Obelisk z Luksoru
Obelisk z Luksoru (fr. Obélisque de Louxor) – obelisk usytuowany w centralnej części paryskiego Place de la Concorde[1].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ obiektu | |
| Materiał | |
| Całkowita wysokość |
23 m |
| Data budowy |
ok. 1290 p.n.e. |
| Data odsłonięcia |
25 października 1836 |
Położenie na mapie Paryża  | |
Położenie na mapie Francji  | |
Położenie na mapie Île-de-France  | |
 48°51′57,2″N 2°19′20,4″E/48,865889 2,322333
| |
Obelisk pochodzi ze świątyni w Luksorze (Egipt) i został wykonany z różowego granitu ponad 3300 lat temu na polecenie faraona Ramzesa II. Posadowiony w Paryżu w roku 1836, po uprzednim zdemontowaniu i przetransportowaniu z Luksoru. Jest jednym z dwóch obelisków, które znajdowały się przed pylonami tamtejszej świątyni (drugi nadal pozostaje na dawnym miejscu w Luksorze)[2].
Historia edytuj
W roku 1830 wicekról Egiptu Muhammad Ali podarował królowi Francji Karolowi X dwa obeliski znajdujące się przed świątynią w Luksorze. Jeden z nich zdemontowano i przetransportowano do Paryża. Do transportu użyto specjalnie zbudowanego statku, będącego płaskodenną barką o wymiarach odpowiadających wymiarom obelisku i wysokości umożliwiającej przepłynięcie pod mostami na Sekwanie. Transport odbywał Nilem z Luksoru do Aleksandrii i przez Morze Śródziemne do Tulonu, a następnie drogą morską wokół Półwyspu Iberyjskiego do Rouen i dalej Sekwaną do Paryża. Statek pokonał tę trasę od sierpnia 1832 do grudnia 1833, wliczając liczne postoje w oczekiwaniu na poprawę pogody. Po przybyciu do Paryża został zacumowany przy nabrzeżu Cours-la-Reine.
Król Ludwik Filip I – następca Karola X, postanowił, aby obelisk stanął na Placu Zgody, zastępując zburzony pomnik Ludwika XVI, ściętego gilotyną w tym miejscu podczas rewolucji francuskiej. Wybór obelisku jako pomnika nie związanego z historią Francji miał symbolizować porozumienie między frakcjami politycznymi, co również podkreślono w 1830[3] roku zmianą nazwy placu z Plac Ludwika XV na Plac Zgody. Uroczyste podniesienie obelisku odbyło się 25 października 1836 roku, przy użyciu maszyn wyposażonych w liny i gigantyczne kabestany[4]. Monument posadowiono na nowym granitowym cokole (oryginalny uległ częściowemu zniszczeniu podczas transportu i dziś można go oglądać w egipskiej części muzeum w Luwrze). Drugi obelisk, pozostały w Luksorze, został oficjalnie zwrócony Egiptowi przez prezydenta François Mitterranda w latach 80. XX wieku[5][2].
Opis edytuj
Obelisk ma 23 metry wysokości i waży 230 ton. Wykonany jest z różowego granitu pochodzącego z Asuanu. Powierzchnie boczne są ozdobione hieroglifami sławiącymi faraona Ramzesa II, a wierzchołek zwieńczony piramidionem o wysokości 3,60 m, który w roku 1998 pokryto brązem. Obelisk służy również jako gnomon do zegara słonecznego, którego rzymskie cyfry wykonane z metalu są wmurowane w bruk placu.
Galeria edytuj
-
Demontaż obelisku w Luksorze -
Posadowienie obelisku w Paryżu -
Model maszyny unoszącej obelisk -
Świątynia w Luksorze z pozostałym obeliskiem -
Fragment oryginalnego cokołu
Przypisy edytuj
- ↑ Place de la Concorde – Paris tourist office [online], en.parisinfo.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ a b Luxor Obelisk monument in Paris France [online], www.eutouring.com [dostęp 2020-04-19].
- ↑ Była to ponowna zmiana nazwy na Plac Zgody; pierwszej zmiany nazwy na Plac Zgody dokonano w 1795.
- ↑ YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ Formalnie również stanowił własność Francji.