Ryż (Oryza L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych obejmujący 25 gatunków[3]. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata, jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.

Ryż
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

ryż

Nazwa systematyczna
Oryza L.
Sp. Pl. 333. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Oryza sativa Linnaeus

A: Ryż z plewą
B: Ryż brązowy
C: Ryż z zarodkiem
D: Ryż biały z pozostałością otrąb
E: Musenmai (jap. 無洗米), „Polerowany i gotowy do ugotowania”, dosł. ryż bez płukania
(1): Plewa
(2): Otręby
(3): Pozostałość otrąb
(4): Zarodek
(5): Bielmo

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Ehrhartoideae, plemienia Oryzeae[4].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.), podrodzina ryżowe (Oryzoideae Burmeist.), plemię ryżowe (Oryzeae Dumort.), podplemię Oryzinae (Gray) Griseb. in Ledeb., rodzaj ryż (Oryza L.)[5].

Wykaz gatunków[3]

Sekcja Australiensis

Sekcja Brachyantha

Sekcja Oryza

Sekcja Padia

Zobacz też edytuj

Nazwą ryż określa się również niekiedy rośliny spoza rodzaju Oryza:

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-21] (ang.).
  3. a b Taxon: Oriza. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-12-22]. (ang.).
  4. Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2010-12-22]. (ang.).
  5. Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Oryza według Reveala