Ryszard Witke

polski skoczek narciarski, olimpijczyk

Ryszard Witke (ur. 9 listopada 1939 w Sanoku, zm. 27 października 2020 w Karpaczu) – polski skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk igrzysk w Innsbrucku 1964 i Grenoble 1968, czwarty zawodnik Zimowej Uniwersjady 1960, mistrz Polski z 1972, trener skoków i kombinacji norweskiej, Zasłużony Mistrz Sportu.

Ryszard Witke
Data i miejsce urodzenia

9 listopada 1939
Sanok

Data i miejsce śmierci

27 października 2020
Karpacz

Klub

Sport Budowlani Karpacz
Śnieżka Karpacz
AZS Wrocław

Wzrost

179 cm

Inne nagrody
Turniej Norweski
złoto 1. miejsce
1966

Życiorys

edytuj

Przebieg kariery

edytuj

Od dzieciństwa trenował razem z braćmi narciarstwo. Pierwsze skoki oddawał na budowanych ze śniegu niewielkich obiektach. Wkrótce zwyciężył w igrzyskach województwa wrocławskiego w narciarstwie alpejskim. Wstąpił wówczas do klubu Sport Budowlani Karpacz, a jego trenerem został Włodzimierz Daszkiewicz. Po uzyskaniu od niego profesjonalnych nart rozpoczął starty na Orlinku w coniedzielnych konkursach. W 1953, w wieku 14 lat, zwyciężył po raz pierwszy[1]. Od 1958 reprezentował Śnieżkę Karpacz. Wystartował wówczas na mistrzostwach Polski w Szczyrku – w konkursie juniorów doznał upadku i zajął szóste miejsce, zaś w zawodach seniorów był czwarty[1]. Został powołany do kadry młodzieżowej, a rok później do reprezentacji Polski[1]. Wystartował na Zimowej Uniwersjadzie 1960 w Chamonix, gdzie zajął 4. miejsce[2].

W 1960 wstąpił do klubu AZS Wrocław, a jego szkoleniowcem został Bronisław Haczkiewicz[2]. Wówczas po raz pierwszy wystartował w Turnieju Czterech Skoczni. W debiutanckim konkursie w Oberstdorfie był 28. Najwyżej sklasyfikowany został w Bischofshofen, gdzie był 14[3]. Na mistrzostwach Polski w 1961 zdobył brązowy medal.

W 1962 został wicemistrzem Polski na średniej skoczni[2]. Przed mistrzostwami świata w Zakopanem wskutek upadku na Wielkiej Krokwi złamał nadgarstek i miał wstrząs mózgu. W 1963 zdobył złoty medal mistrzostw Polski. Podczas konkursu w Garmisch-Partenkirchen na 12. Turnieju Czterech Skoczni doznał groźnego upadku, który skutkował trzytygodniowym usztywnieniem gipsowym gorsetem[1]. Wcześniej w Oberstdorfie zajął 16. miejsce[3].

Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1964 startował osłabiony ze względu na niedawną kontuzję. W konkursie na normalnej skoczni oddał skoki na odległość 67 m, 73,5 m i 72 m i zajął 45. miejsce. Jego próby zostały słabo ocenione przez sędziów – pomiędzy 13 a 15 punktami[4]. Na dużej natomiast był 35., po skokach na 86 m, 78 m i 74 m[4]. Wystąpił w dwóch konkursach 13. Turniej Czterech Skoczni – w Oberstdorfie uplasował się na 18. pozycji, zaś w Innsbrucku na 9[3].

W 1964 i 1965 zdobył brązowe medale mistrzostw Polski na dużej skoczni[2]. W 1965 i 1966 wygrał Memoriał Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny[2].

W 1966 roku przed narciarskimi mistrzostwami świata w Oslo złamał rękę, ale wystartował z ręką w gipsie. Na normalnej skoczni Holmenkollen zajął 7. miejsce, po skokach na 75,5 m i 72 m[1]. Po mistrzostwach wygrał Turniej Norweski[5]. Wkrótce odbył się wygrany przez Witkego konkurs w Japonii, gdzie nagrodę wręczył mu cesarz Hirohito. Sezon ten skoczek uznał za najlepszy w karierze, dostał wówczas mieszkanie w Warszawie w nagrodę za dobre wyniki od ówczesnego Ministra Budownictwa[1].

W 15. Turnieju Czterech Skoczni zajął 24. miejsce w klasyfikacji generalnej[6].

W sezonie 1967/1968 wygrał konkurs w Szczyrku i zajął trzecie miejsce w Szczyrbskim Jeziorze. Zachorował na zapalenie rogówki, co zaskutkowało słabym występem na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1968 w Grenoble[1]. Sklasyfikowano go na 32. miejscu na średniej skoczni, po skokach na 73,5 m i 68,5 m, a na dużej uplasował się pozycję wyżej, skacząc 88,5 m i 88 m[4].

W 17. Turnieju Czterech Skoczni uplasował się na 22. miejscu[7]. Rok później był 37.[8]

W 1971 zdobył brązowy medal mistrzostw Polski na średniej skoczni[2]. Jego ostatni start na arenie międzynarodowej nastąpił 6 stycznia 1972 w Bischofshofen, zajął wówczas 65. miejsce[3]. Naderwanie mięśnia dwugłowego uda wymusiło na nim zakończenie kariery[1].

