Waran bengalski (Varanus bengalensis) – gatunek gada z rodziny waranowatych (Varanidae).

Waran bengalski
Varanus bengalensis[1]
(Daudin, 1802)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

łuskonośne

Rodzina

waranowate

Rodzaj

Varanus

Gatunek

waran bengalski

Podgatunki
  • V. b. bengalensis (Daudin, 1802)
  • V. b. irrawadicus Yang & Li, 1987
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Morfologia edytuj

Opis
Jest ubarwiony jednolicie brązowo lub cętkowany. Młode ciemnooliwkowe z plamami na grzbiecie.
Rozmiary
Maksymalna długość całkowita do 175 cm, z czego długość ogona wynosi do 100 cm. Osobniki o długości ponad 1,5 m są rzadko spotykane.

Zasięg występowania edytuj

Wschodnia część Azji Zachodniej, Azja Południowa i Południowo-Wschodnia, od południowo-wschodniego Iranu, Afganistanu i Pakistanu, przez Indie i Sri Lankę po Półwysep Indochiński i Malajski oraz niektóre wyspy Indonezji (Wyspy Anambas, Jawa)[3]. Podgatunek irrawadicus występuje w prowincji Junnan w południowych Chinach[2].

Ekologia i zachowanie edytuj

Biotop
Tropikalne lasy i dżungle w pobliżu wody.
Pokarm
Duże osobniki umieją wchodzić na pionowe pnie drzew, skąd polują na drzemiące nietoperze. Na ich główne pożywienie składają się małe ssaki, gady, ptaki i ich jaja, ślimaki, stawonogi i ich larwy[4]. Czasem także owoce. Zdarza im się również konsumować padlinę[5].
Zachowanie
Aktywny podczas dnia. Potrafi wspinać się na niemal pionowe powierzchnie oraz zeskakiwać z wysokości blisko 20 m bez żadnego uszczerbku[6]. W wysokiej trawie co jakiś czas staje na tylnych nogach podpierając się ogonem i obserwuje okolice. Ogon stanowi też napęd podczas pływania oraz ochrony przed drapieżnikami. Bardzo szybko biega. Behawior samców znacznie różni się od behawioru samic, w szczególności w sposobach zdobywania pokarmu oraz aspektach zachowań społecznych. Samce mają tendencję do pożywiania się częściej i dłużej oraz są bardziej dostosowani do zmieniających się warunków środowiska. Ponadto są mniej nieśmiali i bardziej ciekawi swojego gatunku.
Rozmnażanie
Jest jajorodny.

Przypisy edytuj

  1. Varanus bengalensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k P. Uetz, J. Hallermann, Varanus bengalensis, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-31] (ang.).
  3. a b Varanus bengalensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Auffenberg 1994 ↓, s. 349.
  5. Auffenberg 1994 ↓, s. 267.
  6. Hanna Dobrowolska: Gady. Warszawa: PWN, 1981. ISBN 83-01-00957-8.

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia multimedialna WIEM, Edycja 2006
  • Walter Auffenberg. Intersexual Differences in Behavior of Captive Varanus Bengalensis (Reptilia, Lacertilia, Varanidae). „Journal of Herpetology”. 13 (3), s. 313–315, 1979. Florida State Museum, Gainesville. JSTOR: 1563325. (ang.). 
  • Walter Auffenberg, The Bengal Monitor, University Press of Florida, 1994, s. 494, ISBN 0-8130-1295-3.