Samochód pancerny
Samochód pancerny – lekki wóz bojowy najczęściej o podwoziu kołowym rzadziej półgąsienicowym charakteryzujący się dużą mobilnością ale słabym opancerzeniem i uzbrojeniem[1].
Charakterystyka
edytujSamochody pancerne przystosowane są do zróżnicowanych zadań, głównie wspierających i rozpoznawczych. Ich opancerzenie zazwyczaj chroniło tylko przed pociskami karabinowymi i odłamkami, natomiast uzbrojenie stanowił karabin maszynowy lub działko umieszczone najczęściej w wieży obrotowej. W zależności od masy i uzbrojenia czasami wyróżnia się wersje lekkie, średnie i ciężkie tych pojazdów. Samochodów pancernych nie należy mylić z kołowymi transporterami opancerzonymi, których zadaniem jest przewożenie żołnierzy.
Historia
edytujPoczątek XX wieku
edytujSamochodów pancernych użyto pierwszy raz podczas II wojny burskiej. W okresie I wojny światowej znalazły się na wyposażeniu walczących stron, nie odgrywając jednak większej roli. Używano ich głównie na froncie wschodnim, gdzie walki manewrowe pozwalały wykorzystać atut ich mobilności. Szczególną popularność zdobyły w czasie wojny domowej w Rosji, cechującej się dynamicznymi zmianami sytuacji na froncie. Ich zadaniem w tym okresie było przede wszystkim wspieranie piechoty i kawalerii towarzysząc im zarówno w obronie jak i ataku[1]. Improwizowane samochody pancerne były wykorzystywane w trakcie walk o Lwów, a na szerszą skalę Wojsko Polskie wykorzystywało je w czasie wojny polsko-bolszewickiej[2].
II wojna światowa
edytujW okresie II wojny światowej ich rola uległa rozszerzeniu co wiązało się z wykonywaniem zadań rozpoznawczych, zwalczaniem oddziałów partyzanckich, a także pełnieniem roli wozów dowodzenia, łączności i niekiedy lekkich niszczycieli czołgów[1].
Współcześnie
edytujWspółcześnie termin „samochód pancerny” zasadniczo wyszedł z użycia, ze względu na fakt, że po II wojnie światowej w większości armii jego zadania zostały przejęte przez bardziej wyspecjalizowane pojazdy:
- samochody opancerzone – lekko opancerzone wielozadaniowe samochody (np. AMZ Dzik, International MaxxPro)
- opancerzone transportery rozpoznawcze (np. BRDM-2, EE-9 Cascavel)
- bojowe wozy rozpoznawcze (np. ERC 90 Sagaie, Luchs)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Mała Encyklopedia Wojskowa Tom 3 ↓, s. 111.
- ↑ Lech Wyszczelski , Zwycięskie bitwy Polaków - 1920 Nasielsk, s. 46, ISBN 978-83-7989-639-4 .
Bibliografia
edytuj- Mała Encyklopedia Wojskowa (R-Ż). T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
Linki zewnętrzne
edytuj- Polska Broń Pancerna. pibwl.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-08-10)].