Tamaryszka

gatunek ptaka

Tamaryszka[5] (Acrocephalus melanopogon) – gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków (Acrocephalidae), wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych (Sylviidae). Zamieszkuje plamowo Europę Południową, południowe części Europy Środkowej i Wschodniej, Bliski Wschód, Azję Środkową oraz północno-zachodnią Afrykę. Występuje głównie w krajach śródziemnomorskich, jednak w wielu miejscach można spotkać ją tylko latem albo zimą. Do Polski zalatuje wyjątkowo. Trzecie stwierdzenie pochodzi ze stawów w Spytkowicach w Małopolsce z kwietnia 2016 r.[6][7]

Tamaryszka
Acrocephalus melanopogon[1]
(Temminck, 1823)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

trzciniaki

Rodzaj

Acrocephalus

Gatunek

tamaryszka

Synonimy
  • Sylvia melanopogon Temminck, 1823[2]
  • Calamodus melanopogon (Temminck, 1823)[3]
  • Lusciniola melanopogon (Temminck, 1823)[3]
  • Lusciniola mimica Madarász, 1903[3]
  • Lusciniola melanopogon albiventris (Kazakov, 1974)[3]
Podgatunki
  • A. m. melanopogon (Temminck, 1823)
  • A. m. mimicus (Madarász, 1903)
  • A. m. albiventris (Kazakov, 1974)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     lęgowiska

     występuje przez cały rok

     przeloty

     zimowiska

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżniono trzy podgatunki A. melanopogon[8][2]:

  • A. melanopogon melanopogon – południowa Europa na wschód do Ukrainy i zachodniej Turcji, północno-zachodnia Afryka.
  • A. melanopogon mimicus – wschodnia Turcja do południowej Rosji, Kazachstanu, Iranu i Iraku; poza sezonem lęgowym także Afganistan i północno-zachodnia część subkontynentu indyjskiego.
  • A. melanopogon albiventris – południowo-wschodnia Ukraina i południowo-zachodnia Rosja.

Morfologia edytuj

Ten gatunek reprezentuje trzciniaki, a dokładniej trzciniaki prążkowane. Jest dość podobna do rokitniczki i wodniczki, ale u niej dominuje barwa rdzawo-brązowa i jasnobrązowa.

Długość ciała 12–13 cm[9]. Masa ciała 8,5–13 g[9].

Ekologia i zachowanie edytuj

Śpiew tamaryszki nagrany we Włoszech

Nie zasiedla „czystych” trzcinowisk, ale trzcinowiska z pałką i sitowiem. Odżywia się głównie małymi owadami jak krętaki. Czasami zjada też pająki. Niekiedy skład diety uzupełnia owocami wiśni (Prunus) i bzu (Sambucus)[9].

 
Jaja z kolekcji muzealnej

Podczas okresu godowego samiec wydaje dźwięki podobne do głosu trzcinniczka, a czasami pieśń przypominającą śpiew słowika rdzawego. Gniazdo jest zwykle uwite wśród suchych trzcin lub kępy wysokich turzyc. W zniesieniu 2–7 jaj, najczęściej 3–6[9]. Wysiadywaniem i opieką nad pisklętami zajmują się oboje rodzice[9]. Inkubacja trwa 13–15 dni, a pisklęta opuszczają gniazdo po około 12 dniach od wyklucia[9].

Status i ochrona edytuj

IUCN uznaje tamaryszkę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy na rok 2015, zawiera się w przedziale 434–712 tysięcy dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku trend liczebności populacji oceniany jest jako prawdopodobnie stabilny[4].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Acrocephalus melanopogon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Moustached Warbler (Acrocephalus melanopogon). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b c d D. Lepage: Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-10]. (ang.).
  4. a b Acrocephalus melanopogon, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Acrocephalidae Salvin, 1882 (1838) - trzciniaki - Brush, reed and swamp warblers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-10].
  6. Tomasz Krzyśków. „Ptaki Polski”. 42 (2/2016), s. 4. Agencja Wydawniczo-Fotograficzna "Aves". (pol.). 
  7. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 33. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2016. „Ornis Polonica”. 58, s. 83–116, 2017. 
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bushtits, leaf warblers, reed warblers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
  9. a b c d e f J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 616. ISBN 978-84-96553-06-4. (ang.).
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne edytuj