Tomasz Urbanowicz

polski architekt, artysta tworzący szklane kompozycje architektoniczne

Tomasz Urbanowicz (ur. 14 kwietnia 1959 we Wrocławiu) – polski architekt, artysta tworzący szklane kompozycje architektoniczne.

Tomasz Urbanowicz
Ilustracja
Tomasz Urbanowicz przy szklanej rzeźbie „Wielki Wybuch” w Kampusie Uniwersytetu w Białymstoku (2015)
Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia 1959
Wrocław

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Wrocławska

Dziedzina sztuki

Szkło artystyczne

Muzeum artysty

Galeria Archiglass „Szopa Jazowa”

Ważne dzieła
  • Pomnik Żołnierzy Niezłomnych, Wrocław
  • "Duch Palatium", Ostrów Tumski, Poznań
  • Szklane JAJO, Uniwersytet Wrocławski
  • „Wielki Wybuch”, Uniwersytet w Białymstoku
  • Szklany wystrój, Opera i Filharmonia Podlaska, Białystok
  • „Dusza Fortepianu”, EXPO 2005, Japonia
  • „Zjednoczony Świat”, Parlament Europejski, Strasburg
Strona internetowa
Szklane JAJO, Uniwersytet Wrocławski (2019)
Szklany wystrój, Opera i Filharmonia Podlaska (2012)
Szklana elewacja, Justin Center, Wrocław (2010)
„Wiatr w Żaglach”, EXPO 2008 w Saragossie, Hiszpania (2008)
„Dusza Fortepianu”, EXPO 2005 w Aichi, Japonia (2005)
„Zjednoczony Świat”, Parlament Europejski, Strasburg, Francja (2004)
Wystawa GlassHenge Tomasza Urbanowicza na Lotnisku we Wrocławiu

Życiorys

edytuj

Studiował w latach 1978–1985 na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. W latach 1982–1985 studiował nad witrażem na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1985–1989 był asystentem w Zakładzie Rysunku Malarstwa i Rzeźby Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej[1]. W 1987 wraz z żoną Beatą Urbanowicz założył we Wrocławiu pracownię Archiglass, realizującą autorskie, unikatowe szkło do architektury[2]. Realizacje pracowni Archiglass znajdują się w wielu obiektach użyteczności publicznej oraz przedsiębiorstwach i prywatnych rezydencjach w Polsce i zagranicą[3]. W 2016 roku Tomasz Urbanowicz został uhonorowany odznaką „Wyróżniony Absolwent Politechniki Wrocławskiej”[4].

Jego realizacje zostały opublikowane m.in. w książkach Architectural Glass Art oraz Colours of Architecture autorstwa Andrew Moor (London, 1997 oraz 2006)[5], w książce Contemporary Kiln-formed Glass autorstwa prof. Keith Cummings (London / Philadelphia, 2009)[6] czy monografii Szkło we współczesnej architekturze – dr. Ewa Wala[7].

Kompozycje szklane Urbanowicza trzykrotnie uczestniczyły w prezentacjach Polski na światowych wystawach EXPO: na EXPO 2000 w Hanowerze (Niemcy)[8] – w prezentacji Dolnego Śląska, na EXPO 2005[9][10][11][12] w Aichi (Japonia), gdzie kompozycja Dusza Fortepianu stanowiła główny artefakt Polskiego Pawilonu, zaprojektowanego przez prof. Krzysztofa Ingardena, oraz na EXPO 2008 w Saragossie (Hiszpania), gdzie kompozycja Polska- wiatr w żaglach wpisywała się w ideę narodowej prezentacji[13][14].

Szklane kompozycje Urbanowicza można spotkać głównie w Polsce, np. w Sądzie Najwyższym w Warszawie, na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, na Politechnice Wrocławskiej we Wrocławiu[15].

Jego szklana kula Zjednoczony Świat stanowi centralny element plastyczny agory Parlamentu Europejskiego w Strasburgu (Francja)[9][16][17], tęcza L’arc en ciel ozdabia College G. Brassensa w Paryżu, zielone odlewy zdobią hol Browaru Holsten w Hamburgu (Niemcy)[9], a kompozycja Niebieski zachód słońca w oceanie pływa na największym transatlantyku świata, RMS Queen Mary 2[18].

Jednym z największych dzieł artysty są ogromne szklane kompozycje artystyczne z zapisem nutowym we foyer nowego budynku Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku[9][19][20][21][22].

21 lutego 2013 roku w Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu, swoją premierę miał film 850 °C. Szkło Tomasza Urbanowicza – krótki, niezależny dokument wyprodukowany przez studio Camera Nera, próbujący uchwycić wizję twórczości artysty[23][24].

W roku 2014 szklane prace artystyczne Urbanowicza z serii „GlassHenge” wystawiane były na Lotnisku we Wrocławiu[25][26].

