Rekin foremkowy

Rekin foremkowy
	Isistius brasiliensis
	(Quoy & Gaimard, 1824)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	chrzęstnoszkieletowe
Rząd	koleniokształtne
Rodzina	scymnowate
Rodzaj	Isistius
Gatunek	rekin foremkowy
Synonimy
	Scymnus brasiliensis Quoy & Gaimard, 1824; Scymnus (Scymnus) brasiliensis var. torquatus Müller & Henle, 1839; Scymnus (Scymnus) brasiliensis var. unicolor Müller & Henle, 1839; Squalus fulgens Bennett, 1840; Leius ferox Kner, 1864; Isistius marmoratus Rochebrune, 1885; Isistius labialis Meng, Zhu & Li, 1985;
	Scymnus brasiliensis Quoy & Gaimard, 1824; Scymnus (Scymnus) brasiliensis var. torquatus Müller & Henle, 1839; Scymnus (Scymnus) brasiliensis var. unicolor Müller & Henle, 1839; Squalus fulgens Bennett, 1840; Leius ferox Kner, 1864; Isistius marmoratus Rochebrune, 1885; Isistius labialis Meng, Zhu & Li, 1985;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rekin foremkowy^[9] (Isistius brasiliensis) – gatunek niewielkiego rekina z rodziny scymnowatych (Dalatiidae), zamieszkującego głębiny oceaniczne strefy zwrotnikowej. Po raz pierwszy ten gatunek opisali francuscy naukowcy Jean René Constant Quoy i Joseph Paul Gaimard. Nadali mu nazwę Scymnus brasiliensis, ponieważ pierwszy okaz wyłowili niedaleko brzegów Brazylii. Jego bliskim krewniakiem jest Isistius plutodus.

Występowanie

Rekina foremkowego spotyka się w wodach strefy zwrotnikowej, często w pobliżu wysp. Występuje w wielu miejscach na świecie: w wodach u wybrzeży wyspy Mauritius, w wodach Australazji, u wybrzeży Afryki i obu Ameryk. Jest rybą głębinową, żyje na głębokości 3,7 km. Na polowanie wypływa wyżej.

Opis

Paszcza

Rekin foremkowy jest niewielkim rekinem, ma tylko 35–50 cm długości. Ma zaokrągloną głowę i okrągłą paszczę pełną ostrych zębów. Dzięki niej i swoim mięsistym wargom może wczepić się w ofiarę i oderwać kęs. W okolicy szczelin skrzelowych występuje ciemna opaska. Ciało w kształcie cygara ma odcienie od czekoladowobrązowego do ciemnoszarego. Płetwy piersiowe krótkie. W naturalnym świetle spodnia część ciała roztacza bioluminescencyjną zieloną poświatę. Zęby tego rekina są proporcjonalnie największe na świecie.

Na zdjęciu dobrze widać ciemną opaskę

Odżywianie się

Ofiara rekina foremkowego

Ten gatunek rekina odżywia się głębinowymi kałamarnicami (niekiedy prawie tej samej długości) oraz skorupiakami, jednakże okazuje się on również ektopasożytem fakultatywnym większych zwierząt^[10]. Posiada on mocne szczęki i duże zęby, a także przystosowaną gardziel do przyczepiania się do większych zwierząt, takich jak marliny (Istiophoridae), tuńczyki białe (Thunnus alalunga) i inne tuńczyki (Thunnini), solandry (Acanthocybium solandri), koryfeny (Coryphaenidae), rekiny wielkogębowe (Megachasma pelagios), a także delfinowate (Delphinidae) i inne walenie^[10]. Jego świecący brzuch wabi drapieżniki, które biorą go za pokarm, ale zamiast tego to one doświadczają pasożytnictwa ze strony rekina foremkowego. Rekin wbija swoje ostre dolne zęby w ciało ofiary, obraca się, aby wyciąć stożkowy czop z mięsa, a następnie wyciąga urwany kawałek, trzymając go w dolnej szczęce, która służy jak czerpak i trzymając go za haczykowate górne zęby. Zwierzę pozostawia rany przypominające kratery na ciałach wymienionych taksonów. Ślady zębów znajdowane są nawet na łodziach podwodnych US Navy^[10].

Rekin foremkowy w kulturze

W 2011 wszedł do kin film pod tytułem Noc rekinów (ang. Shark Night), gdzie rekiny te zabiły jedną z bohaterek.

