Szlak Puszczy Białej i Kamienieckiej

Szlak Puszczy Białej i Kamienieckiej – pieszy, długodystansowy szlak turystyczny w województwie mazowieckim, oznakowany kolorem czerwonym szlak turystyczny czerwony, biegnący przez tereny dawnych puszcz: Białej i Kamienieckiej, pomiędzy dolinami Narwi i Bugu.

Szlak Puszczy Białej i Kamienieckiej
Ilustracja
Dane szlaku
Państwo

 Polska

Województwo

mazowieckie

Początek

Pułtusk

Przez

Dolina Dolnej Narwi, Międzyrzecze Łomżyńskie, Dolina Dolnego Bugu

Koniec

PKP Sadowne Węgrowskie

Kolor znakowania

szlak turystyczny czerwony czerwony

Długość

100 km

Etapy

2

Typ

szlak pieszy

Opis edytuj

Szlak Puszczy Białej i Kamienieckiej posiada znaczenie ponadregionalne. Przebiega przez pozostałości obu puszcz, od których bierze swoją nazwę – Puszczy Białej i Puszczy Kamienieckiej – z zachodu na wschód. Mimo że większość jego trasy prowadzi mniej uczęszczanymi drogami lasów gospodarczych, mija cztery rezerwaty przyrody i długim odcinkiem wiedzie przez Nadbużański Park Krajobrazowy.

Pierwszy etap szlaku, tereny Puszczy Białej położone na Międzyrzeczu Łomżyńskim, w widłach dolnej Narwi i dolnego Bugu, to ziemie osiedlane od I poł. XVIII w. przez przybywających z północy Kurpiów, nazywających siebie później Kurpiami Białymi. Na trasie szlaku zobaczyć można dawne poręby, czyli zamieniane stopniowo we wsie śródpuszczańskie osady (Bartodzieje, Wielgolas, Jaszczułty, Knurowiec), a w nich – chaty z końca XIX / początku XX w. w unikalnym białokurpiowskim stylu.

Drugi etap rozpoczyna się w dawnej flisackiej wsi Kamieńczyk i prowadzi początkowo przez tereny Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego na wysokim, południowym brzegu Bugu. Następnie biegnie dalej na zachód przez Puszczę Kamieniecką i, mijając Rezerwat Czaplowizna, kończy się na stacji kolejowej w Sadownem Węgrowskiem.

Szlak oceniany jest jako łatwy, oznakowany jest dobrze lub nieźle. Zalecany czas na jego przejście to 3-5 dni. Ponieważ trasa prowadzi głównie mało uczęszczanymi leśnymi drogami i ścieżkami, rzadko mijając większe miejscowości, sugerowane jest zadbanie o odpowiedni zapas wody i jedzenia.

Ze względu na zamknięcie w 2020 r. przeprawy promowej Brańszczyk-Kamieńczyk na rzece Bug, stanowiącej łącznik między dwoma etapami szlaku, pojawił się problem z jego ciągłością. Do tej pory (stan na czerwiec 2022 r.) nie zostało zaproponowane i wytyczone obejście przeszkody. Nieoficjalna, stosowana przez turystów trasa obejścia to: Brańszczyk-Nakiel – Turzyn – most na Obwodnicy Wyszkowa – Suwiec – Kamieńczyk.

Przebieg szlaku edytuj

 
Początek Szlaku Puszczy Białej i Kamienieckiej na rynku w Pułtusku
 
Kościół pw. św. Rocha w Sadykierzu
 
Przykład sztuki ciesielskiej Kurpiów Białych – tradycyjne zdobienia jednej z chat
 
Brzeg Bugu w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym
 
Rezerwat przyrody Jegiel
 
Rezerwat przyrody Czaplowizna
Szlak Puszczy Białej i Kamienieckiej
Odległość (km) Miejsce / Miejscowość Atrakcje Skrzyżowania szlaków
0,0 Pułtusk         najdłuższy brukowany rynek w Europie (380 m)

  Pułtusk – Dalekie,   Pułtusk – Wierzbica

0,45 Pieszy most nad Narwią   rzeka Narew
0,45 Pułtusk, ul. Gajkowicza   Pułtusk – Dalekie
2,31 Nadleśnictwo Pułtusk   początek ścieżki przyrodniczej dookoła Uroczyska Popławy   Pułtusk – Wierzbica
7,12 Rezerwat przyrody Popławy     Pułtusk – Wierzbica
11,70 Bartodzieje  
13,09 Rezerwat przyrody Wielgolas    
20,10 Obryte      
24,22 Sadykierz    
33,49 Trzecie Pole     Wyszków – Lipnik Majorat
36,40 Porządzie  
42,77 Dalekie-Tartak       Leśniczówka Tuchlin – Przetycz,   Pułtusk – Dalekie
43,69 Dalekie, ul. Modrzewiowa   Pułtusk – Dalekie
46,24 Jaszczułty  
53,24 Uroczysko Jegiel   Leśniczówka Tuchlin – Przetycz
53,93 Stawy Rybakówka  
54,88 przejście pod trasą S8
60,31 pod Leśniczówką Tuchlin   Leśniczówka Tuchlin – Przetycz
60,59 Leśniczówka Tuchlin         Leśniczówka Tuchlin – Przetycz
62,35 Przyjmy  
65,73 Brańszczyk                 rzeka Bug
71,00 Brańszczyk-Nakiel         rzeka Bug uwaga! nieczynna przeprawa promowa Brańszczyk-Kamieńczyk – brak wytyczonego obejścia szlaku
71,10 Kamieńczyk-Rybaki     rzeka Bug
71,15 Kamieńczyk   Urle – Rybienko
71,21 Kamieńczyk             Kamieńczyk – Uroczysko Wilżanka
73,09 most nad rzeką Liwiec   Urle – Rybienko,   Kamieńczyk – Uroczysko Wilżanka
74,24 Kamieńczyk-kolonia Rafa    
75,42 Nadbużański Park Krajobrazowy     rzeka Bug
79,70 Szumin     rzeka Bug
81,40 Rezerwat przyrody Jegiel  
83,29 Wywłoka     Łochów – Wywłoka
84,13 Łojewski Rów   Szlak Doliny Bugu (Łochów – Knychówek),   Łochów – Wywłoka
92,09 Czaplowizna     Szlak Rezerwatu Czaplowizna (Topór PKP – Topór PKP)
92,81 Rezerwat przyrody Czaplowizna     Szlak Rezerwatu Czaplowizna (Topór PKP – Topór PKP)
96,09 Krupińskie    
98,15 Torfowisko Kules    
100 PKP Sadowne Węgrowskie  

Bibliografia edytuj

  • Lechosław Herz, 2005, Puszcze Kamieniecka i Biała. Przewodnik dla dociekliwych, Pruszków, Oficyna Wydawnicza Rewasz, ISBN 978-83-89188-35-9
  • Puszcza Biała – część zachodnia, mapa topograficzno-turystyczna, WZKart, skala 1:50000
  • Puszcza Biała – część wschodnia, mapa topograficzno-turystyczna, WZKart, skala 1:50000