Rybaczek wielki
Rybaczek wielki[3] (Megaceryle maxima) – gatunek średniej wielkości ptaka występujący w Afryce Subsaharyjksiej, obok kukabury chichotliwej największy przedstawiciel rodziny zimorodkowatych (Alcedinidae)[4]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Megaceryle maxima[1] | |||
(Pallas, 1769) | |||
Samiec | |||
Samica | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
rybaczek wielki | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Zasięg występowania | |||
Charakterystyka gatunku
edytuj- Wygląd
Dziób długi, duża głowa zwieńczona nieregularnym czubkiem. Pióra w większości czarne, na skrzydłach i ogonie upstrzone białymi plamkami. Samiec o piersi kasztanowej i w większości białych piórach brzucha, samica z czarno-białą piersią, kasztanowym brzuchem i spodem skrzydeł[5].
- Wymiary
- Pożywienie
Łowi głównie ryby, skorupiaki i płazy w typowy dla zimorodków sposób – nurkując z czatowni na gałęzi[5].
- Lęgi
Okres lęgowy różny w zależności od regionu. Ptak ten gniazduje nad wysokimi brzegami rzek lub innych zbiorników wodnych. Samica składa 3 do 5 jaj do wykopanego przez parę tunelu o długości do 180 cm. Wysiadywaniem zajmują się zarówno samice, jak i samce. Karmieniem w gnieździe zajmują się obydwoje rodzice przez 30 dni. Kolejne 5 dni młode karmi już tylko samica. Młode po opuszczeniu gniazda są dokarmiane przez samicę jeszcze przez 3 tygodnie[6].
Występowanie
edytuj- Biotop
Jak inne zimorodki występuje nad brzegami wód. Preferuje duże rzeki i brzegi jezior o sporym zadrzewieniu, a także porośnięte lasami mangrowymi morskie wybrzeża i laguny[7][6].
- Zasięg występowania
Występuje w niemal całej Afryce na południe od Sahary, z wyjątkiem suchych terenów Kalahari i Namib na południowym zachodzie oraz Rogu Afryki na północnym wschodzie kontynentu.
Status zagrożenia
edytujBardzo szeroki zasięg występowania i znaczna (choć nieznana) liczebność populacji nie kwalifikują gatunku do traktowania go jako zagrożonego. Wprawdzie lokalnie obserwuje się spadek liczebności, nie jest on jednak w skali globalnej drastyczny. Z tego powodu przez IUCN sklasyfikowany został jako gatunek najmniejszej troski (Least Concern – LC) i nie wymaga ochrony czynnej[2].
Systematyka
edytuj- Taksonomia
Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisany w 1769 roku jako Alcedo maxima przez niemieckiego przyrodnika Petera Simona Pallasa na podstawie okazu przywiezionego z okolic Przylądka Dobrej Nadziei w Afryce Południowej[7][8].
- Podgatunki
- M. m. maxima – podgatunek nominatywny, preferuje bardziej otwarte środowiska[6], występuje od Senegalu i Gambii po Etiopię na wschodzie i Botswanę i Afrykę Południową na południu[9][10].
- M. m. gigantea – ciemniejszy w ubarwieniu i większy od M. m. maxima, występuje w lasach deszczowych środkowej części kontynentu[6], od Liberii po północną Angolę i zachodnią Tanzanię oraz na Bioko[9][10].
Przypisy
edytuj- ↑ Megaceryle maxima, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Megaceryle maxima, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cerylinae Reichenbach, 1851 - rybaczki (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-07].
- ↑ Zimorodki i pokrewne. W: Joseph Forshaw, Alan Kemp: Encyklopedia. Zwierzęta. Warszawa: Elipsa, 1999, s. 360. ISBN 83-85152-34-2.
- ↑ a b c Giant Kingfishers. Beauty Of Birds. [dostęp 2015-11-27]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Giant Kingfisher. oiseaux-birds.com. [dostęp 2015-11-27]. (ang.).
- ↑ a b c Giant Kingfisher (Megaceryle maxima). Handbook of the Birds of the World Alive. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-16)]. (ang.).
- ↑ P.S. Pallas , Spicilegia zoologica quibus novae imprimis et obscurae animalium species iconibus: descristionibus atque commentariis illustrantur, t. 1 fasc. 6, Berlin 1769, s. 14 (łac.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Rollers, ground rollers, kingfishers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-07]. (ang.).
- ↑ a b Giant Kingfisher. The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-31)]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).