Slobodan Jovanović
Slobodan Jovanović (cyr. Слободан Јовановић; ur. 3 grudnia 1869 w Nowym Sadzie, zm. 12 grudnia 1958 w Londynie) – serbski prawnik, historyk, dziennikarz, socjolog, polityk i krytyk literacki.
Portret Slobodana Jovanovicia (1931) | |
Data i miejsce urodzenia |
3 grudnia 1869 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 grudnia 1958 |
19. premier Jugosławii | |
Okres |
od 12 stycznia 1942 |
Poprzednik | |
Następca |
Życiorys
edytujSlobodan Jovanović urodził się w 1869 w Nowym Sadzie, należącym wówczas do Austro-Węgier, jako syn serbskiego polityka i filozofa politycznego Vladimira Jovanovicia[1]. Otrzymał wykształcenie w Belgradzie, Monachium, Zurychu i Genewie, gdzie ukończył studia na kierunku prawa. W latach 1890–1892 uczęszczał na studia w Paryżu w zakresie prawa konstytucyjnego i nauk politycznych[2].
W 1893 rozpoczął pracę dla serbskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W tym samym roku został attaché politycznym w Stambule, gdzie piastował tę funkcję przez kilka lat. Wtedy rozpoczął pisanie swoich publikacji w zakresie krytyki literackiej[2].
W 1897 został zatrudniony przez Uniwersytet w Belgradzie na stanowisku profesora na wydziale prawa. W latach 1913–1914 i 1920–1921 był rektorem tej uczelni[3].
W 1905 dołączył do Królewskiej Serbskiej Akademii Nauk. W 1927 był korespondentem tej organizacji w Zagrzebiu. W latach 1928–1931 stał na czele tej organizacji[4].
Z uwagi na swoje prozachodnie poglądy, poparł zamach stanu generała Dušana Simovicia 27 marca 1941.
Po ataku III Rzeszy na Jugosławię uciekł, razem z królem Piotrem II, do Londynu przez Jerozolimę. Stanął na czele rządu Jugosławii na uchodźstwie[5].
Po wojnie występował przeciwko Josipowi Broz Tito. W 1946 został zaocznie skazany na 20 lat więzienia. Do końca życia mieszkał w Londynie[6].
W 1989 rozpoczęła się w Serbii rehabilitacja Jovanovićia, a dwa lata później publikacja jego dzieł[6].
Od 2003 jego postać znajduje się na banknocie 5000 dinarów[7]. W tym samym roku jego popiersie stanęło na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Belgradzie. Jego oficjalna rehabilitacja przez sąd okręgowy w Belgradzie nastąpiła 26 października 2007[6].
Przypisy
edytuj- ↑ М. Шашић , Објављен рукопис о оцу Слободана Јовановића [online], Politika Online, 19 czerwca 2011 [dostęp 2019-05-12] (serb.).
- ↑ a b The King Of Belgrade Style – Slobodan Jovanović [online], An Illustrated History of Slavic Misery, 28 października 2016 [dostęp 2019-05-12] (ang.).
- ↑ Ректори Лицеја, Велике школе и Универзитета у Београду [online], bg.ac.rs [dostęp 2019-05-12] (serb.).
- ↑ Члан САНУ [online], sanu.ac.rs, 9 października 2011 [dostęp 2019-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-09] (serb.).
- ↑ Jozo Tomašević , War and Revolution in Yugoslavia, 1941–1945: The Chetniks, Stanford: Stanford University Press, 1975, s. 270, ISBN 978-0-8047-0857-9 .
- ↑ a b c Rehabilitacija Slobodana Jovanovića [online], RTS Vesti - Jedna vest, 28 października 2007 [dostęp 2019-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-28] (serb.).
- ↑ Новчаница номиналне вредности 5000 динара [online], nbs.rs [dostęp 2019-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02] (serb.).
Bibliografia
edytuj- Александар Павковић (2008). Слободан Јовановић: један несентименталан приступ политици. Правни факултет Универзитета у Београду. ISBN 978-86-7549-779-0.
- Небојша Поповић (2003). Слободан Јовановић и југословенска држава
- Dimitrije Djordjevic (1973). «Historians in Politics: Slobodan Jovanovic». Journal of Contemporary History 8 (1): pp. 21–40.
- Milan Milošević (2007). „Rehabilitacija Slobodana Jovanovića”
- Dušan T. Bataković Histoire du peuple serbe, Lausanne, L’Age d’Homme 2005