Wikipedia

Jan Leśniak

oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Jan Leśniak[1] (ur. 21 listopada 1898 w Wampierzowie, zm. 15 kwietnia 1976 w Wiedniu) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.

Jan Leśniak
Ilustracja
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

21 listopada 1898
Wampierzów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

15 kwietnia 1976
Wiedeń, Austria

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Kawaler Orderu Świętego Sawy (Serbia) Brązowa Gwiazda (Stany Zjednoczone)

Życiorys edytuj

Jan Leśniak urodził się w Wampierzowie niedaleko Gorlic w majątku hr. Skarbka. Był absolwentem cesarsko-królewskiego Gimnazjum w Gorlicach. W 1917 został powołany do armii austro-węgierskiej. Natychmiast po demobilizacji wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, otrzymując przydział do 16 pułku piechoty i z tym pułkiem uczestniczył w wojnie z bolszewikami. Podczas zdobywania okopów nieprzyjacielskich pod Berezyną został ciężko ranny.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1889. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 16 pułk piechoty w Tarnowie[2][3]. Później został przeniesiony do 9 pułku piechoty Legionów stacjonującego w Zamościu[4], a w 1923 do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, gdzie pełnił obowiązki adiutanta[5][6]. Został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1928[7]. W latach 1930–1932 był słuchaczem XI Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[8]. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do Komisji Doświadczalnej Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Następnie pełnił służbę w 58 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu. Następnie został przydzielony do Oddziału II Sztabu Głównego, gdzie był najpierw referentem, a od 1937 kierownikiem Samodzielnego Referatu Ewidencyjnego „Niemcy”. Uchodził za czołowego specjalistę do spraw związanych z koncentracją sił i planów Wehrmachtu. Wiosną 1936 roku razem z kpt. dypl. Władysławem Steblikiem został przydzielony do zespołu opracowującego studium „Niemcy”, dotyczącego zbrojeń III Rzeszy. Z dniem 1 maja 1939 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Głównego na czas nieokreślony.

Ewakuowany ze Sztabem Naczelnego Wodza najpierw do Brześcia, potem przez Kołomyję do Rumunii. Szybko opuścił obóz i dostał się do Constanzy, skąd drogą morską przewieziony został przez Francuzów do Marsylii (20 października 1939 roku), by w kilka dni później w Sztabie Naczelnego Wodza kontynuować poprzednie obowiązki. Po upadku Francji i przetransportowaniu do Anglii nadal pełnił swą funkcję aż do grudnia 1941 roku kiedy to został mianowany dowódcą 2 batalionu strzelców tzw. „kratkowanych lwiątek” stacjonującego wówczas w Cupar w Szkocji. Zmienił na tym stanowisku dotychczasowego dowódcę płka Bronisława Chruściela. Po odbyciu rocznego stażu liniowego powrócił do Londynu do pracy sztabowej, gdzie pozostał do zakończenia wojny. Posiadając wybitne zdolności do pisania i przemawiania, wielokrotnie na falach BBC (pod pseudonimem) wygłaszał przemówienia kierowane do narodu. Po demobilizacji został przeniesiony do polskiej sekcji łącznikowej przy Naczelnym Dowództwie Alianckich Sił Ekspedycyjnych w Europie, w której był najpierw zastępcą, a później szefem komórki we Frankfurcie. Jego głównym zajęciem była wówczas pomoc tysiącom polskich obywateli pozostających w Niemczech (więźniowie obozów i ofiary przymusowych robót).

W 1947 powrócił do Londynu i po odejściu z P.R.C.(Polish Resettlement Corp – Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia) do życia cywilnego podjął zarobkowo pracę zegarmistrza, wykorzystując swoje uzdolnienie, które dotychczas traktował jako hobby. Powtórnie wyjechał do Frankfurtu w 1953 roku i rozpoczął prace kontraktową dla Departamentu Stanu USA. W 1962, po osiągnięciu wieku emerytalnego, powrócił do Londynu i zajął się pracą społeczną w stowarzyszeniach kombatanckich. M.in. brał aktywny udział w życiu Koła Byłych Żołnierzy 2 Baonu Grenadierów „Kratkowane Lwiątka”, uczestnicząc w zjazdach koła i pisząc do wydawanego przez nich kwartalnika „Wiadomości”.

Zmarł 15 kwietnia 1976 po krótkim pobycie w szpitalu, do którego trafił w wyniku wypadku drogowego w Wels w Austrii, w drodze powrotnej z podróży do Włoch.

Jego żoną została Maria z Emeryków, 1. v. Czajkowska (1902–1987), komendantka Pomocniczej Służby Wojskowej Kobiet, pułkownik PSZ[9], która po jego śmierci z myślą o przeniesieniu i pochówku jego prochów oraz w przyszłości własnych, w latach 70. była inicjatorkę stworzenia krypt wybudowanych przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie[10].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ W ewidencji wojskowej II Rzeczypospolitej był określany jako Jan II Leśniak.
  2. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 104.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 438.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 149.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 143, 380, 1368.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 140.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 224.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 65, 800.
  9. ↑ Tadeusz Kryska-Karski, ks. Stanisław Świerczyński, gen. bryg. Klemens Rudnicki, Adela Bilek, Zygmunt Szadkowski: Pogrzeb płk. Marii Leśniakowej. polskieradio.pl, 1987-03-26. [dostęp 2017-06-17].
  10. ↑ Maria C. Leśniakowa. Listy do redakcji. „Wiadomości”, s. 4, Nr 43 (1699) z 22 października 1978. 
  11. ↑ Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z 1976, a zatem z roku śmierci Jana Leśniaka, w wydaniu zawierającym zbiorczo odznaczenia w tym roku, nie wymienił tej osoby jako odznaczonej Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, zob. Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 23, Nr 6 z 31 grudnia 1976. 
  12. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 9, 31 grudnia 1975. 
  13. ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2104 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1753).
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 podał odznaczenie dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Późniejsze wydania Roczników Oficerskich (1924, 1928, 1932), wskazywały jednorazowe odznaczenie Krzyżem Walecznych.
  15. ↑ M.P. z 1925 r. nr 62, poz. 234 „za zasługi, położone w dziedzinie wyszkolenia armji Rzeczypospolitej Polskiej”.
  16. ↑ a b c Na podstawie fotografii [1].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Leśniak&oldid=69756125”