Słoniorośl

Słoniorośl
	; P. macrocarpa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	arekowce
Rodzina	arekowate
Rodzaj	słoniorośl
	Nazwa systematyczna
	Phytelephas Ruiz & Pav.; Syst. Veg. 299. Dec (sero) 1798
	Typ nomenklatoryczny
	P. macrocarpa Ruiz & Pav.
Synonimy
	Elephantusia Willd.;
	Elephantusia Willd.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Słoniorośl (Phytelephas Ruiz & Pav.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych (Arecaceae Bercht. & J. Presl). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 7 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejnych 12 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)^[4]. Występuje naturalnie w klimacie tropikalnym Ameryki^[5]. Gatunkiem typowym jest P. macrocarpa Ruiz & Pav.^[3]

MorfologiaEdytuj

Pokrój: Drzewo o pojedynczej kłodzinie^[6].
Liście: Parzystopierzaste, włókniste u nasady^[6].
Kwiaty: Promieniste, rozdzielnopłciowe, zebrane w wiechy, rozwijają się w kątach pędów. Kwiaty męskie mają 3 wolne płatki oraz 3 inne, nieco zrośnięte, z licznymi wolnymi pręcikami. Kwiaty żeńskie mają 3 małe działki kielicha i 4–10 wolnych płatków, zalążnia jest górna, jednokomorowa, zawierająca 4–10 zrośniętych owocolistków^[6].

SystematykaEdytuj

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Należy do rodziny arekowatych (Arecaceae), rzędu arekowce (Arecales), kladu jednoliścienne (monocots) w obrębie kladu okrytonasiennych^[2].

Lista gatunków^[4]

Phytelephas seemannii O.F.Cook
Phytelephas tenuicaulis (Barfod) A.J.Hend.
Phytelephas tumacana O.F.Cook

ZastosowanieEdytuj

Nasiona gatunku P. macrocarpa są dość duże (4 cm długości^[7]), twarde, zbudowane z prawie czystej celulozy o barwie i strukturze zbliżonej do kości słoniowej dzięki czemu wykorzystywane są jako surowiec imitujący kość słoniową^[8].

PrzypisyEdytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-05-06] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Phytelephas. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2017-05-06]. (ang.).
↑ ^a ^b Phytelephas. The Plant List. [dostęp 2017-05-06]. (ang.).
↑ D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 554. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Phytelephas. Plantes & botanique. [dostęp 2017-05-06]. (fr.).
↑ ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., Słownik roślin użytkowych, Warszawa: PWRiL, 1989, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .
↑ Sobczak N., Sobczak T., 1998: Wielka encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa (strony: 218-219).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-05-06] (ang.).

[ing-3] Phytelephas. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2017-05-06]. (ang.).

[tpl-4] Phytelephas. The Plant List. [dostęp 2017-05-06]. (ang.).

[mabberley-5] D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 554. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).

[peb-6] Phytelephas. Plantes & botanique. [dostęp 2017-05-06]. (fr.).

[7] ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., Słownik roślin użytkowych, Warszawa: PWRiL, 1989, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .

[8] Sobczak N., Sobczak T., 1998: Wielka encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa (strony: 218-219).

[4]

[5]

[3]

[1]

[2]

[6]

[7]

[8]