Wyprawa tysiąca (wł. Spedizione dei mille), także wyprawa sycylijska – zorganizowana w maju 1860 przez Giuseppe Garibaldiego wyprawa 1089 ochotników (tzw. czerwonych koszul) przeciwko Królestwu Obojga Sycylii[1][2].

Wyprawa tysiąca
zjednoczenie Włoch
Ilustracja
Czas

1860–1861

Miejsce

Sycylia i południowe Włochy

Wynik

zwycięstwo czerwonych koszul:

  • likwidacja Królestwa Obojga Sycylii
  • redukcja Państwa Kościelnego do obszaru Lacjum
  • proklamowanie Królestwa Włoch
Strony konfliktu
Królestwo Obojga Sycylii
Wsparcie:
Państwo Kościelne
Francja
Hiszpania
Sardynia
Wsparcie:
Wielka Brytania
Dowódcy
Franciszek II Burbon
Giosuè Ritucci
Louis Juchault de Lamoricière
Giuseppe Garibaldi
Wiktor Emanuel II
Enrico Cialdini
Rodney Mundy
brak współrzędnych

W ciągu czterech miesięcy Garibaldi podporządkował sobie liczące 9 milionów ludzi państwo i zmusił do ucieczki króla Obojga Sycylii Franciszka II. Sukces akcji był skutkiem poparcia miejscowej ludności oraz rozkładu neapolitańskiej armii, która pozbawiona była woli walki.

W efekcie krótkiej kampanii Garibaldi stał się panem całych południowych Włoch, które oddał pod władzę Wiktora Emanuela II, króla Sardynii. Na przełomie 1860/1861 wojska sardyńskie, przyłączając po drodze część Państwa Kościelnego, dotarły do Neapolu.

W marcu 1861 proklamowano Królestwo Włoch[3].

Przypisy edytuj

  1. Don Harrison Doyle: Nations Divided: America, Italy, and the Southern Question. 2002, s. 31. (ang.).
  2. George Macaulay Trevelyan: Garibaldi and the Thousand. Longmans, Green, and co., 1912. (ang.).
  3. Augusto - Automazione Gazzetta Ufficiale Storica [online], web.archive.org, 31 października 2016 [dostęp 2023-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-31].

Bibliografia edytuj