Powiat Weststernberg

Powiat Weststernberg (niem. Landkreis Weststernberg, Kreis West-Sternberg; pol. powiat zachodniotorzymski) – były powiat w pruskiej rejencji frankfurckiej w prowincji Brandenburgia. Istniał jako prusko-niemiecki powiat w latach 18731945. Jego poprzednik powiat Sternberg istniał w latach 18161873. Teren dawnego powiatu leży obecnie Polsce, w województwie lubuskim oraz w Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, w powiatach Oder-Spree oraz Märkisch-Oderland.

Powiat w 1905
Tablica upamiętniająca pomarłych mieszkańców dawnego powiatu
Zamek w Garbiczu (1934)
Plac Kościelny w Górzycy
Górzyca
Rynek i kościół w Rzepinie (ok. 1900)

1 stycznia 1945 powiat Weststernberg obejmował[1]:

W sumie powiat Weststernberg obejmował 1.135,73 km² powierzchni. Jego stolicą był Reppen.

Po 1945

edytuj

W 1945 roku powiat Weststernberg z siedzibą w Rzepinie przypadł głównie Polsce; przekształcono go w polski powiat rzepiński, który wszedł w skład woj. poznańskiego (1946). Jedynie niewielki prawobrzeżny (od Odry) fragment powiatu naprzeciw Górzycy pozostał w Niemczech.

Gminy i ich mieszkańcy (1910)

edytuj
  • Aurith (Urad) – 1.197
  • Balkow (Białków) – 645
  • Balkow, Gutsbezirk – 123
  • Beelitz – 130
  • Beelitz, Gutsbezirk – 106
  • Bergen – 150
  • Bergen, Gutsbezirk – 62
  • Biberteich – 188
  • Biberteich, Gutsbezirk – 81
  • Bischofsee (Stare Biskupice) – 111
  • Bischofsee, Gutsbezirk – 61
  • Bottschow (Boczów) – 431
  • Bottschow, Gutsbezirk – 123
  • Buchholz – 143
  • Buchholz, Gutsbezirk – 84
  • Döbbernitz – 260
  • Döbbernitz, Gutsbezirk – 41
  • Drenzig (Drzeńsko) – 463
  • Drenzig, Gutsbezirk
  • Drossen (Ośno Lubuskie) – 5.006
  • Frauendorf – 518
  • Frauendorf, Gutsbezirk – 74
  • Friedrichswille (Starościn) – 81
  • Friedrichswille, Gutsbezirk – 572
  • Gohlitz (Golice) – 536
  • Görbitsch (Garbicz) – 200
  • Görbitsch, Gutsbezirk – 172
  • Göritz (Oder) (Górzyca) – 2.040
  • Göritz (Oder), Gutsbezirk – 96
  • Gräden – 156
  • Gräden, Gutsbezirk – 56
  • Grimnitz – 671
  • Grimnitz, Gutsbezirk
  • Groß Gandern – 628
  • Groß Gandern, Gutsbezirk – 150
  • Groß Lübbichow (Lubiechnia Wielka) – 305
  • Groß Rade – 365
  • Grunow – 234
  • Hildesheim – 107
  • Hildesheim, Gutsbezirk – 38
  • Klauswalde – 152
  • Klauswalde, Gutsbezirk – 61
  • Klein Gandern – 122
  • Klein Gandern, Gutsbezirk – 80
  • Klein Kirschbaum – 151
  • Klein Kirschbaum, Gutsbezirk – 83
  • Klein Lübbichow (Lubiechnia Mała) – 134
  • Klein Rade – 323
  • Kloppitz – 543
  • Kohlow (Kowalów) – 326
  • Kohlow, Gutsbezirk – 205
  • Kräsem – 201
  • Kunersdorf (Kunowice) – 922
  • Kunersdorf, Forstgutsbezirk – 94
  • Kunitz (Kunice) – 890
  • Laubow – 311
  • Lässig – 320
  • Leichholz (Drzewce) – 486
  • Leichholz, Gutsbezirk – 113
  • Leissow (Lisów) – 319
  • Lieben (Lubień) – 133
  • Lieben, Gutsbezirk – 272
  • Matschdorf (Maczków) – 344
  • Matschdorf, Gutsbezirk – 51
  • Melschnitz (Mielesznica) – 209
  • Neuendorf (Gajec) – 202
  • Neuendorf, Gutsbezirk – 99
  • Ötscher (Owczary) – 262
  • Pinnow (Pniów) – 227
  • Pinnow, Gutsbezirk – 177
  • Polenzig (Połęcko) – 362
  • Polenzigerbruch, Gutsbezirk – 57
  • Radach – 471
  • Radach, Gutsbezirk – 200
  • Rampitz (Rąpice) – 1.150
  • Rampitz, Domäne, Gutsbezirk – 53
  • Rampitz, Forstgutsbezirk – 14
  • Reichenwalde – 390
  • Reichenwalde, Gutsbezirk – 226
  • Reipzig (Rybocice) – 876
  • Reppen (Rzepin) – 4.530
  • Reppen, Oberförsterei, Gutsbezirk – 461
  • Sandow (Sądów) – 694
  • Sandow, Gutsbezirk – 408
  • Säpzig – 1.051
  • Schmagorei (Smogóry) – 365
  • Schmagorei, Gutsbezirk – 207
  • Schwetig (Świecko) – 596
  • Seefeld (Sienno) – 316
  • Spudlow (Spudłów) – 303
  • Stenzig – 306
  • Storkow (Starków) – 294
  • Tornow (Tarnawa Rzepińska) – 199
  • Tornow, Gutsbezirk – 37
  • Trettin (Drzecin) – 561
  • Tschernow (Czarnów) – 1.224
  • Wildenhagen (Lubin) – 248
  • Wildenhagen, Gutsbezirk – 210
  • Zerbow (Serbów) – 181
  • Zerbow, Gutsbezirk – 68
  • Ziebingen (Cybinka) – 1.994
  • Ziebingen, Gutsbezirk – 1.133
  • Zohlow – 345
  • Zohlow, Gutsbezirk – 36
  • Zweinert