Po zakończeniu kariery

edytuj

Witke przyczynił się do przebudowy skoczni w Karpaczu i Lubawce. Rozpoczął prowadzenie zajęć na Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach. Zdobył też uprawnienia trenera skoków narciarskich i kombinacji norweskiej[1]. Pracował jako trener w Śnieżce Karpacz, prowadził m.in. Mirosława Grafa[9]. Był też rehabilitantem w Dziecięcym Sanatorium Przeciwgruźliczym. Pracował jako sędzia FIS[2].

Sprzęt narciarski

edytuj

Jako dziecko używał ponaddwumetrowych niemieckich nart. Swoje pierwsze dwie pary profesjonalnych nart dostał z klubu Budowlani – zjazdowe marki Romminger i skokowe[1].

Następnie skakał na nartach Splitkain, w latach sześćdziesiątych startował na sprzęcie marki Krokiew i Popp, korzystał ze stroju z elastiku. Używał wiązań linkowych Kandahar. Obuwie narciarskie pochodziło z Polski[1].

Osiągnięcia

edytuj

Igrzyska olimpijskie

edytuj
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Punkt K Konkurs Skok 1 Skok 2 Skok 3 Nota Strata Zwycięzca
45. 31 stycznia 1964   Innsbruck Toni-Seelos-Olympiaschanze K-70 indywid. 67,0 m 73,5 m 72,0 m 186,1 pkt 43,8 pkt Veikko Kankkonen
35. 9 lutego 1964   Innsbruck Bergisel K-90 indywid. 86,0 m 78,0 m 74,0 m 187,3 pkt 43,4 pkt Toralf Engan
32. 11 lutego 1968   Grenoble Le Claret K-90 indywid. 73,5 m 68,5 m 190,3 pkt 26,2 pkt Jiří Raška
31. 18 lutego 1968   Grenoble Dauphine K-112 indywid. 88,5 m 88,0 m 179,4 pkt 51,9 pkt Władimir Biełousow
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Punkt K Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
7. 19 lutego 1966   Oslo Holmenkollen K-85 indywid. 75,5 m 72 m 210,1 pkt 24,5 pkt Bjørn Wirkola
25. 27 lutego 1966   Oslo Holmenkollen K-75 indywid. 73,5 m 77 m 178,3 pkt 37,0 pkt Bjørn Wirkola

Uniwersjada

edytuj
10. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
28 25 36 14 19
12. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
16 74 ?
13. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
18 14 9 27 12
15. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
62 11 23 11 24
16. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
18 39 9 11 10
17. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
23 26 46 11 22
18. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
41 54 53 19 37
19. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
36 12 29 18 18
20. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
75 74 74 65 61

Mistrzostwa Polski

edytuj
  • mistrzostwo: 1963
  • wicemistrzostwo: 1962
  • brązowy medal: 1961, 1964, 1965, 1971.

Życie prywatne

edytuj

Był synem Franciszka i Ireny Witke. Jego młodsi bracia, Jerzy i Andrzej uprawiali narciarstwo alpejskie[1].

W dzieciństwie był harcerzem[1]. W 1957 ukończył Liceum Ogólnokształcące w Karpaczu, a pięć lat później Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego we Wrocławiu uzyskując tytuł magistra wychowania fizycznego[2].

Mieszkał w Karpaczu. Żonaty dwukrotnie, od 1966 z Bożeną Cedro – wielokrotną mistrzynią Polski w pływaniu. Po ślubie zamieszkali w Warszawie, gdzie Ryszard Witke mieszkał do 1972 roku. Z pierwszego małżeństwa miał syna Roberta, który podobnie jak ojciec uprawiał skoki narciarskie (wystartował w konkursie Pucharu Świata w Zakopanem w sezonie 1989/1990 i zajął 59. pozycję[10]; skakał też na Mistrzostwach Świata w Lotach Narciarskich 1986). Z drugiego małżeństwa miał córkę Martę.

Zmarł 27 października 2020 w Karpaczu[11].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m Wojciech Szatkowski: WITKE Ryszard. Skijumping.pl. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  2. a b c d e f g h Biografie: Witke Ryszard. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2016-09-25]. (pol.).
  3. a b c d WITKY Ryszard. Międzynarodowa Federacja Narciarska. [dostęp 2012-01-23]. (ang.).
  4. a b c Ryszard Witke Biography and Olympic Results. Sports-Reference.com. [dostęp 2012-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-16)]. (ang.).
  5. Wyniki konkursów skoków. Skisprungenschanzen. [dostęp 2011-12-19]. (ang.).
  6. Turniej Czterech Skoczni 1966/1967. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  7. Turniej Czterech Skoczni 1968/1969. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  8. Turniej Czterech Skoczni 1969/1970. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  9. Wojciech Szatkowski: Przyczynek do historii ewolucji stylu skoków narciarskich – cz.3. Skijumping.pl. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  10. WITKE Robert. fis-ski.com. [dostęp 2012-01-23]. (ang.).
  11. Zmarł dwukrotny olimpijczyk w skokach narciarskich Ryszard Witke. sport.onet.pl, 2020-10-27. [dostęp 2020-10-27].

Bibliografia

edytuj