VII Brygada Rezerwowa

VII Brygada Rezerwowa (VII BRez.) – wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP, utworzona w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Uczestniczyła w walkach na północnym odcinku frontu, a w grudniu 1920 została przemianowana na 23 Dywizję Piechoty.

VII Brygada Rezerwowa
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

maj 1920

Rozformowanie

grudzień 1920

Tradycje
Kontynuacja

23 Brygada Obrony Terytorialnej

Dowódcy
Pierwszy

mjr Kazimierz Zenkteller

Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka (bitwa warszawska, bitwa nad Niemnem)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Podległość

Armia Rezerwowa, 1 Armia, 5 Armia, 2 Armia

Skład

1 Rezerwowy Pułk Piechoty/155 Pułk Piechoty
2 Rezerwowy Pułk Piechoty/159 Pułk Piechoty
167 Pułk Piechoty

Formowanie

edytuj

W lutym 1920 ukazał się rozkaz zorganizowania VII rez. Brygady Piechoty[1]. W skład brygady weszły 1. i 2 rezerwowe pułki piechoty Okręgu Generalnego Poznań (przemianowane na 155 i 159 rez. pp), oraz bytomski pułk strzelców (przemianowany na 167 rez. pp). Dotychczasowe zadanie pułków rezerwowych (dozorowanie granicy polsko-niemieckiej) przejęły 5. i 6 pułki Strzelców Granicznych. Jako artylerię przydzielono brygadzie IV/14 pułku artylerii polowej wyposażony w polowe armaty francuskie oraz II/15 pułku artylerii ciężkiej[1]. Gotowość marszową brygada osiągnęła w kwietniu 1920. 25 maja pułki brygady w stanie wyżywionych liczyły: 155 rez. pp. – 30 oficerów, 2648 podoficerów i szeregowców, 159 rez. pp – 32 oficerów, 2670 podoficerów i szeregowców, 167 rez. pp – 19 oficerów, 2155 podoficerów i szeregowców. Będąc w składzie Armii Rezerwowej według stanu z 1 czerwca stan bojowy jej pułków przedstawiał się następująco: oficerów – 60, podoficerów i szeregowych – 5796, karabinów maszynowych – 161, dział polowych – 18, dział ciężkich – 13. Po doliczeniu artylerii, dywizjonu kawalerii i sztabu stan bojowy VII BP rez. wynosił: 94 oficerów, 7100 podoficerów i szeregowców, 187 karabinów maszynowych, zaś stan wyżywienia: 148 oficerów, 9799 podoficerów i szeregowców[2].

Walki brygady

edytuj

W związku z bitwą nad Berezyną VII Brygada została przetransportowana na północny odcinek frontu do Armii Rezerwowej gen. Sosnkowskiego. Uczestniczyła w uderzeniu z Bracławia na północny wschód wzdłuż Dźwiny, mającym odciąć wojska 15 Armii, które zakończyło się częściowym niepowodzeniem. Po tym nastąpił miesiąc względnego spokoju, przerwany 4 lipca kolejną ofensywą sowiecką. Pod jej naporem VII BRez. (wchodząca wówczas w skład 1 Armii) wycofywała się najpierw za linię dawnych okopów niemieckich, a po jej utracie za Niemen i następnie za Narew i Bug w głąb kraju.

Tam została podporządkowana świeżo utworzonej 5 Armii i obsadziła rejon Zegrza. 16 sierpnia wraz z całą armią rozpoczęła natarcie, zakończone nad granicą z Prusami Wschodnimi. We wrześniu, w związku z przygotowaniami do bitwy niemeńskiej brygadę włączono do Grupy Północnej 2 Armii, osłaniającej Suwalszczyznę. Potem nie uczestniczyła już w walkach i w grudniu 1920, wraz z zakończeniem działań wojennych i ogólną reformą WP VII Brygadę Rezerwową przemianowano na 23 Dywizję Piechoty oraz przeniesiono na Górny Śląsk.

Na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 6797/20/Sąd. z 10 sierpnia 1920 został utworzony (wyjątkowo) sąd polowy dla 7 Brygady Rezerwowej. Na stanowisko szefa sądu został wyznaczony kpt. KS Bolesław Konstanty Charłampowicz[a], dotychczasowy sędzia śledczy Ekspozytury Sądu Wojskowego Okręgu Generalnego Lwów w Przemyślu. Ponadto z Sądu Wojskowego Okręgu Generalnego Warszawa przydzieleni zostali podporucznicy: Stanisław Niemirysz i Władysław Surewicz[3].

Współcześnie tradycje brygady kontynuowała 23 Brygada Obrony Terytorialnej, istniejąca w latach 2001-2003.

  1. Bolesław Konstanty Charłampowicz ur. 10 sierpnia 1879 we wsi Lackie Małe, w rodzinie Waleriana. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 71. lokatą w korpusie oficerów rezerwy sądowych. Był naczelnikiem sądu grodzkiego w Niżankowicach. 11 kwietnia 1929 został mianowany sędzią Sądu Okręgowego w Przemyślu.

Przypisy

edytuj
  1. a b Odziemkowski 2010 ↓, s. 331.
  2. Odziemkowski 2010 ↓, s. 332.
  3. Rozkaz nr 6797/20/Sąd. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. [dostęp 2021-01-30]..

Bibliografia

edytuj