Skrytohutia namorzynowa
Skrytohutia namorzynowa[3] (Mesocapromys angelcabrerai) − gatunek gryzonia z rodziny hutiowatych[4][5]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” dla gatunku Mesocapromys angelcabrerai zaproponowano nazwę skrytohutia namorzynowa[3]. Skrytohutia namorzynowa zamieszkuje nadmorskie równiny w południowej części Kuby, w prowincji Ciego de Avila na wschód od Júcaro i Cayos de Ana María oraz dookoła Canal Pasa Seca. Typowa lokalizacja: Cayos de Ana María, a Sur de Camagüey 21°30N', 78°40'W. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Mesocapromys angelcabrerai w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek zagrożony (EN – endangered)[4].
| Mesocapromys angelcabrerai[1] | |
| Varona, 1979 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
skrytohutia namorzynowa |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Kariotyp edytuj
Garnitur chromosomowy skrytohutii namorzynowej tworzy 18 par (2n=36) chromosomów; FN=64[4].
Budowa ciała edytuj
Skrytohutia namorzynowa jest gryzoniem o małej wielkości[4].
| Wzór zębowy | I | C | P | M | |
|---|---|---|---|---|---|
| 20 | = | 1 | 0 | 1 | 3 |
| 1 | 0 | 1 | 3 | ||
Sierść w części grzbietowej jest w kolorze ciemnym aguti, a w części brzusznej białawy. Liczne rdzawe lub siwe włosy, z ciemniejszym paskiem wzdłuż grzbietu sprawia, że skrytohutia namorzynowa ma najciemniejsze wybarwienie futra wśród pozostałych gatunków Mesocapromys. Sierść na głowie jest, podobnie jak grzbiet, wybarwiona w kolorze aguti. Ogon, którego długość jest równa około 70% wymiaru tułowia wraz z głową, ma także barwę aguti, ale w końcówce części wierzchniej ma ciemniejszy pasek. Uszy, w odniesieniu do wielkości głowy, są stosunkowo długie. Przednie łapy są zakończone czterema palcami, a tylne pięcioma. Samice mają 3 pary sutków: jedną boczną, jedną piersiową i jedną brzuszną[4].
| średni wymiar | |
|---|---|
| długość ciała z głową i ogonem | 252 mm |
| długość ogona | 176 mm |
| masa ciała | 483 g |
Tryb życia edytuj
Skrytohutia namorzynowa wiedzie naziemny tryb życia. Może także się wspinać. Wówczas wspomaga się chwytnym ogonem. Wykazuje aktywność wieczorem (rozpoczyna na godzinę przed zachodem słońca) i nocą. Sporadycznie może także być aktywna w ciągu dnia. Skrytohutia namorzynowa jest socjalna. Żyje w grupach rodzinnych liczących od 2 do 4, a czasem nawet do 6 zwierząt[4].
Rozród edytuj
Skrytohutia namorzynowa może prowadzić rozród przez cały rok, samica najprawdopodobniej rodzi dwa mioty rocznie. Proporcja płci w obrębie miotu 1:1. Samce osiągają dojrzałość płciową, gdy masa ich ciała jest rzędu 300 g, a samice przy masie ciała około 340 g i długości tułowia wraz głową ok. 383 mm[4].
Rozmieszczenie geograficzne edytuj
Zamieszkuje nadmorskie równiny w południowej części Kuby, w prowincji Ciego de Avila na wschód od Júcaro i Cayos de Ana María oraz dookoła Canal Pasa Seca. Typowa lokalizacja: Cayos de Ana María, a Sur de Camagüey 21°30N', 78°40'W. W 2005 gatunek introdukowano w Cayo La Loma[4].
Ekologia edytuj
Skrytohutie namorzynowe są roślinożercami. Żywią się prawie wyłącznie czerwonym mangrowcem (Rhizophora). Jedzą w pozycji wyprostowanej. Najchętniej zjadają liście, ale ogryzają także korę z małych i większych gałęzi oraz z pnia[4].
Siedlisko edytuj
Skrytohutia namorzynowa buduje naziemne gniazda z gałązek namorzyn Rhizophora mangle z rodziny korzeniarowatych (Rhizophoraceae). Gniazda są stosunkowo duże. W zależności od wielkości dostępnego siedliska mogą osiągać rozmiary od 20×30 do 74×65 cm[4].
Ochrona edytuj
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Mesocapromys angelcabrerai w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek zagrożony (EN – endangered)[2]. W 2007 liczbę gniazd oszacowano na 177, a w 2009 odnotowano nieznaczny wzrost ich liczby do 190 (co pozwala na oszacowanie wielkości populacji na 380–760 osobników)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Mesocapromys angelcabrerai, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Mesocapromys angelcabrerai, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b c d e f g h i j k l P.-H. Fabre, J.L.Patton & Y.L.R. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Suth American Spiny-Rats and Coypu). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 552–641. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mesocapromys angelcabrerai. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 grudnia 2019]