Wikipedia

Włodzimierz Rewski

1878-09-27 - 1948-03-08; sędzia, notariusz

Włodzimierz Rewski (ur. 27 września 1876 w Łukowie, zm. 8 marca 1948 w Chełmie) – polski prawnik, działacz społeczny, publicysta, kolekcjoner.

Włodzimierz Rewski
Ilustracja
Włodzimierz Rewski
Data i miejsce urodzenia

27 września 1876
Łuków

Data i miejsce śmierci

8 marca1948
Chełm

Zawód, zajęcie

prawnik, działacz społeczny, publicysta, kolekcjoner

Tytuł naukowy

Kandydat uniwersytetu

Alma Mater

Cesarski Uniwersytet Warszawski

Rodzice

Aleksander Rewski, Helena z Podkońskich herbu Rawicz

Dzieci

Zbigniew (1905-1989) - historyk sztuki, Wanda Colacino (1907-1986) - artystka malarka, Janusz (1908-1985) - geodeta

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Życiorys edytuj

Rodzicami byli Aleksander Rewski(- 1890), emerytowany podporucznik wojsk rosyjskich, burmistrz Garwolina (1877)[1] i Łukowa (1878)[2] oraz Helena Podkońska herbu Rawicz.

W 1899 Włodzimierz Rewski uczył się w gimnazjum w Białej Podl.. Za działalność polityczną był relegowany[3]. Do połowy 1904 studiował na Wydziale Prawniczym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego[4], który ukończył z wyróżnieniem otrzymując tytuł kandydata uniwersytetu(inne języki).

Po ukończeniu aplikacji był do 1914 sędzią sądu handlowego w Warszawie (Варшавский коммерческий суд). Równocześnie był nauczycielem w gimnazjum prywatnym gen. Pawła Chrzanowskiego. Współpracował ze Stanisławem Wojciechowskim w ruchu spółdzielczym w Warszawie. Założył stowarzyszenie spożywców „Społem” w Piasecznie koło Warszawy, gdzie zamieszkał z rodziną[5].

W czasie pierwszej wojny światowej Włodzimierz Rewski został zmobilizowany i przydzielony jako radca prawny do wojskowego zarządu robót hydrotechnicznych Frontu Rumuńskiego. Po rewolucji lutowej 1917 służył jako ochotnik w polskiej formacji wojskowej w Odessie. Był prezesem Polskiej Rady Bezpieczeństwa Odessy. Jako wiceprezesem Polskiego Wojskowego Komitetu Wykonawczego Frontu Rumuńskiego w Odessie uczestniczył w I Ogólnym Zjeździe Związku Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie w czerwcu 1917, na którym doszło do rozłamu i opuszczenia Związku przez zwolenników lewicy. Po rozłamie należał do grupy lewicy. W czasie odrębnych obrad tej grupy został wybrany na przewodniczącego sekcji statutowej[6], a z ramienia utworzonego przez grupę Komitetu Głównego Związku Wojskowych Polaków (Lewicy) był członkiem delegacji do ministra wojny i marynarki wojennej Rządu Tymczasowego, Aleksandra Kiereńskiego. Delegacja Komitetu Głównego naświetliła przebieg Ogólnego Zjazdu Wojskowych Polaków z własnego punktu widzenia i przedstawiła ministrowi wojny swój program[7]. Delegacja uzyskała zwolnienie 17 polskich legionistów więzionych w Kijowie. W grudniu 1917 wziął udział w II Zjeździe Związku Wojskowych Polaków. którzy uznali Komitet Główny ZWPL w Moskwie. Był także wiceprezesem Rady Organizacji Polskich Rosji Południowej oraz wydawcą czasopisma „Głos Polski w Odessie. Pismo polityczne. społeczne i literackie".

Włodzimierz Rewski wrócił do Piaseczna po rozwiązaniu polskich formacji wojskowych na terenie Rosji w 1918. W początku lat dwudziestych zorganizował tam budowę osiedla willowego dla inteligencji pracującej w Warszawie, które nazwał Reytany. Jako mieszkaniec Piaseczna brał czynny udział w życiu społecznym miasta, był radnym w pierwszym po odzyskaniu niepodległości miejskim samorządzie[5].

Włodzimierz Rewski został sędzią Sądu Okręgowego w Warszawie, a 28 listopada 1921 wiceprezesem tegoż sądu[8]. Po wielu latach pracy na tym stanowisku ustąpił na własne żądanie i zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości został mianowany pisarzem hipotecznym w Równem[9][10]. Następnie był notariuszem w Chełmie. Prowadził szeroką działalność społeczną na rzecz estetyki, ładu, higieny i ochrony przyrody. Założył Towarzystwo Uporządkowywania i Upiększania Miasta Chełma[11]. Był również członkiem zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Kultury Polskiej, prezesem Polskiej Macierzy Szkolnej, prezesem Polskiego Czerwonego Krzyża. Był również przewodniczącym chełmskiego koła Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich. W ramach Towarzystwa prowadził starania o utworzenie samodzielnej diecezji chełmskiej obrządku łacińskiego ze stolicą biskupią w Chełmie[12]. Pracował w kolegium redakcyjnym „Kroniki Nadbużańskiej”[13]. W ramach działalności publicystycznej ogłosił drukiem następujące prace:

  • O dostęp własny do morza Czarnego (Równe 1934),
  • Nadzwyczajna okazja do rozbudowy floty wojennej (Chełm Lubelski 1936),
  • O brakach i potrzebach miasta Chełma (tamże 1936).

