Wielka Kępa (województwo kujawsko-pomorskie)
Wielka Kępa – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Dąbrowa Chełmińska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
| wieś | |
 Widok z powietrza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
86-070[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CBY |
| SIMC |
0084215 |
Położenie na mapie gminy Dąbrowa Chełmińska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego  | |
 53°09′52″N 18°12′35″E/53,164444 18,209722[1]
| |
Położenie edytuj
Miejscowość położona jest w gminie Dąbrowa Chełmińska, powiecie bydgoskim, na skraju historycznej Ziemi Chełmińskiej. Wieś rozlokowana jest na terasie nadzalewowej doliny Wisły. Miejscowość znajduje się w obrębie Fordońskiego Przełomu Wisły.
Charakterystyka edytuj
Wielka Kępa jest miejscowością niesołecką, wchodzącą w skład sołectwa Mozgowina, w gminie Dąbrowa Chełmińska. Większość obiektów życia codziennego (szkoła, poczta, przychodnia, apteka, PKS, PKP), znajduje się w pobliskim Ostromecku.
Przyroda i rekreacja edytuj
Wieś położona jest na obszarze o wysokich walorach przyrodniczych i rekreacyjnych. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się Rezerwat przyrody Wielka Kępa, a na zboczu doliny Wisły – Rezerwat przyrody Las Mariański. Oba rezerwaty chronią siedliska leśne: łęg wiązowo-jesionowy, jesionowo-olszowy, grąd subkontynentalny, buczynę niżową oraz kontynentalny bór mieszany. W 2003 wieś włączono w obszar Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego. Wielka Kępa objęta jest także siecią obszarów Natura 2000 pn.: Dolina Dolnej Wisły (obszar specjalnej ochrony ptaków) i Solecka Dolina Wisły.
Historia edytuj
Geneza wsi ma związek z osadnictwem olęderskim w dolinie zalewowej Wisły w XVII wieku, popieranym przez szlacheckich właścicieli majątku ostromeckiego[3]. Pierwszymi osadnikami byli mennonici, którzy uzyskali ziemię jako czasową dzierżawę, spełniając za użytkowanie gruntów okresowe opłaty w formie czynszów pieniężnych. Warunki pracy, choć utrudnione przez okresowe zalewy Wisły, rekompensowane były wolnością osobistą chłopów. Nizina nadwiślańska posiadała tu urodzajne mady, powstałe w wyniku osadzania się ilastych i organicznych substancji w czasie wylewów rzeki. W czasie przyborów wody rozdzielała się na kilka wysp[3]. W XVIII i XIX wieku wieś skolonizowana przez olędrów słynęła z wysokiej kultury rolnej[3].
Ze spisu majątku ostromeckiego z 1787 roku wynika, że w Wielkiej Kępie mieszkało 116 osób. Natomiast z zestawienia podatkowego i spisu ludności w 1812 roku wynika, że wieś zaliczała się do najbogatszych w majoracie ostromeckim[3]. W I połowie XIX wieku nastąpiła kolonizacja niemiecka w wyniku zmian strukturalnych wynikających z pruskiej ustawy uwłaszczeniowej. We wsi przeważali mało- i średniorolni chłopi. W 1882 roku znajdowało się tu ogółem 28 budynków, w tym 8 domów mieszkalnych, zamieszkanych przez 79 osób, w tym 8 katolików i 71 ewangelików. Miejscowość należała do parafii katolickiej i ewangelickiej w Ostromecku, natomiast dzieci uczęszczały do szkoły w Mozgowinie[3].
Galeria zdjęć edytuj
-
Kierunkowskaz od drogi prowadzącej z Ostromecka -
Tablica informacyjna sołectwa Mozgowina-Wielka Kępa
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146057
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1462 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e Zdzisław Raszeja: Ostromecko i okolice. Bydgoszcz: Wydawnictwo Margrafsen, 2002, s. 25-28. ISBN 83-87070-78-5. (pol.).