Stefan Golczewski
Stefan Wilhelm Golczewski (ur. 6 kwietnia 1893 w Warszawie, zm. 10 października 1969 w Toruniu) – polski aktor teatralny i filmowy.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktor teatralny i filmowy |
| Współmałżonek | |
| Lata aktywności |
1918-1969 |
Życiorys edytuj
Ukończył szkołę teatralną H.J. Hryniewieckiej. Najprawdopodobniej debiutował w sezonie 1916/1917 w warszawskim Teatrze Nowoczesnych. W kolejnych latach grał w stołecznym Teatrze Współczesnym (1918) oraz zespołach objazdowych: Kazimierza Junoszy-Stępowskiego (1919), Wandy Radost-Modzelewskiej (1919) oraz Tomasza Działosza (1920, Teatr Plebiscytowy na Warmii i Mazurach). Następnie występował w Białymstoku (Teatr Wojskowy 1920-1921), Grudziądzu (teatrzyk varietes 1921-1922, Teatr Miejski 1929-1931), Sosnowcu (Teatr Miejski 1923-1926, 1934-1936), Pińsku (1923-1924), Katowicach (Teatr Polski 1924-1925, 1928-1929, 1933-1934), Lwowie (Teatr Semafor 1925-1926), Kaliszu (Zespół Zjednoczenia Artystów ZASP 1926-1927, Teatr Miejski 1938-1939), Warszawie (Teatr Praski 1927-1928, Teatr Polski 1931, Cyrulik Warszawski 1937-1938), Lublinie (1931-1932) oraz Częstochowie (Teatr Miejski 1936-1937).
W 1941 roku, wbrew zakazowi ZASP oraz Polskiego Państwa Podziemnego, zgłosił się do udziału w niemieckim filmie propagandowym "Heimkehr" (reż. Gustav Ucicky), gdzie zagrał rolę polskiego widza w kinie. Dzięki temu otrzymał Erlebnis-Karte, która umożliwiła mu występy w jawnych teatrach Warszawy: Komedia (1942) oraz Miniatury (1943). Brał udział w powstaniu warszawskim. Po wojnie pozostał w stolicy, występując w Centralnym Teatrze Milicji Obywatelskiej (1944-1947). Następnie grał w Teatrze Miejskim w Częstochowie (1947-1948). W listopadzie 1948 roku zasiadł na ławie oskarżonych w procesie polskich aktorów biorących udział w filmie "Heimkehr" (wraz z Wandą Szczepańską, Juliuszem Łuszczewskim i Michałem Plucińskim), w którym został skazany przez Sąd Okręgowy w Warszawie na karę 3 lat pozbawienia wolności.
W latach 1949-1954 był członkiem zespołu Teatru im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, a następnie do końca życia występował w Toruniu w Teatrach Ziemi Pomorskiej, przekształconych następnie w Teatr im. Wilama Horzycy.
Jego małżonką była Teodora Rapacka - również aktorka. Oboje zostali pochowani na toruńskim cmentarzu św. Jerzego (cmentarz ewangelicki)[1].
Przypisy edytuj
- ↑ Golczewski Stefan. mogily.pl. [dostęp 2022-12-05]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Stefan Golczewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2022-12-01].
- 76 lat po premierze pojawił się remake filmu „Heimkehr”. krakowska.biz, 2018-06-01. [dostęp 2022-12-01]. (pol.).