Teo Angelopoulos

Teo Angelopulos, właśc. Teodoros Angelopulos (gr. Θεόδωρος Αγγελόπουλος; ur. 17 kwietnia 1935 w Atenach, zm. 24 stycznia 2012 w Pireusie) – grecki reżyser, aktor, scenarzysta i producent filmowy.

Teodoros Angelopulos

Θόδωρος Αγγελόπουλος

Teo Angelopoulos w Atenach (2009)
Data i miejsce urodzenia	17 kwietnia 1935 Ateny
Data i miejsce śmierci	24 stycznia 2012 Pireus
Zawód	reżyser scenarzysta producent filmowy
Lata aktywności	1965–2012
Strona internetowa

Życiorys

Po ukończeniu studiów prawniczych kształcił się we francuskiej szkole filmowej „L'IDHEC” (Institut Des Hautes Études Cinématographiques; obecnie La Fémis). Po powrocie do Grecji podjął pracę krytyka filmowego w dzienniku Allagi (Zmiana). Po jego zamknięciu w czasach dyktatury czarnych pułkowników, w 1967 rozpoczął pracę nad pierwszym swoim filmem o grupie muzycznej Forminx (Forminx Story), ale nigdy tego filmu nie ukończył. Kolejny film, tym razem krótkometrażowy pt. Audycja, ukończył w 1968. Dwa lata później powstał jego pierwszy film fabularny Rekonstrukcja.

Trzy kolejne jego filmy tworzyły trylogię odwołujących się do kluczowych wydarzeń w najnowszej historii Grecji. Pamiętny rok 1936 nawiązywał do początków dyktatury Joannisa Metaksasa. Film Podróż komediantów (1975), wyróżniony Nagrodą FIPRESCI na 28. MFF w Cannes opowiadał o podróży przez Grecję trupy aktorskiej w latach 1939–1952. Trzeci film z trylogii Angelopulosa – Myśliwi (1977) rozpoczyna się od sceny odnalezienia przez myśliwych ciała partyzanta. Historia ta staje się pretekstem do retrospekcji i przedstawienia historii politycznej Grecji w latach 1949–1977.

Kolejna faza twórczości, którą rozpoczyna Aleksander Wielki (1980), koncentruje się na doświadczeniach uchodźców, jednego z kluczowych tematów XX-wiecznej historii Grecji. W Podróży na Cyterę (1984) reżyser nawiązywał do problemu greckiej migracji do ZSRR.

Problem recepcji uchodźców w Grecji podjął zarówno w filmie Spojrzenie Odyseusza (1995), jak również w kolejnym filmie - Wieczność i jeden dzień (1998). Doświadczenie przemijania, ujęte w formie ostatniej podróży starego, umierającego człowieka rozpoczyna film Pszczelarz (1986), a kontynuuje film Wieczność i jeden dzień.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 40. MFF w Cannes (1987).

Zmarł w Pireusie, w wyniku potrącenia przez motocyklistę. Został pochowany na I Cmentarzu Ateńskim (Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών).

Dom we Florinie, w którym kręcono film Pszczelarz.

Nagrody

• Audycja (1968)
  • Nagroda Krytyków Greckich, Festiwal Filmowy w Salonikach

• Rekonstrukcja (1970)
  • nagroda dla najlepszego reżysera, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • najlepszy film, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • Nagroda Krytyków, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • Nagroda Georges Sadoula za najlepszy film roku wyświetlany w kinach francuskich
  • nagroda dla najlepszego filmu zagranicznego, Festiwal Filmowy w Hyeres

• Pamiętny rok 1936 (1970)
  • nagroda za reżyserię, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • najlepszy film, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • nagroda krytyków FIPRESCI na Festiwalu Filmowym w Berlinie

• Podróż komediantów (1974)
  • nagroda krytyków FIPRESCI na Festiwalu Filmowym w Cannes
  • nagroda dla najlepszego reżysera, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • najlepszy film, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • nagroda za najlepszy scenariusz, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • Nagroda Krytyków Greckich, Festiwal Filmowy w Salonikach
  • Nagroda Interfilm, Festiwal Filmowy w Berlinie
  • Nagroda Brytyjskiego Instytutu Filmowego za najlepszy film roku
  • Nagroda Złotego Wieku, Bruksela

• Myśliwi (1977)
  • Nagroda Złoty Hugo za najlepszy film, Festiwal Filmowy w Chicago

• Megalexandros (1980)
  • Złoty Lew, Festiwal Filmowy w Wenecji
  • nagroda krytyków FIPRESCI, Festiwal Filmowy w Wenecji

• Podróż na Cyterę (1983)
  • nagroda za najlepszy scenariusz oraz nagroda krytyków FIPRESCI na 37. MFF w Cannes

• Pejzaż we mgle (1988)
  • Srebrny Lew za reżyserię, Festiwal Filmowy w Wenecji
  • Nagroda Felix za najlepszy europejski film roku
  • Złoty Hugo za reżyserię, Festiwal Filmowy w Chicago

• Spojrzenie Odyseusza (1995)
  • Międzynarodowa Nagroda Krytyków, Festiwal Filmowy w Cannes
  • Nagroda Felix za najlepszy europejski film roku

• Wieczność i jeden dzień (1998)
  • Złota Palma, Festiwal Filmowy w Cannes

• Pył czasu (2008)

Bibliografia

• RafałR. Syska RafałR., Poezja obrazu. Filmy Theo Angelopoulosa, Kraków: Wydawnictwo Rabid, 2008, ISBN 978-83-60236-34-5, OCLC 297540425 .brak strony (książka)
• Teo Angelopulos w bazie IMDb (ang.)
• Strona oficjalna reżysera