Sofia Rotaru
Sofia Rotaru, właściwie Sofija Mychajliwna Jewdokymenko-Rotaru (ukr. Софія Михайлівна Євдокименко-Ротару, ros. София Михайловна Евдокименко-Ротару, rum. Sofia Rotaru; ur. 7 sierpnia 1947 we wsi Marszynci w obwodzie czerniowieckim pod nazwiskiem Rotar) – radziecka i ukraińska piosenkarka, kompozytorka i aktorka pochodząca z rodziny mołdawskiej. Nazywana „artystką trzech narodów”[1]. Śpiewa po rosyjsku, ukraińsku, rumuńsku, słowacku, bułgarsku, niemiecku i angielsku. Była jedną z nielicznych radzieckich artystek, które zdobyły popularność poza ZSRR: znana szczególnie w Czechosłowacji, Finlandii, Korei, Niemczech i Polsce.
.jpg)
| |
| Imię i nazwisko |
Sofija Mychajliwna Jewdokymenko-Rotaru |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
piosenkarka, producent muzyczny, autorka tekstów piosenek, kompozytorka, tancerka, aktorka, projektantka mody, pisarka, reżyser |
| Aktywność |
od 1968 |
| Wydawnictwo |
Artur-Music |
| Powiązania | |
| Odznaczenia | |
         
| |
| |
| Strona internetowa | |
Początki
edytujRozpoczęła karierę zwycięstwem w republikańskim konkursie młodych w 1964 roku[1]. Stała się wówczas symbolem nowej kultury muzycznej Ukrainy. W 1968 roku ukończyła Szkołę Muzyczną w Czerniowcach, a 1974 Kiszyniowski Instytut Kultury[2].
W 1968 roku wzięła udział w międzynarodowym konkursie w Sofii. Poznała tam kompozytora Wołodymyra Iwasiuka, który stworzył cykl pieśni opartych na materiale folklorystycznym w aranżacjach tworzących muzykę pop lat 60. i 70. XX wieku. Przyniosło to piosenkarce dużą popularność w całym Związku Radzieckim[3]. W 1974 roku zdobyła drugą nagrodę na festiwalu w Sopocie śpiewając piosenkę „Кто-то” („Ktoś”) z repertuaru i autorstwa Haliny Frąckowiak[4].
Osiągnięcia
edytujJej piosenki stały się klasycznymi utworami radzieckiej i poradzieckiej sceny muzycznej. Sofia Rotaru grała też w filmach muzycznych – debiutowała w 1971 roku w filmie Czerwona Ruta (1971)[5]. Grała główne role w takich filmach, jak Miłości, gdzie jesteś? (1980) oraz Dusza (1981)[5]. Koncertowała w USA, Azji, Europie, Australii. Otrzymała wiele nagród, wyróżnień i medali.
W 1986 roku – jako pierwszej kobiecie – nadano jej tytuł Ludowego Artysty ZSRR. Były prezydent Ukrainy Łeonid Kuczma i prezydent Rosji Władimir Putin nagrodzili Sofię Rotaru w sierpniu 2002 roku (w jej 55. urodziny), przyznając jej tytuł Bohatera Ukrainy za jej „wybitne zasługi w sferze sztuki” (Kuczma)[6] oraz rosyjski Order Honoru za „wielki wkład w rozwój sztuki estradowej i wzmacnianie rosyjsko-ukraińskich więzi kulturowych” (Putin)[7].
W repertuarze
edytujŹródło:[5]
- Czerwona ruta (ukr. Червона рута; muz. i słowa Wołodymyr Iwasiuk)
- Jedna kalina (ukr. Одна калина; muz. Rusłan Kwinta, słowa Witalij Kurowskij)
- Melancholie (rum. Melancolie) (1978)
- Dadim Szar zemnoi Detjam (ros. Дадим Шар земной Детям, 1977, wspólnie z „Bolszym Dijetskim Chorem”)
- Górska Lawenda (ros. Горная Лаванда) (1984)
- Dzikie łabędzie (ros. Дикие Лебеди; muz. Władimir Matecki, słowa M. Szabrow; 1986)
- Biała noc (ros. Белая Ночь) (1988)
- Slajdy (ros. Слайды) (1982)
- Nie kochaj (ros. Не люби) (2006)
- Niebo to ja (ros. Небо это я; muz. Rusłan Kwinta, słowa Witalij Kurowskij) (2007)
Życie prywatne
edytujByła zamężna z Anatolijem Jewdokymenko (zm. 2002). Para doczekała się syna Rusłana, który pracuje jako producent muzyczny. Sofia Rotaru ma dwoje wnucząt, dwóch braci i trzy siostry[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Софія Ротару - народна артистка трьох країн: України, Росії та Молдови. Ukrinform, 7.08.2012. [dostęp 2024-06-20]. (ukr.).
- ↑ a b Ротару Софія. Liga.net. [dostęp 2024-06-20]. (ukr.).
- ↑ София Ротару. svpressa.ru. [dostęp 2024-06-20]. (ros.).
- ↑ Международный фестиваль польской песни «Сопот» / Międzynarodowy Festiwal Piosenki Polskiej- Sopot Festival. pesnyagoda.my1.ru. [dostęp 2024-06-20]. (ros.).
- ↑ a b c Ротару София Михайловна. rbc.ru. [dostęp 2024-06-20]. (ros.).
- ↑ Євдокименко-Ротару Софія Михайлівна. ukrgeroes.com.ua. [dostęp 2024-06-20]. (ukr.).
- ↑ Путин наградил Софию Ротару орденом Почета за укрепление российско-украинских культурных связей. liga.net, 11.08.2002. [dostęp 2024-06-20]. (ros.).