Drozd oliwkowy

Drozd oliwkowy
	Turdus obscurus
	J.F. Gmelin, 1789
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	drozdowate
Podrodzina	drozdy
Rodzaj	Turdus
Gatunek	drozd oliwkowy
Synonimy
	Turdus pallidus obscurus J.F. Gmelin, 1789; Merula subobscura Salvadori, 1889; Turdus obscurus buturlini Domaniewski, 1918;
	Turdus pallidus obscurus J.F. Gmelin, 1789; Merula subobscura Salvadori, 1889; Turdus obscurus buturlini Domaniewski, 1918;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Drozd oliwkowy^[4] (Turdus obscurus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), występujący w Azji. Sporadycznie zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony.

Systematyka edytuj

Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego gatunek ten opisał Johann Friedrich Gmelin w 1789 w 13. edycji linneuszowskiego Systema Naturae. Autor nadał mu nazwę Turdus obscurus, a jako miejsce typowe wskazał syberyjskie lasy za jeziorem Bajkał^[5]. Wcześniej, w 1783 drozda oliwkowego opisał John Latham, jednakże określił jedynie jego angielską nazwę zwyczajową: Dark Thrush^[6].

Jest to gatunek monotypowy^[7]^[8].

Zasięg występowania edytuj

Drozd oliwkowy zamieszkuje środkową i wschodnią Syberię po Kamczatkę i Sachalin^[7]. Wędrowny; zimuje od północno-wschodniej części subkontynentu indyjskiego po Tajwan, Filipiny i Wielkie Wyspy Sundajskie (Indonezja)^[7].

Do Polski zalatuje sporadycznie – stwierdzony 9 razy^[9]^[10], w tym zaledwie 3 razy od początku XX wieku^[10]. Ostatnie stwierdzenie miało miejsce w 2004 roku w Stubnie w woj. wielkopolskim, zaobserwowano wówczas dwa osobniki^[9]^[10].

Charakterystyka edytuj

Wygląd zewnętrzny: Nieco mniejszy od drozda śpiewaka. Samiec ma ciemnoszarą głowę, białe brwi, czarny kantarek i białą nasadę dzioba. Grzbiet i skrzydła są koloru brązowego, pokrywy podskrzydłowe płowoszare. Pierś i boki pomarańczowe, natomiast spód ciała biały. Samce w szacie spoczynkowej i samice bledsze, z oliwkowobrązową głową i karkiem, ochrowymi bokami i jasnym gardłem. We wszystkich szatach żółte nogi i ciemny dziób z żółtą nasadą dolnej części.
Rozmiary: długość ciała 21–23 cm^[7], rozpiętość skrzydeł ok. 36–38 cm; masa ciała 61–117 g^[7]
Głos: Odzywa się cienkim „tsii”. Śpiew fletowy, podobny jak u paszkota.
Zachowanie: Podczas wędrówek i na zimowiskach często tworzy małe stada.

Środowisko edytuj

Gęste lasy iglaste i tajga, ponadto zadrzewienia mieszane, obszary rolnicze i ogrody.

Pożywienie edytuj

Głównie owady i ich larwy oraz inne bezkręgowce zbierane na ziemi, a także jagody.

Lęgi edytuj

Gniazdo: Na drzewie.
Jaja: Samica składa 4–6 jaj.

Status i ochrona edytuj

Gatunek nie jest zagrożony według danych IUCN (status LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten jest dość pospolity lub pospolity na większości zasięgu występowania. Trend liczebności populacji nie jest znany^[3].

W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową^[11].

Zobacz też edytuj

ptaki Polski

Przypisy edytuj

↑ Turdus obscurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c D. Lepage: Eyebrowed Thrush Turdus obscurus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-14]. (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Turdus obscurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-27] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2019-07-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-09-11].
↑ Johann Friedrich Gmelin: Systema Naturae. Wyd. 13. T. 1, cz. 2. 1789, s. 816. (łac.).
↑ John Latham: A general synopsis of birds. T. 2, cz. 1. 1783, s. 31. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Collar, N.: Eyebrowed Thrush (Turdus obscurus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-06)].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-06]. (ang.).
↑ ^a ^b wynik wyszukiwania: Turdus obscurus. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2022-11-10]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Komisja Faunistyczna. Raport nr 21. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2004. „Notatki Ornitologiczne”. 46, s. 159–180, 2005.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Bibliografia edytuj

Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany, PTPP "pro Natura", Wrocław 2003, ISBN 83-919626-1-X, s. 610.
Ptaki Europy. Przewodnik ilustrowany, PaulP. Sterry, RichardR. Allen (ilustr.), EmilE. Gola (tłum.), Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 308, ISBN 83-7311-826-8, OCLC 749151835 .
LarsL. Jonsson LarsL., Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego, MagnusM. Ullman i inni, wyd. 3, Warszawa: Muza SA, 2006, s. 414, ISBN 83-7319-927-6, OCLC 749649489 .

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Turdus obscurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[avibase-2] D. Lepage: Eyebrowed Thrush Turdus obscurus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-14]. (ang.).

[iucn-3] BirdLife International, Turdus obscurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-27] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2019-07-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-09-11].

[oryg-5] Johann Friedrich Gmelin: Systema Naturae. Wyd. 13. T. 1, cz. 2. 1789, s. 816. (łac.).

[latham-6] John Latham: A general synopsis of birds. T. 2, cz. 1. 1783, s. 31. (ang.).

[hbwa-7] Collar, N.: Eyebrowed Thrush (Turdus obscurus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-06)].

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-06]. (ang.).

[tarsiger-9] wynik wyszukiwania: Turdus obscurus. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2022-11-10]. (ang.).

[kf2004-10] Komisja Faunistyczna. Raport nr 21. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2004. „Notatki Ornitologiczne”. 46, s. 159–180, 2005.

[11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]