Thomas Henry Huxley
Thomas Henry Huxley (ur. 4 maja 1825 w Ealing w Middlesex, zm. 29 czerwca 1895 w Eastbourne w Sussex) – angielski zoolog, paleontolog, filozof i fizjolog, z wykształcenia lekarz, członek Royal Society, w latach 1883–1885 jego prezes, profesor Royal School of Mines i Royal College of Surgeons.
| ||
![]() Thomas Henry Huxley w 1874 | ||
Kraj działania | ![]() | |
Kraj | ![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 4 maja 1825 Middlesex | |
Data i miejsce śmierci | 29 czerwca 1895 Sussex | |
profesor | ||
Specjalność: zoolog, paleontolog | ||
Był obrońcą i propagatorem darwinizmu, a także pionierem kierunku ewolucyjnego w naukach zoologicznych. Twierdził, że proces ewolucji dotyczy również człowieka ("Stanowisko człowieka w przyrodzie"). Adwersarz biskupa Oksfordu Samuela Wilberforce'a w słynnej debacie oksfordzkiej z 1860 roku[a] pomiędzy ewolucjonistami a kreacjonistami. Przez złośliwych zwany buldogiem Darwina.
Badał pochodzenie płazów i ptaków oraz czaszki kręgowców. Ustalił genealogię konia i wykazał pochodzenie ptaków od gadów kopalnych i pochodzenie płazów od ryb. Badał również przemianę pokoleń u jamochłonów oraz podobieństwo ich budowy do listków zarodkowych. W poglądach filozoficznych reprezentował agnostycyzm.
Spis treści
DziełaEdytuj
- "O przyczynach zjawisk w naturze organicznej" (pełny tekst polski) 1862, wyd. pol. 1873
- "Stanowisko człowieka w przyrodzie" 1863, wyd. pol. 1874
- On the application of the laws of evolution to the arrangement of the Vertebrata and more particularly of the Mammalia. Proceedings of the Zoological Society of London, 1880:649 –662.
- "Zasady fizjologii" 1866, wyd. pol. 1892, 1894, 1912
- "Ewolucja i etyka" 1874, wyd. pol. 1904
UwagiEdytuj
- ↑ Krótki opis przebiegu debaty, która odbyła się w Muzeum Historii Naturalnej w Oxfordzie 30 czerwca 1860 roku, opublikował w roku 2010 The Guardian z okazji uroczystości odsłonięcia pamiątkowego cokołu w miejscu zdarzenia[1].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Alison Flood. Plinth commemorates Huxley-Wilberforce evolution debate. „The Guardian”, 10 września 2010. Guardian Media Group. ISSN 0261-3077 (ang.).
BibliografiaEdytuj
- Wiktor Werner, Między krytyką a fetyszyzacją. Różne reakcje na pojawienie się ewolucjonistycznej koncepcji natury. „Roczniki Antropologii Wiedzy”, Rocznik I (2004) 2005, s. 45–56
- Wiktor Werner, Skandal ewolucji, idea ewolucji. O medialnym i ideologicznym aspekcie dyskusji wokół hipotezy ewolucyjnej. „Roczniki Antropologii Wiedzy”, Rocznik I (2004) 2005, s. 57–70
- ISNI: 0000 0001 2137 2928, 0000 0004 3526 7573
- VIAF: 66511085
- LCCN: n79095478
- GND: 118555103
- NDL: 00522817
- LIBRIS: fcrvzljz19m3g4w
- BnF: 121862515
- SUDOC: 027696677
- NLA: 35216478
- NKC: nlk20000089945
- BNE: XX1124472
- NTA: 069456801, 180155997
- CiNii: DA01634901
- Open Library: OL113810A, OL5226103A
- OBIN: 14320
- NLI: 001430070, 001787043
- PTBNP: 70766
- CONOR: 60469091
- WorldCat