Ludność

edytuj
  • 1871: 43 439
  • 1890: 45 004, z tego 331 katolików i 134 żydów
  • 1885: 45 533
  • 1900: 44 028, z tego 43 149 ewangelików i 589 katolików
  • 1910: 44 027, z tego 42 922 ewangelików i 882 katolików
  • 1933: 45 831, z tego 44 469 ewangelików, 1069 katolików i 67 żydów
  • 1939: 45 381, z tego 42 619 ewangelików, 1285 katolików i 18 żydów

Instytucje i urzędy

edytuj

Landraci (przewodniczący powiatu)

edytuj

Właściwy miejscowo urząd Skarbowy znajdował się w Ośnie.

Na terenie powiatu były 2 sądy rejonowe (Amtsgerichte): w Ośnie i Rzepinie. Sądem wyższej instancji był dla nich Landgericht we Frankfurcie nad Odrą, zaś dla tego – Kammergericht w Berlinie.

Właściwe biskupstwa katolickie znajdowały się w Berlinie i we Wrocławiu.

Wybory do Reichstagu w 1933

edytuj

Wyniki do Reichstagu 5 marca 1933 na terenie powiatu Weststernberg:

W sumie oddano 26.779 ważnych głosów.

Zmiany nazw miejscowości

edytuj

W II połowie lat 30. wiele nazw miejscowości w III Rzeszy ulegało zmianie na bardziej germańskie. Wśród nich znalazły się 3 miejscowości powiatu Weststernberg:

  • Czarnów: Tschernow, od 1937 Schernow
  • Lisów: Leissow, od 1938 Leißow
  • Smogóry: Schmagorei, od 1937 Treuhofen

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Der Landkreis Weststernberg und seine Gemeinden. brandenburg.rz.htw-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-26)]..

Linki zewnętrzne

edytuj