Wacław Olszak (lekarz)

polski działacz narodowy i społeczny na Śląsku Cieszyńskim, lekarz, samorządowiec

Wacław Olszak (ur. 29 maja 1868 w Szonowie, zm. 11 września 1939 w Karwinie) – polski lekarz, działacz narodowy i społeczny na Śląsku Cieszyńskim, burmistrz Karwiny w latach 1929–1936.

Wacław Olszak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1868
Szonów

Data i miejsce śmierci

11 września 1939
Karwina

Burmistrz Karwiny
Okres

od 1929
do 1936

Następca

Antonín Krůta

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Był synem Wacława i Marianny z Pasternaków. Ukończył gimnazjum w Cieszynie w 1889, a następnie studiował medycynę w Wiedniu, gdzie w 1895 uzyskał tytuł doktora wszech nauk lekarskich. W czasie studiów działał w Stowarzyszeniu Akademickim „Ognisko” w Wiedniu.

Od 1896 był lekarzem Kasy Brackiej Przemysłu Węglowego w Karwinie, a od 1909 także lekarzem społecznym w polskim gimnazjum w Orłowej. Działał w Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego, Ognisku Polskim w Dąbrowie, w Stowarzyszeniu Chrześcijańskich Robotników „Praca” w Karwinie, w Dziedzictwie bł. Jana Sarkandra, a także w Związku Śląskich Katolików. Z ramienia tej ostatniej organizacji wszedł w skład Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. Od podziału Śląska Cieszyńskiego do 1930 był prezesem Zarządu Głównego Macierzy Szkolnej w Czechosłowacji. W latach 1929–1936 sprawował funkcję burmistrza Karwiny [1].

W 1928 z własnych dochodów stworzył fundację stypendialną, wspierającą ubogich uczniów. Od 1935 stał na czele Rady Naczelnej Polaków w Czechosłowacji.

Po wybuchu II wojny światowej dotkliwie pobity przez Niemców, zmarł w wyniku obrażeń.

Był ojcem Wacława, Feliksa, Antoniego i Marii.

W 2015 Wacław Olszak otrzymał od miasta Karwiny medal pamiątkowy in memoriam z okazji 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Miasto przyznaje Medal Wacława Olszaka za zasługi na rzecz Karwiny[1].

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Czesława Rudnik, Pamięci Wacława Olszaka [online], ZWROT. Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, 30 maja 2018 [dostęp 2023-01-22] (pol.).
  2. 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592

Bibliografia edytuj

  • Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 210–211.
  • Miękina L., Prekursorzy, Cieszyn 1988, s. 115.
  • Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej, Tom 1, Opole 2012, s. 209–210.
  • Józef Słowik, Tadeusz Hławiczka, Kazimierz Santarius., Dr Olszak i jego następcy, wyd. Polskie Towarzystwo Medyczne w Republice Czeskiej, Czeski Cieszyn 1999, s.15–36.

Linki zewnętrzne edytuj