Przypisy

↑ Isistius brasiliensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.R.C. Quoy & J.P. Gaimard: Description des Poissons. W: L. de Freycinet: Voyage autour du monde, entrepris par ordre du roi. Exécuté sur les corvettes de S.M. l’Uranie et la Physicienne, pendant les années 1817, 1818, 1819 et 1820. Paris: Chez Pillet aîné, 1824, s. 198. (fr.).
↑ ^a ^b J.P. Müller & F.G.J. Henle: Systematische Beschreibung der Plagiostomen. Berlin: Veit, 1839, s. 93. (niem.).
↑ F.B. Bennett: Narrative of a whaling voyage round the globe, from the year 1833 to 1836. Comprising sketches of Polynesia, California, the Indian Archipelago, etc. with an account of southern whales, the sperm whale fishery, and the natural history of the climates visited. Cz. 2. London: Richard Bentley, 1840, s. 255. (ang.).
↑ R. Kner. Abhandlung über einige theils neue, theils bisher nur ungenügend bekannte Fische. „Anzeiger der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 1, s. 186, ryc. 4 (rys. 2–2a), 1864. (niem.).
↑ A.T. de Rochebrune. Vertebratorum novorum vel minus cognitorum orae Africae occidentalis incolarum. „Bulletin de la Société philomathique de Paris”. Septieme série. 9, s. 98, 1885. (łac.).
↑ Q.-W. Meng, Y.-D. Zhu & S. Li. A new species of Dalatiidae (Squaliformes) of China. „Acta Zootaxonomica Sinica”. 10 (4), s. 442, rys. 1, 1985. (chiń. • ang.).
↑ P.M.P.M. Kyne P.M.P.M., Isistius brasiliensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-04] (ang.).
↑ Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
↑ ^a ^b ^c Leonard J.V.L.J.V. Compagno Leonard J.V.L.J.V., Sharks of the World. An annotated and illustrated catalogue of shark species known to date, t. 4 (cz. 1: Hexanchiformes to Lamniformes), Rzym 1984, s. 93 – 95, ISBN 92-5-101384-5 (ang.).

[itis-1] Isistius brasiliensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Quoy&Gaimard-2] J.R.C. Quoy & J.P. Gaimard: Description des Poissons. W: L. de Freycinet: Voyage autour du monde, entrepris par ordre du roi. Exécuté sur les corvettes de S.M. l’Uranie et la Physicienne, pendant les années 1817, 1818, 1819 et 1820. Paris: Chez Pillet aîné, 1824, s. 198. (fr.).

[Müller&Henle-3] J.P. Müller & F.G.J. Henle: Systematische Beschreibung der Plagiostomen. Berlin: Veit, 1839, s. 93. (niem.).

[Bennett-4] F.B. Bennett: Narrative of a whaling voyage round the globe, from the year 1833 to 1836. Comprising sketches of Polynesia, California, the Indian Archipelago, etc. with an account of southern whales, the sperm whale fishery, and the natural history of the climates visited. Cz. 2. London: Richard Bentley, 1840, s. 255. (ang.).

[Kner-5] R. Kner. Abhandlung über einige theils neue, theils bisher nur ungenügend bekannte Fische. „Anzeiger der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 1, s. 186, ryc. 4 (rys. 2–2a), 1864. (niem.).

[Rochebrune-6] A.T. de Rochebrune. Vertebratorum novorum vel minus cognitorum orae Africae occidentalis incolarum. „Bulletin de la Société philomathique de Paris”. Septieme série. 9, s. 98, 1885. (łac.).

[Meng&inni-7] Q.-W. Meng, Y.-D. Zhu & S. Li. A new species of Dalatiidae (Squaliformes) of China. „Acta Zootaxonomica Sinica”. 10 (4), s. 442, rys. 1, 1985. (chiń. • ang.).

[iucn-8] P.M.P.M. Kyne P.M.P.M., Isistius brasiliensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-04] (ang.).

[PWN2008-9] Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.

[SW-10] Leonard J.V.L.J.V. Compagno Leonard J.V.L.J.V., Sharks of the World. An annotated and illustrated catalogue of shark species known to date, t. 4 (cz. 1: Hexanchiformes to Lamniformes), Rzym 1984, s. 93 – 95, ISBN 92-5-101384-5 (ang.).

[9]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[10]