W latach 2018–2019 Tomasz Urbanowicz wspólnie z prof. Przemysławem Tyszkiewiczem opracowali nową własną technikę utrwalającą grafikę w szkle artystycznym[27][28]. W formie serii „Corsydiany” stworzyli kilkanaście prac wspólnych, prezentowanych m.in. na wystawie zbiorowej „PARA.CERAMIKA.GRAFIKA” w Oblastni galerie w Libercu[29][30] czy wystawie „Statek Robinsona” organizowanej przez Galerię Miejską i Muzeum Architektury we Wrocławiu[31].

Do najnowszych realizacji wielkoformatowego szkła w architekturze i przestrzeniach publicznych, wykonanych przez Tomasza Urbanowicza we współpracy z synem arch. Konradem Urbanowiczem, należą kompozycja „Dusza Zdrowia” w Klinice Integrative Medical Center w Żernikach Wrocławskich[32][33], szklane JAJO, będące nową portiernią w zabytkowym Gmachu Głównym Uniwersytetu Wrocławskiego[34][35][36], "Duch Palatium" na Ostrowie Tumskim w Poznaniu[37] oraz Pomnik Żołnierzy Niezłomnych we Wrocławiu[38]. W 2022 roku praca "Duch Palatium" zwyciężyła w konkursie CODAawards i uznana została za najlepsze dzieło sztuki w architekturze i przestrzeni publicznej na świecie[39].

