Ulica Antoniego Malczewskiego w Warszawie
Ulica Antoniego Malczewskiego – ulica w warszawskiej dzielnicy Mokotów.
Wierzbno | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok na wschód, w kierunku ulicy Puławskiej, z punktu przy ul. Malczewskiego 20 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
ok. 990 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
52°11′38,0″N 21°01′07,0″E/52,193889 21,018611 |
Położenie i charakterystyka
edytujUlica biegnie od skrzyżowania z ulicą Puławską do ulicy Fryderyka Joliot-Curie[1][2][3]. Znajduje się na obszarze Miejskiego Systemu Informacji Wierzbno[4]. Całkowita długość ulicy wynosi około 990 m[2]. Jej patronem od 1926 roku[5] jest poeta Antoni Malczewski[3].
Teren, na którym znajduje się ulica, wchodził w skład założonej na początku XIX w. przez Henryka Bonneta posiadłości Henryków, której zabudowania znajdowały się po obu stronach drogi[6]. W latach 20. XX w. posiadłość rozparcelowano i w miejscu drogi przeprowadzono ulicę[7]. Zaprojektowano ją w ten sposób, że oprócz szerokiej jezdni znalazło się miejsce także dla drzew, trawników i przedogródków[7]. Do II wojny światowej prawie wszystkie działki przy ulicy zostały zabudowane, głównie willami[7].
W czasie powstania warszawskiego, od 4 do 26 sierpnia 1944 roku[8], w domu nr 15/17 mieściła się komenda pułku „Baszta” pod dowództwem Stanisława Kamińskiego (w 1996 roku na budynku odsłonięto tablicę pamiątkową)[9]. 2 września 1944 roku niemieckie samoloty zbombardowały dom nr 3/5, w którym zorganizowano punkt sanitarny[10]. Zginęło około 150 osób[10], w tym kierownik punktu Piotr Słonimski i 40 rannych powstańców[11].
Część ulicy, na zachód od al. Niepodległości, weszła w skład wybudowanego w latach 1955–1970 osiedla mieszkaniowego Wierzbno zaprojektowanego przez Wacława Kłyszewskiego, Jerzego Mokrzyńskiego, Eugeniusza Wierzbickiego i Zofię Fafius[12]. Zaplanowano tu m.in. pawilony handlowe[13]. Fragment ten do 1961 roku nosił imię Jacka Malczewskiego[1]. W 1957 roku przy skrzyżowaniu z al. Niepodległości został oddany do użytku gmach Polskiego Radia wzniesiony według projektu Bohdana Pniewskiego[14]. W 1975 roku przy ulicy powstał pawilon gastronomiczny „Baltazar”, wyróżniony w konkursie Mister Warszawy 1973[15].
W 2012 roku do gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy wpisane zostały budynki pod adresami: Malczewskiego 6, 17 (od 2020 siedziba Wydziału Konsularnego Ambasady Ukrainy[16]), 19, 20 (dom dochodowy Stefanii Heinrichowej), 21, 23, 24, 25, 26, 28 (willa malarza Mieczysława Kotarbińskiego), 32 (budynek mieszczący w latach 1968–2017 Ambasadę Turcji[17]), 35 i 42[18]. Dom przy ul. Malczewskiego 20 znajduje się także w rejestrze zabytków (nr A−851 z dn. 23 maja 2006 roku)[18][7].
Galeria
edytuj
|
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rada Narodowa m.st. Warszawy , Uchwała Nr 28 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie nadania nazw ulicom, „Dziennik urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy” (22), 20 grudnia 1961, s. 7 [dostęp 2023-04-20] .
- ↑ a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii , Geoportal krajowy [online], geoportal.gov.pl [dostęp 2023-04-20] .
- ↑ a b Mariusz Łukasiewicz , Ulice Mokotowa, Warszawa: Agencja Artystyczno-Koncertowa Artton, 1989, s. 121–122 .
- ↑ Rada Gminy Warszawa-Centrum , Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r. [online]
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 340. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 245, ISBN 83-01-08836-2 .
- ↑ a b c d Joanna Giżajewska , Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa. Dom dochodowy. [online], czerwiec 2005 [dostęp 2023-04-20] .
- ↑ Jerzy Majewski, Tomasz Urzykowski: Przewodnik po powstańczej Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2012, s. 242. ISBN 978-83-273-0091-1.
- ↑ Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939−1945“, 2004, s. 175. ISBN 83-11-09806-9.
- ↑ a b Lesław M. Bartelski: Mokotów 1944. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1986, s. 471. ISBN 83-11-07078-4.
- ↑ Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945“, 2004, s. 174. ISBN 83-11-09806-9.
- ↑ Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 82–83. ISBN 83-85028-56-0.
- ↑ Zofia Fafius, Osiedle Wierzbno, „Architektura” (131 (9/1958)), Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1958, s. 349, ISSN 0003-8814 .
- ↑ Anna Cymer , Siedziba Polskiego Radia w Warszawie [online], culture.pl [dostęp 2023-04-20] .
- ↑ Andrzej Zahorski (red.), Kronika wydarzeń w Warszawie 1 I – 31 III 1974, „Kronika Warszawy” (3/19), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 145–146, ISSN 0137-3099 .
- ↑ TB, Ambasada Ukrainy w Polsce otworzyła w Warszawie swoją nową siedzibę [online], kresy.pl, 28 lipca 2020 [dostęp 2023-04-20] .
- ↑ Büyükelçilik [online] [dostęp 2023-04-20] (ang.).
- ↑ a b Gminna ewidencja zabytków m.st. Warszawy [online] [dostęp 2023-04-20] .