Wikipedia

Włodzimierz Bem de Cosban

Włodzimierz Bem de Cosban (ur. 4 kwietnia 1889 w Balwierzyszkach, zm. w 22 kwietnia 1954 w Buenos Aires) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, literat, publicysta, propagator zbliżenia kulturowego i politycznego polsko-węgierskiego[1].

Włodzimierz Bem de Cosban
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1889
Balwierzyszki

Data i miejsce śmierci

22 kwietnia 1954
Buenos Aires

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

VI Brygada Jazdy

Stanowiska

szef sztabu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Krzyż Komandorski Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys

edytuj

Urodził się 4 kwietnia 1889 w Balwierzyszkach, w ówczesnym powiecie mariampolskim guberni suwalskiej[2][3], w rodzinie Juliusza (1847–1900), powstańca styczniowego, i Eugenii z Siekluckich[1][4].

Ukończył Królewsko-Czeską Akademię Rolniczą w Taborze i Oficerską Szkołę Kawalerii w Petersburgu[1]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii rosyjskiej. W 1914 wstąpił jako wolontariusz do 9 Bużańskiego Pułku Ułanów, w którym wylegitymował się ze swego pochodzenia w prostej linii od Franciszka hr. Bema de Cosban, swego pradziada i z praw do używania cudzoziemskiego tytułu hrabiowskiego, dziedziczonego przez tę linię[4].

Od 1916 w szeregach Dywizjonu Ułanów Polskich, który 5 kwietnia 1917 został rozwinięty w Pułk Ułanów Polskich, późniejszy 1 Pułk Ułanów[1]. 20 lipca tego roku został wyznaczony na stanowisko szefa plutonu łączności[5]. 24 lipca 1917 wziął udział w bitwie pod Krechowcami, w czasie której wykazał wysokie zalety wojenne i męstwo w boju oraz został przedstawiony przez dowódcę pułku do nagrody – Oręża Św. Jerzego[6][7].

W 1919 był przedstawicielem Naczelnego Dowództwo Wojsk Polskich przy rosyjskiej armii gen. Antona Denikina[4]. W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. 27 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu rotmistrza, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[8]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Generalnego, a jego oddziałem macierzystym był 14 puł.[9] 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 94. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[10]. 1 listopada 1922 został „powołany do służby Sztabu Generalnego z prawem jednorocznego doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej”. Pełnił wówczas służbę na stanowisku szefa sztabu VI Brygady Jazdy we Lwowie, pozostając oficerem nadetatowym 14 puł.[11] Dwa dni później został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza kursu doszkolenia. Po zakończeniu kursu nie otrzymał dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego[12][13], lecz z dniem 1 listopada 1923 został przeniesiony w stan nieczynny na okres 12 miesięcy bez prawa do poborów[14][15][16]. Z dniem 31 grudnia 1925 został przeniesiony w stan spoczynku[17]. Mieszkał w Oświęcimiu[18], a później w Budapeszcie[1]. Od 1926 był członkiem Związku Ziemian województwa krakowskiego, a od 1927 honorowym prezesem Stowarzyszenia Siedmiogrodzkich Szeklerów na Węgrzech im. „Bem aˈpo”[4]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Żywiec. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[19].

Zmarł 22 kwietnia 1954 w Buenos Aires.

23 grudnia 1919 ożenił się z Kirą księżniczką Światopełk-Mirską, z którą rozwiódł się 13 czerwca 1926[1][4].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Publikacje

edytuj
  • Generał Józef Bem : (1794-1850) : szkic biograficzny w 75-tą rocznicę śmierci. Kraków, Lwów, Warszawa: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1925.
  • Pod Krechowcami. Moskwa: 1917.
  • Właściciele dóbr Grójec pod Oświęcimem od XIV-go wieku. Warszawa: Instytut Heraldyczny, 1930.
  • Polsko-we̜gierska wspólna granica : zagadnienia dotycza̜ce Słowaczyzny i Rusi Podkarpackiej. Cieszyn: 1936.
  • Z kroniki Bemów. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1931.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 35.
  2. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-07-06]..
  3. ↑ Łoza 1938 ↓, s. 35 tu podano, że urodził się w Starych Balbieryszkach.
  4. ↑ a b c d e Rodzina 1932 ↓, s. 6.
  5. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 80.
  6. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 85, 88, 92, 98.
  7. ↑ Wojciechowski 1929 ↓, s. 13.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 1 września 1920, s. 795.
  9. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 257.
  10. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 157.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 1 listopada 1922, s. 820.
  12. ↑ Stawecki 1997 ↓, s. 65, autor wymienił go wśród absolwentów II Kursu Doszkolenia, którzy otrzymali dyplom naukowy oficera SG.
  13. ↑ Łoza 1938 ↓, s. 35, wg autora był oficerem dyplomowanym.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 73 z 21 listopada 1923, s. 677.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 627, 677.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 567, 599.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 14 grudnia 1925, s. 716.
  18. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 898.
  19. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 336, 942.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 6.
  21. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 407.
  22. ↑ Czaykowski 1928 ↓, s. 39.
  23. ↑ na podstawie fotografii

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Włodzimierz_Bem_de_Cosban&oldid=71347472”