Wybrane projekty i realizacje

edytuj

Wybrane wystawy krajowe i międzynarodowe

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Urbanowicz Tomasz – Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze [online], www.muzeumkarkonoskie.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  2. Archiglass [online], 2017 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  3. Pracownie, [w:] Innowacje w Architekturze, „Architektura Murator”, architektura.muratorplus.pl [dostęp 2020-03-31].
  4. Politechnika Wrocławska – Wydział Architektury [online], wa.pwr.edu.pl, 2016 [dostęp 2020-03-31].
  5. Books by Andrew Moor |Glass art books by Andrew Moor [online], andrewmoor.co.uk [dostęp 2020-03-31].
  6. The Artists, [w:] Keith Cummings, Contemporary Kiln-formed Glass, London & Philadephia: A & C Black Publishers Ltd, 2009, ISBN 978-1-4081-0075-2 (ang.).
  7. Ewa Wala, Szkło we współczesnej architekturze., Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2012, ISBN 978-83-7880-080-4 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  8. a b c Mirosław Durczak, W Hanowerze, Dolny Śląsk na EXPO 2000, [w:] Mirosław Durczak (red.), Region Dolny Śląsk nr 8/2000, Wydanie Milenijne, Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Dolnego Śląska, „Region Dolny Śląsk” (8/2000), Wrocław: Stowarzyszenie na Recz Promocji Dolnego Śląska, 31 grudnia 2000, s. 27–29, ISSN 1506-2929 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  9. a b c d e f g h i j k l m n o David Jones Llewellyn, The materials and processes suitable for the production of large scale three dimensional glass as exemplified in the work of Tomasz Urbanowicz [online], BA (Hons) Dissertation, University of Wales Trinity St. David, Swansea, 2016 [dostęp 2020-04-03] (pol.).
  10. a b c Monumentalny fortepian ze szkła na EXPO 2005 – WP Wiadomości [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
  11. a b c „Dusza Fortepianu” EXPO 2005Aichi, Japonia – Archiglass | Szkło artystyczne w architekturze i sztuce użytkowej [online], www.archiglass.com.pl [dostęp 2020-04-13] (pol.).
  12. a b c Krzysztof Ingarden, Pawilon polski Expo 2005 Aichi – Sztuka architektury [online], www.sztuka-architektury.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  13. a b c „Polska – Wiatr w Żaglach” – EXPO 2008 Saragossa, Hiszpania – Archiglass [online], 2008 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  14. Ewa Maciąg, W pracowni: Tomasz Urbanowicz – Ładny Dom, „Ładny Dom”, ladnydom.pl, 5 czerwca 2014 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  15. Archiglass – Szkło w architekturze [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  16. a b Jan Harasimowicz, Włodzimierz Suleja, Encyklopedia Wrocławia, Magdalena Fortuniak, Janina Gerard-Gierut, Anna Wawryszuk (red.), wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Sp. z o.o., 2006, s. 934, ISBN 978-7384-561-9.
  17. a b Konrad Urbanowicz, 15 lat Polski w UE, 15 lat szklanej kuli w Parlamencie Europejskim – Archiglass [online], 1 maja 2019 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  18. a b Wywiad Patrycji Fabiańskiej z Tomaszem Urbanowiczem, [w:] Patrycja Fabiańska, Szkło w architekturze – Tomasz Urbanowicz, „Barwy Szkła”, 1 lipca 2013 (pol.).
  19. a b Grzegorz Stiasny, Piotr Bujas, Opera Podlaska, [w:] Ewa Porębska (red.), Opera i Filharmonia Podlaska Europejskie Centrum Sztuki – Architektura-murator, „Architektura Murator” (11/2012), Warszawa: MURATOR S.A., listopad 2012, s. 58–77, ISSN 1232-6372 [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  20. a b Stowarzyszenie Architektów Polskich – Oddział Białystok [online], www.sarp-bialystok.org [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  21. a b Projekty, [w:] Innowacje w Architekturze, „Architektura Murator”, architektura.muratorplus.pl [dostęp 2020-03-31].
  22. a b Podlasie Opera and Philharmonic – European Art Centre in Białystok [online], CODAworx [dostęp 2020-03-31] (ang.).
  23. Film o twórczości Tomasza Urbanowicza [online], Radio Wrocław [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  24. „850 °C. Szkło Tomasza Urbanowicza” | Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 2017-12-03] (fr.).
  25. a b Kamil Gawron, Szklany krąg na wrocławskim lotnisku [online], Nasze Miasto, 26 listopada 2013 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  26. Szklany krąg na wrocławskim lotnisku [online], www.swiat-szkla.pl [dostęp 2020-03-31].
  27. CORSYDIANY „3000 lat gwarancji” – wystawa [online], PIK – Punkt Informacji Kulturalnej – Wrocław, 6 lutego 2019 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  28. Rusza Wystawa CORSYDIANY „3000 lat gwarancji”! [online], czasnawnetrze.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  29. a b Olga Stanikova i inni, Para.Ceramika.Grafika. III edycja prezentacji prac artystów Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Wydział Ceramiki i Szkła. Wydział Grafiki i Sztuki Mediów, 10 marca 2019, ISBN 978-83-65638-80-9.
  30. a b Konrad Urbanowicz, Wystawa „PARA.CERAMIKA.GRAFIKA” – Archiglass [online], 27 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  31. a b Galeria Miejska: Wystawy [online], galeriamiejska.pl [dostęp 2020-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-14].
  32. a b Sztuka Wnętrza [online], www.sztuka-wnetrza.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  33. a b „The Spirit of Health”, Integrative Medical Center [online], 2018.
  34. a b JAJO Uniwersytet Wrocławski, Polska – Archiglass [online], 2019 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  35. a b Glass Art EGG [online], futurearchitectureplatform.org [dostęp 2020-03-31].
  36. a b Bogdan Kaczmarzyk, Regionalny Przegląd Architektury „BAZA” 2019, opracowanie graficzne: Studio Lisboa Identyfikacja wizualna, Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Wrocław, 2019, ISBN 978-83-955101-0-6.
  37. a b Agnieszka Stempin i inni, Proces tworzenia szkła artystycznego - ekspozycja reliktów palatium Mieszka I i jego żony Dobrawy, [w:] Marzena Szmyt, Agnieszka Stempin (red.), Tu się wszystko zaczęło. Ekspozycja świadectw początków państwowości polskiej na Ostrowie Tumskim w Poznaniu, Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, 2021, s. 30-33, ISBN 978-83-60109-74-8.
