Pojezierze Ełckie (842.86, niem. Lycker Seengebiet) – region geograficzny, położony w północno-wschodniej Polsce. Stanowi część Pojezierza Mazurskiego.

Pojezierze Ełckie
Ilustracja
Selmęt Wielki
Mapa regionu
Megaregion

Niż Wschodnioeuropejski

Prowincja

Niż Wschodniobałtycko-Białoruski

Podprowincja

Pojezierza Wschodniobałtyckie

Makroregion

Pojezierze Mazurskie

Mezoregion

Pojezierze Ełckie

Zajmowane
jednostki
administracyjne

Polska:
woj. warmińsko-mazurskie
woj. podlaskie

Środowisko przyrodnicze edytuj

Ma powierzchnię około 2630 km²[1]. Na północy sąsiaduje z Krainą Węgorapy, na północnym wschodzie ze Wzgórzami Szeskimi i Pojezierzem Zachodniosuwalskim (Wyniesieniem Oleckim), na wschodzie z Równiną Augustowską (Pagórkami Augustowskimi), na południu z Kotliną Biebrzańską i Wysoczyzną Kolneńską, na zachodzie z Równiną Mazurską (Obniżeniem Piskim i Równiną Bemowską) i Krainą Wielkich Jezior Mazurskich (Pojezierzem Orzyskim i Wyniesieniem Pozezdrzańsko-Kożuchowskim).

Główne miejscowości regionu to Ełk, Biała Piska, Rajgród, a także Olecko (na pograniczu z Pojezierzem Zachodniosuwalskim), Grajewo (na pograniczu z Wysoczyzną Kolneńską i Kotliną Biebrzańską) i Augustów (na pograniczu z Równiną Augustowską). Większość obszaru leży w granicach powiatu ełckiego, część oleckiego, a fragmenty również augustowskiego, grajewskiego, piskiego, giżyckiego, węgorzewskiego i gołdapskiego[2].

Południowa granica mezoregionu jest jednocześnie granicą Pojezierza Mazurskiego i w ogóle pasu polskich pojezierzy i obszaru młodoglacjalnego wyznaczonego przez zasięg zlodowacenia północnopolskiego. Wschodnia zaś jest granicą między Pojezierzem Mazurskim w ścisłym znaczeniu a Pojezierzem Litewskim (zwanym w polskich granicach Suwalskim).

Północna i centralna część Pojezierza Ełckiego włączana jest do tzw. Mazur Garbatych. Jest to obszar pagórkowaty z kilkoma dużymi jeziorami i kompleksami leśnymi[3]. Największe jeziora mezoregionu to Łaśmiady, Łaźno, Jezioro Rajgrodzkie, Selmęt Wielki. Przez centrum obszaru przepływa z północnego zachodu na południowy wschód Ełk, a mniej więcej równolegle do niego Wissa i Lega. Wpadają one do Biebrzy na południowy wschód od pojezierza. Na terenie mezoregionu wyznaczono trzy obszar mające znaczenie dla Wspólnoty: Ostoja Borecka (PLH280016), Murawy na Pojezierzu Ełckim (PLH280041) i Jezioro Woszczelskie (PLH280034) oraz obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Borecka (PLB280006). Poza tym znajduje się tam kilka rezerwatów przyrody (Ostoja Bobrów Bartosze, Borki, Lipowy Jar, Mazury, Piłackie Wzgórza) i obszarów chronionego krajobrazu (Pojezierze Ełckie, Jeziora Rajgrodzkie, Pojezierze Rajgrodzkie, Puszczy Boreckiej, Jezior Oleckich, Doliny Legi, Wzgórz Dybowskich oraz fragmenty innych OChK).

Podział na mikroregiony edytuj

Pojezierze Ełckie dzielone jest na siedem mikroregionów[4]:

  • 842.867 Wzgórza Piłackie (94 km²)
  • 842.866 Puszcza Borecka (265 km²)
  • 842.865 Pojezierze Łaśmiadzkie (Pojezierze Ełckie Właściwe) (813 km²)
  • 842.864 Wyniesienie Bargłowsko-Milewskie (432 km²)
  • 842.863 Obniżenie Selmęckie (Pojezierze Rajgrodzkie) (480 km²)
  • 842.862 Wzgórza Dybowsko-Wiśniowskie (274 km²)
  • 842.861 Wysoczyzna Białej Piskiej (326 km²)

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Mazury Wschodnie. Mazurskie vademecum turysty. [dostęp 2012-02-17]. (pol.).
  2. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 [dostęp 2023-08-17] (pol.).
  3. Mazury Garbate. PuszczaBorecka.pl. [dostęp 2012-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-20)]. (pol.).
  4. Województwo suwalskie: studia i materiały 1. Andrzej Stasiak. Białystok: Ośrodek Badań Naukowych w Białymstoku, 1985, s. 172.