Suseł
rodzaj ssaka
Suseł[11] (Spermophilus) – rodzaj ssaka z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w rodzinie wiewiórkowatych (Sciuridae). Systematyka taksonu podlegała wielu zmianom. W Polsce, dla gatunków które według wcześniejszego podziału należały do Spermophilus (sensu lato) używano nazwy „suseł”[12].
| ||
| Spermophilus[1] | ||
| F. Cuvier, 1825[2] | ||
.jpg) Przedstawiciel rodzaju – suseł perełkowany (S. suslicus) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | gryzonie | |
| Podrząd | wiewiórkokształtne | |
| Rodzina | wiewiórkowate | |
| Podrodzina | afrowiórki | |
| Plemię | świstaki | |
| Rodzaj | suseł | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
Mus citellus Linnaeus, 1766 | ||
| Synonimy | ||
| ||
| Gatunki | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
Zasięg występowaniaEdytuj
SystematykaEdytuj
EtymologiaEdytuj
- Citellus (Citillus): epitet gatunkowy Mus citellus Linnaeus, 1766 (łac. cititius lub citellus – suseł)[13].
- Spermophilus (Spermatophilus, Spermophilis): gr. σπερμα sperma, σπερματος spermatos – nasienie, ziarno; φιλος philos – wielbiciel, miłośnik[14]. Nazwa zastępcza dla Citellus.
- Colobotis (Colobates): gr. κολοβος kolobos – skarłowaciały, krótki, okaleczony; ους ous, ωτος ōtos – ucho[15]. Gatunek typowy: Arctomys fulvus Lichtenstein, 1823.
- Otocolobus: gr. ους ous, ωτος ōtos – ucho; κολοβος kolobos – skarłowaciały, krótki, okaleczony[16]. Najwyraźniej lapsus słowny rodzaju Colobotis.
- Mamspermophilus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju przedrostka Mam (od Mammalia)[17].
Podział systematycznyEdytuj
Do niedawna do rodzaju zaliczano kilkadziesiąt gatunków[18], lecz na podstawie badań filogenetycznych z wykorzystaniem mitochondrialnego genu cytochromu b, takson podzielono na kilka mniejszych rodzajów: Callospermophilus, Ictidomys, Notocitellus, Otospermophilus, Spermophilus (sensu stricto), Poliocitellus, Urocitellus, oraz Xerospermophilus[19].
Po wspomnianej rewizji rodzaj Spermophilus obejmuje gatunki[19][11]:
- Spermophilus alashanicus – suseł plamkoplecy
- Spermophilus brevicauda – suseł krótkoogonowy
- Spermophilus citellus – suseł moręgowany
- Spermophilus dauricus – suseł dauryjski
- Spermophilus erythrogenys – suseł rudolicy
- Spermophilus fulvus – suseł żółty
- Spermophilus major – suseł rdzawy
- Spermophilus pallidicauda – suseł blady
- Spermophilus pygmaeus – suseł karłowaty
- Spermophilus ralli – suseł tienszański
- Spermophilus relictus – suseł reliktowy
- Spermophilus suslicus – suseł perełkowany
- Spermophilus taurensis – suseł tauryjski
- Spermophilus xanthoprymnus – suseł anatolijski
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Spermophilus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ F. Cuvier: Des dents des mammifères considérées comme caractères zoologiques. Paris: F.-G. Levrault, 1825, s. 255. (fr.)
- ↑ L. Oken: Lehrbuch der Naturgeschichte. T. 3: Zoologie. Cz. 2: Fleischthiere. Jena: August Schmid und Comp., 1816, s. 842. (niem.)
- ↑ M. Lichtenstein: Darstellung neuer oder wenig bekannter Säugethiere in Abbildungen und Beschreibungen: von fünf und sechzig Arten auf funfzig colorirten Steindrucktafeln nach den Originalen des Zoologischen Museums der Universität zu Berlin. Berlin: C.G. Lüderitz, 1827–1834, s. ryc. xxxii. (niem.)
- ↑ J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien: mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel: ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München: J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 22. (niem.)
- ↑ J. Richardson: Mammalia. W: F.W. Beechey: The zoology of Captain Beechey's voyage. London: H.G. Bohn, 1839, s. 12. (ang.)
- ↑ Brandt 1844 ↓, s. 366.
- ↑ Brandt 1844 ↓, s. 382.
- ↑ A. Milne-Edwards: Études pour servil, a l’histoire de la faune mammalogioue de la Chine. W: H. Milne-Edwards: Recherches pour servir à l’histoire naturelle des mammifères: comprenant des considérations sur la classification de ces animaux. T. 1. Paris: G. Masson, 1874, s. 157. (fr.)
- ↑ A. L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan'a de Foment, 1899, s. 5. (hiszp.)
- ↑ a b c W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 210, 211. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ Krzysztof Próchnicki, Piotr Duda, Tadeusz Grądziel, Stefan Męczyński, Ryszard Styka, Jan Smiełowski: Suseł perełkowany. Świebodzin: Wydawnictwo Klubu Przyrodników, 2008, s. 140, seria: Monografie przyrodnicze. ISBN 978-83-87846-56-5.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 190.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 639.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 195.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 487.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 25.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Spermophilus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 5 października 2011]
- ↑ a b K.M. Helgen, F.R. Cole, L. Helgen & D.E. Wilson. Generic revision in the Holarctic ground squirrel genus Spermophilus. „Journal of Mammalogy”. 90 (2), s. 270–305, 2009 (ang.).
BibliografiaEdytuj
- J.F. von Brandt. Observations sur les différentes espèces de Sousliks de Russie, suivies de remarques sur l’arrangement et la distribution geographique du genre Spermophilus, ainsi que sur la classification de la famille des Ecureuils (Sciurina) en général. „Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg”. 2, s. 357–382, 1844 (fr. • łac.).
- T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 71-718, seria: North American Fauna. (ang.)