Tadeusz Maringe
Tadeusz Maringe (ur. 25 listopada 1888 w Brudzyniu, zm. 12 maja 1956 w Warszawie) – polski inżynier, ziemianin, ułan Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 maja 1956 |
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
.jpg){kind=small}
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Leonarda i Zuzanny z Kożuchowskich[1]. Był bratem Leonarda Witolda (1890–1966), Jadwigi i Stefana, który zmarł w wieku dziecięcym[2].
W młodości uczył się w szkole rządowej w Kaliszu, następnie uczył się w gimnazjum Emiliana Konpoczyńskiego w Warszawie, które ukończył w 1907 roku[2]. Po maturze wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie podjął studia na Uniwersytecie Londyńskim, który ukończył w 1912 roku z dyplomem inżyniera mechanika. Podczas pobytu w Londynie był działaczem tamtejszej komórki Polskiej Partii Socjalistycznej[2].
Po powrocie z Wielkiej Brytanii wyjechał do Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie podjął pracę w Fabryce „Wilhelm Fitzner i Konrad Gamper” w Sosnowcu[2]. Po wybuchu I wojny światowej został zwolniony z fabryki i podjął pracę w przemyśle drzewnym, a później trudnił się różnymi zajęciami, m.in. jako zarządca majątku Janusza Szweycera[3]. W 1919 roku wraz z bratem Witoldem zakupił majątek w Lenartowie, w którym zamieszkał Witold, a Tadeusz gospodarował rodzinnym majątkiem w Smolinie[4].
W lipcu 1920 roku wraz z bratem zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego, gdzie został przydzielony do 1. szwadronu 203 ochotniczego pułku ułanów, z którym walczył na wojnie z bolszewikami[4].
Szczególnie odznaczył się 25 października 1920, kiedy „wraz z dwoma ułanami w rejonie m. Kostopola wysłany został na patrol. Przedostał się na tyły npla, wziął jeńca i zdołał wrócić do oddziału”[1]. Za tę postawę został odznaczony Orderem Virtuti Militari, w tym samym patrolu brał udział jego brat, którego odznaczono Krzyżem Walecznych[5].
Zdemobilizowany w grudniu 1920. W lipcu 1921 roku był jednym z członków Komitetu Sztandarowego fundującego sztandar 18 Pułku Piechoty (jego żona została matką chrzestną sztandaru), brał także udział w przyjęciu Józefa Piłsudskiego w Koninie[5][6]. Był aktywnym działaczem Związku Ziemian, promował również wśród rolników pomysł zakładania spółek. Był także prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Galewie[6]. W 1928 roku wszedł w nieudaną spółkę z innymi ziemianami, inwestując w młyn w Kole, w wyniku bankructwa spółki utracił dużą część swojego majątku[6]. W związku z tym zmuszony był podjął pracę na różnych posadach w majątkach ziemskich, m.in. jako zarządca majątku w Golinie, a następnie prowadził firmę nasienną Fijałkowskiego w Warszawie[6].
Po wybuchu II wojny światowej wraz z rodziną został wywieziony przez Niemców do Bochni, a majątek został im odebrany. Następnie z Bochni przedostał się z rodziną do Warszawy, gdzie dalej prowadził firmę i organizował wsparcie dla przybywających do miasta wysiedleńców[7]. Wraz z żoną zaangażował się w działalność organizacji Tajna Armia Polska. a następnie także Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. W ich mieszkaniu przy ul. Filtrowej 63 istniał punkt kontaktowy, a następnie także zakonspirowane biuro Kazimierza Leskiego oraz Stanisława Jankowskiego[7].
Po 1945 roku jego majątek w Smolinie został przejęty przez państwo, a on sam zamieszkał w Poznaniu, gdzie wraz z Witoldem Karłowskim, Bronisławem Rykowskim i Julianem Walickim założył Dom Rolniczo–Handlowy Wspólna Praca, który prowadził działalność do 1949 roku[8].
W 1952 roku podupadł na zdrowiu i wkrótce potem zmarł, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 4-1-29)[8][9].
10 sierpnia 1915 w Łasku ożenił się z Antoniną (Antonillą) Wyganowską, z którą miał czworo dzieci: Jerzego (1916–1944), zamordowanego przez Gestapo w więzieniu Montelupich[8], Hannę (1917–1990), Stanisława (1918–1943), zamordowanego w Auschwitz[8] i Zofię (1919–2017)[3][1].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2700 – 29 października 1921[10][1][11]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Polak (red.) 1993 ↓, s. 131.
- ↑ a b c d Durka 2021 ↓, s. 332.
- ↑ a b Durka 2021 ↓, s. 333.
- ↑ a b Durka 2021 ↓, s. 334.
- ↑ a b Durka 2021 ↓, s. 335.
- ↑ a b c d Durka 2021 ↓, s. 336.
- ↑ a b Durka 2021 ↓, s. 337.
- ↑ a b c d Durka 2021 ↓, s. 338.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARINGE'OWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-31].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921, s. 1451.
- ↑ Rostworowski 1930 ↓, s. 31.
Bibliografia edytuj
- Maringe Tadeusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.42-3330 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-06].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Stanisław Rostworowski: Zarys historii wojennej 27-go pułku ułanów (b. 203-go Ochotniczego Pułku Ułanów). Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Jarosław Durka, Tadeusz Maringe (1888-1952) - ziemianin ze Smoliny, kawaler orderu Virtuti Militari, Piotr Gołdyn (red.), „Polonia Maior Orientalis”, VIII, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2021, ISSN 2392-0106.