Włodzimierz Rewski. przetłumaczył z rosyjskiego i opatrzył przedmową opowieść Własa Doroszewicza: „Sąd kalifa nad tancerką" (Chełm Lubelski 1938). Ogłaszał artykuły w prasie prawniczej.

Był odznaczony Medalem Niepodległości[14].

 
Grób Włodzimierza Rewskiego na Cmentarzu Parafialnym w Chełmie

Poza pracą zawodową i społeczną aktywnie oddawał się pasji kolekcjonerskiej. Gromadził dzieła dawnej sztuk polskiej w tym zegary polskie z XVI, XVII. XVIII i początków XIX wieku. Najcenniejszy z nich renesansowy XVI-wieczny zegar stołowy z herbem miasta Poznania podarował Włodzimierz Rewski temu miastu. Większość zbiorów wraz z domem w Warszawie przy ul. Wielkiej 19 uległa zniszczeniu w czasie powstania warszawskiego. Okupację niemiecką w okresie drugiej wojny światowej Rewski przeżył w Chełmie. Znalazł się na liście osób przeznaczonych przez Niemców do likwidacji w ramach Akcji AB. Udało mu się uratować, ponieważ podczas aresztowań przebywał poza Chełmem w swojej posiadłości w Cycowie. Aresztowanych przewieziono, a następnie rozstrzelano w lesie zwanym Kumową Doliną.

Po zakończeniu wojny Włodzimierz Rewski pracował w Sądzie Grodzkim.

Zmarł 8 marca 1948 w Chełmie i pochowany został na cmentarzu parafialnym przy ul. Lwowskiej (grób D/IX/648)[15].

Życie prywatne edytuj

Włodzimierz Rewski poślubił w 1905 Annę Bogusławę Schirmer[16]. Mieli troje dzieci:

  • Zbigniewa (1905-1989), historyka sztuki i konserwatora zabytków,
  • córkę Wandę Rewską Colacino (1907-1986), artystkę malarkę, żonę włoskiego dziennikarza i grafologa Clemente Colacino,
  • Janusza (1908-1985), geodetę

Siostrą Włodzimierza była Eugenia Jaroszkiewicz[17].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Н.К.Маевский, Адрес-Календарь губерний Царства Польского на 1877 год, ОНЛАЙН БИБЛИОТЕКА ЦАРСКОЕ СЕЛО, 1877, s. 197, ISBN 187752000808 [dostęp 2023-11-12] (ros.).
  2. ↑ Памятная книжка Седлецкой губернии на 1878 год., calameo.com, 1878, s. 44 [dostęp 2023-11-12] (ros.).
  3. ↑ Mariusz Bechta, Przed przełomem. Strajki szkolne na Podlasiu (1902-1905) [online], przystanekhistoria.pl, 2 czerwca 2021 [dostęp 2023-11-12].
  4. ↑ Ze Szkół, „Kurjer Warszawski”, 84 (181), crispa.uw.edu.pl, 2 lipca 1904, s. 8 [dostęp 2023-12-12].
  5. ↑ a b Zofia Granosik, Opowieść o Reytanach i ulicy Mickiewicza, [w:] Małgorzata Kawka-Piotrowska (red.), Mieszkańcy wspominają. Cz. 3. Łapmy stare Piaseczno, 2018, s. 32 [dostęp 2023-12-13].
  6. ↑ Miodowski ↓, s. 96.
  7. ↑ Miodowski ↓, s. 108, 109.
  8. ↑ Ruch Służbowy, „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości” (4), pbc.biaman.pl, 15 lutego 1922, s. 44 [dostęp 2023-12-13].
  9. ↑ Ustąpienie prezesa sądu okręgowego, „Wiadomości Warszawskie”, 1 (45), crispa.uw.edu.pl, 1929, s. 2 [dostęp 2023-12-14].
  10. ↑ Ruch służbowy, „Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości” (14), jbc.bj.uj.edu.pl, 1 czerwca 1929, s. 103 [dostęp 2023-12-14].
  11. ↑ Kultura i Turystyka | Waldemar Antoni Kozłowski | blog pisarza [online], waldemarkozlowski.pl [dostęp 2023-12-14].
  12. ↑ Renata Kulik, Henryk Kulik, Monografia rzymskokatolickiej parafii św. Mikołaja w Grabowcu (E. S. Nicolai) 02.02.1394-2018 [online], s. 50 [dostęp 2023-12-14].
  13. ↑ Adam Puławski, Problematyka żydowska w „Kronice Nadbużańskiej” [online] [dostęp 2023-12-14].
  14. ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości, „Monitor Polski” (102), poz. 123, isap.sejm.gov.pl, 1933 [dostęp 2023-12-15].
  15. ↑ Cmentarz | Parafia Rozesłania Świętych Apostołów w Chełmie [online], rozeslanie.pl [dostęp 2023-12-15].
  16. ↑ Wyszukiwarka danych z bazy - Baza indeksów Lubelszczyzny [online], Akt 243, regestry.lubgens.eu [dostęp 2023-12-16].
  17. ↑ Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego [online], geneteka.genealodzy.pl [dostęp 2023-12-12].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Włodzimierz_Rewski&oldid=72678634”