Włodzimierz II Monomach
Włodzimierz II Monomach (starorus. Володимѣръ Мономахъ[1], imię przyjęte na chrzcie: Wasyl) (ur. 1053, zm. 19 maja 1125) – wielki książę Rusi Kijowskiej (1113–1125), uznawany za jednego z najbardziej zasłużonych władców tego państwa. Ojciec Jerzego Dołgorukiego uznawanego za założyciela Moskwy.
| |
| |
| Wielki Książę Kijowski | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Książę rostowski | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Książę smoleński | |
| Okres | |
| Następca | |
| Książę perejasławski | |
| Okres | |
| Następca | |
| Książę czernihowski | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Książę perejasławski | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Książę czernihowski | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna Monomach |
| Żona |
Gytha z Wessex |
| Dzieci |
Mścisław I Harald |
Życiorys edytuj
Był synem Wsiewołoda I Jarosławowicza i Anny Monomach, prawdopodobnie krewnej cesarza Konstantyna IX Monomacha. Pokrewieństwo z władcą bizantyjskim zapewniało mu uznanie międzynarodowe i zarazem ułatwiało prowadzenie dyplomacji.
Włodzimierz według jego własnych słów przeprowadził 83 kampanie wojskowe i 13 razy zawierał pokój z Połowcami. Początkowo w walkach wspierał go jego kuzyn Oleg Świętosławowicz. Sytuacja uległa zmianie po tym jak Świętopełk II przekazał Włodzimierzowi Czernihów, dotąd rządzony przez Olega. Ten zerwał sojusz i zawarł układ z Połowcami mający umożliwić mu odbicie miasta. Doprowadziło to do serii wojen i konfliktów kontynuowanych przez potomków obydwu władców.
Od 1094 roku głównym patrymonium Włodzimierza był Perejasław. Kontrolował również Rostów, Suzdal i inne prowincje północne. Na ziemiach tych założył kilka miast, w tym nazwany jego imieniem Włodzimierz nad Klaźmą. Władca podjął próby zjednoczenia książąt Rusi w walce przeciw Połowcom. W tym celu zorganizował dwa kongresy: w Lubeczu w 1097 i w Dołobsku w 1103.
Kiedy w 1113 zmarł Świętopełk II doszło do buntu mieszkańców Kijowa, którzy powołali na księcia Włodzimierza. Ten zgodził się przejąć władzę i pozostał księciem kijowskim aż do śmierci. Z instrukcji, którą wysłał do swoich dzieci wiemy o przeprowadzonych przez Włodzimierza reformach, mających na celu zmniejszenie napięć społecznych w stolicy.
Włodzimierz zmarł w 1125 i został pochowany w soborze Mądrości Bożej (Sofijskim) w Kijowie. Potomni często określali okres jego rządów mianem złotego wieku tego miasta.
Małżeństwa i potomkowie edytuj
Włodzimierz był trzykrotnie żonaty:
- z Gythą z Wesseksu. Z pierwszego małżeństwa pochodzili:
- następca tronu Mścisław I Harald
- Izjasław (zm. 1096, książę kurski)
- Światosław (1079–1114, książę smoleński)
- Jaropełk Włodzimierzowic (książę kijowski)
- Wiaczesław Włodzimierzowic
- NN. Z drugiego związku pochodzili:
- założyciel Moskwy Jerzy Dołgoruki
- Eufemia, późniejsza żona króla Węgier Kolomana
- Maryca (Maria), oddana za żonę pretendentowi do bizantyjskiego tronu, Leonowi Diogenesowi.
- ostatnią prawdopodobnie była Jefimia – córka chana połowieckiego Aepy.
Przypisy edytuj
- ↑ ПОЛНОЕ СОБРАНИЕ РУССКИХ ЛЕТОПИСЕЙ Издаваемое Постоянною Историко-Археографической Комиссиею Академии Наук СССР, Том первый ЛАВРЕНТЬЕВСКАЯ ЛЕТОПИСЬ, Вып. 1: Повесть временных лет, Издание второе, Издательство Академии Наук СССР, Ленинград 1926-1928, s. 240
Bibliografia edytuj
- Wołodymyr II Monomach. W: Енциклопедія історії України: Т. 1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. Kijów: Wyd. Naukowa dumka, 2003, s. 616-617. ISBN 966-00-0632-2.