Wiktor Brummer
Wiktor Stanisław Brummer (ur. 1 marca 1894 w Krakowie, zm. 21 listopada 1941 w Perth) – kapitan administracji Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, żyd[1], literat, teatrolog[2].
 Wiktor Brummer (1927) | |
 kapitan administracji
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 marca 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 listopada 1941 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
zastępca kierownika referatu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUrodził się 1 marca 1894 w Krakowie, w rodzinie Jakuba, właściciela zakładu krawieckiego, i Bronisławy[1][2]. W latach 1913–1914 i 1917–1918 studiował historię sztuki i literatury na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][2].
31 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich i został przydzielony do oddziału pionierów I Brygady[1]. Ranny, leczył się w Szpitalu Rezerwowym w Theresienstadt, a potem w Szpitalu Rezerwowym nr 2 w Wiedniu[1]. 3 sierpnia 1916 pod Sitowiczami jako żołnierz I batalionu 2 Pułku Piechoty został ranny po raz drugi[3][4]. W 1917 był wymieniony jako starszy szeregowiec w spisie oficerów, podoficerów i żołnierzy skierowanych na 2. Kurs Wyszkolenia[1]. Po kryzysie przysięgowym wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego. W czasie bitwy pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) przewiózł archiwum 2 pp do Krakowa[5]. Od lutego 1918 służył w Polskiej Sile Zbrojnej[1], w stopniu sierżanta[5].
18 marca 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 marca 1919 podporucznikiem piechoty. Służył wówczas w 4 Pułku Piechoty Legionów[6]. 21 sierpnia 1919 został przeniesiony z Baonu Zapasowego 4 pp Leg. do Departamentu Szkolnictwa Wojskowego Ministerstwa Spraw Wojskowych[7]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Oddziale III MSWojsk., a jego oddziałem macierzystym był 4 ppLeg.[8] 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1502. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 4 pp Leg.[9] Później został przeniesiony do korpusu oficerów administracyjnych (dział naukowo-oświatowy) i 1 września 1922 przydzielony do Wojskowego Instytutu Naukowo–Wydawniczego w Warszawie na stanowisko szefa Wydziału Wydawniczego[10][11][12][1]. Z dniem 31 maja 1926 został przeniesiony w stan nieczynny na 12 miesięcy[13]. Z dniem 31 maja 1927 przedłużono mu stan nieczynny o kolejne 12 miesięcy[14]. Z dniem 1 marca 1928 został powołany ze stanu nieczynnego z równoczesnym przydziałem do Archiwum Wojskowego[15][16][17] na stanowisko kierownika referatu[12]. W marcu 1934 został przeniesiony do korpusu oficerów piechoty z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku w Archiwum Wojskowych[18]. W 1935 powierzono mu pełnienie obowiązków kierownika działu archiwum[12]. 31 lipca 1937 został przeniesiony do korpusu oficerów administracji, grupa administracyjna[12]. W 1939 był kierownikiem działu i zastępcą majora Bolesława Waligóry, kierownika Archiwum Wojskowego[12][19]. Obowiązki służbowe łączył z pracą dydaktyczną jako profesor Wyższej Szkoły Dziennikarskiej i Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie[2]. Był także współzałożycielem i dyrektorem Teatru Praskiego (1927–1928)[1].
W Szkocji pełnił służbę w I Korpusie Polskim na stanowisku zastępcy kierownika referatu propagandy i oświaty[1]. Zmarł 21 listopada 1941 w Perth[20]. Został pochowany na cmentarzu Wellshill[20]. Pośmiertnie został mianowany majorem w korpusie oficerów administracji[1].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[21]
- Krzyż Walecznych[22]
- Srebrny Krzyż Zasługi po raz drugi – 10 lutego 1939 „za zasługi na polu pracy społecznej”[23]
- Srebrny Krzyż Zasługi po raz pierwszy – 10 listopada 1925 „za zasługi, położone na polu rozwoju piśmiennictwa wojskowego”[24]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921[25]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[25]
- Order Palm Akademickich[25]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ a b c d Łoza 1938 ↓, s. 76.
- ↑ VII Lista strat 1916 ↓, s. 25.
- ↑ Żołnierze Niepodległości ↓, tu podano, że w tym czasie służył w I batalionie 5 Pułku Piechoty.
- ↑ a b Tuliński 2019 ↓, s. 183.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919, poz. 1149.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 89 z 20 września 1919, poz. 3244.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 31.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1411, 1540.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1279, 1401.
- ↑ a b c d e Tuliński 2019 ↓, s. 184.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 8 maja 1926, s. 155.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 156.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 21 marca 1928, s. 97.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 822.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391, 834.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934, s. 85.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 290, 494.
- ↑ a b Wykaz poległych 1952 ↓, s. 19.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 37, poz. 61.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1085.
- ↑ a b c Łoza 1938 ↓, s. 77.
Bibliografia
edytuj- VII Lista strat Legionów Polskich. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Legionów Polskich przy Departamencie Wojskowym NKN, 1916-10-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Arkadiusz Tuliński. Oficerowie Biura Historycznego i Wojskowego Biura Historycznego w latach 1922–1939 (część 1). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (270), s. 157–189, 2019. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne. ISSN 1640-6281.
- Żołnierze Niepodległości : Brummer Wiktor Stanisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-07-30].