Mszana Górna

Mszana Górna
	wieś
	; Zespół szkół w Mszanie Górnej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	limanowski
Gmina	Mszana Dolna
Liczba ludności (2022)	2797
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-733
Tablice rejestracyjne	KLI
SIMC	0453492
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Mszana Dolna Mszana Górna
	Położenie na mapie Polski Mszana Górna
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Mszana Górna
	Położenie na mapie powiatu limanowskiego Mszana Górna
	49°39′44″N 20°05′41″E/49,662222 20,094722
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mszana Górna – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Mszana Dolna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie edytuj

Mszana Górna położona jest na północnym krańcu Gorców, w dolinie rzeki Mszanki i na północno-wschodnich stokach bezleśnego grzbietu z wzniesieniami Kocia Górka (602 m), Spyrkowa (711 m) i Witów (720 m). Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 968, odcinek z Mszany Dolnej przez Szczawę do Kamienicy^[4].

Integralne części wsi edytuj

Integralne części wsi Mszana Górna^[5]^[6]
części wsi	Antosze, Bielaki, Bolsęgi, Brejówka, Capki, Dawce, Dudziki, Dziedziny, Fijasy, Fligi, Florki, Janie, Jantusiówka, Nowaki, Kopytki, Krupy, Krzystki, Krzysztofy, Kubiki, Majerany, Malce, Marki, Murzyny, Pieczonka, Poloki, Romasy, Skiby, Sołtysy, Steczki, Talarki, U Kraski, Wadele, Wcisły, Węglarze Dolne, Węglarze Górne, Witki, Zagórki, Zagrody, Żyły

Historia edytuj

Wieś lokowana na surowym korzeniu przez króla Kazimierza III Wielkiego w 1365 roku^[7].

Pod koniec XV wieku Marek Ratołd założył tu dworski folwark, odbierając miejscowym chłopom ziemię. Konflikt znalazł swój finał w sądzie, który w 1498 nakazał właścicielowi wsi wypłatę odszkodowań. W latach późniejszych wieś weszła w skład starostwa nowotarskiego. Przy podziale starostwa w 1532 Mszana Górna została włączona do tzw. klucza porębskiego (wraz z Porębą, Niedźwiedziem, Zawadą, Podobinem, Koniną i Lubomierzem), który od tej pory stanowił zbiorczą posiadłość, związaną ze starostwem mszańskim i rodziną Pieniążków. Jego późniejszymi właścicielami byli m.in. Sebastian Lubomirski, Lubomirscy, Sanguszkowie i Wodziccy.

Mieszkańcy wsi należeli do parafii w Niedźwiedziu, wiadomo jednak o istnieniu w niej dużej kaplicy, którą zniszczyła powódź w 1813. Samodzielną parafię, początkowo jako ośrodek duszpasterski, erygowano w Mszanie Górnej w 1958, a funkcję kościoła parafialnego spełniał i pełni do dziś kościół wzniesiony przez mieszkańców w latach 1953–1958.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84056
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 798 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Bieszczady. Mapa turystyczna 1:50 000. Kraków: Compass. ISBN 978-83-7605-070-6.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ Elżbieta Dybek, Lokacje na prawie niemieckim in cruda radice w południowej części województwa krakowskiego w latach 1334 - 1434, w: Roczniki Humanistyczne tom XLI, zeszyt 2, (1993), s. 73.

Bibliografia edytuj

Helena Flig: Historia wsi Mszana Górna. SzP nr 2 w Mszanie Górnej. [dostęp 2011-07-15]. (pol.).
Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 244-246. ISBN 978-83-88383-43-4.
Marek Ciężkowski, Paweł Luboński i inni: Gorce: przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2004, s. 293. ISBN 83-89188-19-8.
Gmina Mszana Dolna: Mszana Górna. gmina Mszana Dolna. [dostęp 2011-07-15]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Mszana Górna (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 782 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84056

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 798 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[4] Bieszczady. Mapa turystyczna 1:50 000. Kraków: Compass. ISBN 978-83-7605-070-6.

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-6] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[7] Elżbieta Dybek, Lokacje na prawie niemieckim in cruda radice w południowej części województwa krakowskiego w latach 1334 - 1434, w: Roczniki Humanistyczne tom XLI, zeszyt 2, (1993), s. 73.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]