  38. a b Pomnik Żołnierzy Niezłomnych stanął we Wrocławiu [online], Wroclaw.pl, 20 maja 2024 [dostęp 2024-05-20] (pol.).
  39. Nagroda CODAaward 2022 dla wrocławskiego studia Archiglass. Wielki sukces artystów [online], Wroclaw.pl, 20 maja 2024 [dostęp 2024-05-20] (pol.).
  40. Dolnośląski Szpital Specjalistyczny, Wrocław, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  41. Szklane WodospadyWrocław, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  42. Sala Senatu Uniwersytetu EkonomicznegoKatowice, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  43. Ośrodek Współpracy Europejskiej ODRAOława, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  44. „Wielki Wybuch” w Kampusie Uniwersyteckim w Białymstoku [online], www.swiat-szkla.pl [dostęp 2020-03-31].
  45. Gmach Główny Uniwersytetu WrocławskiegoWrocław, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  46. Muzeum KarkonoskieJelenia Góra, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  47. * Biuro szkłem malowane [online], www.swiat-szkla.pl [dostęp 2020-03-31].
  48. Katamaran HouseChyby, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  49. Catamaran House [online], Flipboard [dostęp 2020-03-31] (ang.).
  50. Wyborcza.pl [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2020-03-31].
  51. Kościół pod wezwaniem św. Józefa, Przedbórz, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  52. Contemporary vs Historical Art Glass Façade [online], Flipboard [dostęp 2020-03-31] (ang.).
  53. Szkło w przestrzeni miejskiej Wrocławia [online], www.europeanglassfestival.com [dostęp 2020-03-31].
  54. Restauracja „Pod Starym Głogiem” Głogów, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  55. Kompozycja „Kudowater” Kudowa Zdrój, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  56. Hotel Centuria Wellness & SpaOgrodzieniec, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  57. Kościół Zbawiciela Parafii Ewangelicko-Augsburskiej, Działdowo, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  58. Sztuka Wnętrza [online], www.sztuka-wnetrza.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  59. Sztuka szkła formatu XL w architekturze [online], www.swiat-szkla.pl [dostęp 2020-03-31].
  60. Wydział Teologiczny Uniwersytetu ŚląskiegoKatowice, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  61. Muzeum ArchitekturyWrocław, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  62. Nowoczesne szkła artystyczne we wnętrzach prywatnych, [w:] Świat Szkła – O szkle we wnętrzach, „Świat Szkła”, lipiec 2017, s. 33–35.
  63. Browar HolstenHamburg, Niemcy – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  64. Szklane dzieła wrocławskie. Przewodnik [online], VisitWroclaw.eu [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  65. Szklane OrłySąd NajwyższyWarszawa, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  66. „Nadzieja” Parafia Ewangelicko-Augsburska Opatrzności Bożej, Wrocław, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  67. Centrum Kultury „Muza” Lubin, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  68. Szklana tęczaLubin, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  69. College George BrassensParyż, Francja – Archiglassj [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  70. Mirosław Jasiński, Statek Robinsona, Galeria Miejska we Wrocławiu, lipiec 2019, ISBN 978-83-951052-8-9 (pol.).
  71. Noc Muzeów 2018 w Galerii Archiglass i „Szopie jazowej” [online], PIK – Punkt Informacji Kulturalnej – Wrocław, 17 kwietnia 2018 [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  72. Galeria Archiglass w Szopie Jazowej. Na co dzień zamknięta, zajrzeliśmy tam podczas Nocy Muzeów [ZDJĘCIA] – zdjęcie nr 1 [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2020-03-31].
  73. l, GLASSTOSTERON – Wystawa Szkła – FOTORELACJA [online], Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  74. Glasstosteron – wystawa [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  75. Miejska Galeria Sztuki w Łodzi [online], www.mgslodz.pl [dostęp 2020-03-31].
  76. Centrum Dziedzictwa Szkła – Krosno [online], Centrum Dziedzictwa Szkła – Krosno [dostęp 2020-03-31].
  77. Centrum Dziedzictwa Szkła Krosno [online], www.facebook.com [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  78. OKiS, Wystawa Glasstosteron w Krakowie [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  79. Wystawa Glasstosteron – 14 artystów szkła w Galerii Lipowa 3 [online], www.lipowa3.pl [dostęp 2020-03-31].
  80. Glasstosteron [online], Galeria Winda [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  81. Glasstosteron – Portal Informacji Kulturalnej Województwa Świętokrzyskiego [online], pik.kielce.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  82. Wystawa „Ceramika i szkło. Obszary sensualne” [online], www.wroclaw2016.strefakultury.pl [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  83. l, CERAMIKA I SZKŁO. OBSZARY SENSUALNE [online], Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  84. Wystawy krajowe i międzynarodowe – Tomasz Urbanowicz [online].
  85. DOLINA PAŁACÓW I OGRODÓW – Festival dell Arte 2016 [online], www.dolinapalacow.pl [dostęp 2020-03-31].
  86. ... szkłem malowane.. – Powiat Ostrowski [online], www.powiat-ostrowski.pl [dostęp 2020-03-31].
  87. „Szkłem malowane” w Ostrowie Wielkopolskim, „Świat Szkła”, 03/2014, www.swiat-szkla.pl, 25 marca 2014 [dostęp 2020-03-31].
  88. DOLINA PAŁACÓW I OGRODÓW – Festival dell Arte 2014 [online], www.dolinapalacow.pl [dostęp 2020-03-31].
  89. Festival dell’ Artew Dolinie Pałaców i OgrodówKotlina Jeleniogórska, Polska – Archiglass [online] [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  90. Polish glass-art in the Netherlands [online], haga.msz.gov.pl [dostęp 2020-03-31].
  91. DOLINA PAŁACÓW I OGRODÓW – Festival dell Arte 2012 [online], www.dolinapalacow.pl [dostęp 2020-03-31].
  92. Tomasz Urbanowicz, Szkło – Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu [online], www.arsenal.art.pl [dostęp 2020-03-31].
  93. Wystawa „Szklany Wszechświat”, Ogrody Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Pradze [online], 2003 [dostęp 2020-03-31].
  94. Muzeum Architektury we Wrocławiu [online], ma.wroc.pl [dostęp 2020-03-31].

Linki zewnętrzne

edytuj