jabłoń domowa, czeremcha, topola osika, śliwa tarnina, dąb szypułkowy, porzeczka, wierzba iwa, lilak, lipa, wiąz. Jest jednoroczna, rośnie od stycznia do października. W Polsce jest wszędzie pospolita.