William Smith (aktor)

amerykański aktor

William Smith (ur. 24 marca 1933 w Columbii, zm. 5 lipca 2021 w Los Angeles[1]) – amerykański aktor, producent filmowy i scenarzysta. Najbardziej jest znany z roli Anthony’ego Falconettiego w serialu Pogoda dla bogaczy (1976).

William Smith
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 marca 1933
Columbia

Data i miejsce śmierci

5 lipca 2021
Los Angeles

Zawód

aktor, producent filmowy, scenarzysta

Współmałżonek

Michele Smith
(rozwód)
Joanne Cervelli
(2002–2021; jego śmierć)

Lata aktywności

1942–2020

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Columbia[2] w Missouri. Potem rodzina przeniosła się do Kalifornii. Od 1942 roku, gdy miał osiem lat, pojawił się w wielu filmach jako niewymieniony w czołówce statysta, między innymi w Duchu Frankensteina (The Ghost of Frankenstein, 1942), Pieśni o Bernadette (The Song of Bernadette, 1943) Henry’ego Kinga z Jennifer Jones, musicalu Spotkamy się w St. Louis (Meet Me in St. Louis, 1944) z Judy Garland.

Po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do United States Air Force w czasie wojny koreańskiej, gdzie otrzymał Medal „Purpurowe Serce” za rany odniesione w boju. Uczestniczył też w tajnych misjach National Security Agency nad Rosją. Studiował na Sorbonie w Paryżu, Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium i Syracuse University. Ukończył z wyróżnieniem UCLA na wydziale rusycystyki. Opanował pięć języków: angielski, rosyjski, niemiecki, francuski i serbsko-chorwacki.

Trenował amatorsko kulturystykę, boks, lekkoatletykę, futbol amerykański oraz, pod kierunkiem Eda Parkera, sporty walki: kung-fu i kenpō. Grał także w piłkę nożną w Niemczech i brał udział zawodach narciarskich.

Kariera edytuj

Wykładał język rosyjski na UCLA, zanim przerwał pisanie doktoratu na rzecz kariery aktorskiej. Podpisał kontrakt z Metro-Goldwyn-Mayer i był dublerem Lexa Barkera w dramacie kryminalnym The Strange Awakening (1958)[3]. Dorabiał jako model reklamując Marlboro, zanim reklamy papierosów przerwano w telewizji. Na planie filmowym pełnił funkcję kaskadera[4].

Występował regularnie w serialu ABC Asfaltowa dżungla (The Asphalt Jungle, 1961) jako sierżant policji Danny Keller[5]. Jednym z jego pierwszych głównych ról był dobroduszny umięśniony stróż amerykańskiego prawa Joe Riley w seryjnym westernie NBC Laredo (1965-1967). Pojawiał się także gościnnie w seryjnych westernach: ABC Custer (1967) i CBS Gunsmoke (1972) jako zbrodniarz Jude Bonner[6][7] oraz serialach, m.in.: Columbo (1972), Kung Fu (1973), Hawaii Five-O (1979-80) jako detektyw James „Kimo” Carew, Drużyna A (The A-Team, 1983, 1986), Napisała: Morderstwo (1986), Airwolf (1986), Młodzi jeźdźcy (1991) jako szeryf Ben Turner i Strażnik Teksasu (1995)[8].

Stał się gwiazdą licznych filmów klasy B, grając w komediowym westernie Roberta Aldricha Frisco Kid (1979), filmie sensacyjnym Davida Cronenberga Szybka banda (Fast Company, 1979), komedii Clinta Eastwooda Jak tylko potrafisz (1980), Conan Barbarzyńca (Conan the Barbarian, 1982) jako ojciec Conana[9] czy Czerwony świt (Red Dawn, 1984) jako pułkownik Strelnikov.

Filmografia edytuj

Filmy fabularne edytuj

  • 1965: 36 godzin (36 Hours), jako mężczyzna
  • 1969: Run, Angel, Run!, jako Angel
  • 1969: Na szlaku (Backtrack!), jako Riley
  • 1970: Straceńcy (Nam's Angels), jako Link
  • 1971: Chrom i gorąca skóra (Chrome and Hot Leather), jako T.J.
  • 1973: Ostatni amerykański bohater (The Last American Hero), jako Kyle Kingman
  • 1975: Angels Die Hard, jako Tim
  • 1975: Ostatni wojownik (The Ultimate Warrior), jako Carrot
  • 1976: Scorchy, jako Carl Henrich
  • 1977: Ostatni promień blasku (Twilight's Last Gleaming), jako Hoxey
  • 1978: Blackjack, jako Andy Mayfield
  • 1979: Szybka banda (Fast Company), jako Lonnie 'Lucky Man' Johnson
  • 1979: Frisco Kid, jako Matt Diggs
  • 1979: Fantastyczna siódemka (Seven), jako Drew
  • 1980: Jak tylko potrafisz, jako Jack Wilson
  • 1982: Conan Barbarzyńca, jako ojciec Conana
  • 1983: Outsiderzy (The Outsiders), jako Store Clerk
  • 1983: Rumble Fish, jako oficer Patterson
  • 1984: Czerwony świt (Red Dawn), jako pułkownik Strelnikov
  • 1985: Niebezpieczna aura (The Mean Season), jako Albert O’Shaughnessy
  • 1985: Gorączka hazardu (Fever Pitch), jako Panama Hat
  • 1986: Oko tygrysa (Eye of the Tiger), jako Blade
  • 1987: Commando Squad, jako Morgan Denny
  • 1987: Księżyc w Skorpionie (Moon in Scorpio), jako Burt
  • 1988: Miasto żab (Hell Comes to Frogtown), jako kapitan Devlin/hrabia Sodom
  • 1988: Kuloodporny (Bulletproof), jako rosyjski major
  • 1988: Dowódca plutonu (Platoon Leader), jako major Flynn
  • 1988: Maniakalny glina (Maniac Cop), jako kapitan Ripley
  • 1989: Wojownicy z Los Angeles (Guerrero del Este de Los Angeles), jako Martelli
  • 1989: Terror w dżungli (Jungle Assault), jako generał Mitchell
  • 1989: Akcja: Made in USA (Action U.S.A.), jako Conover
  • 1989: Z piekła rodem (Hell on the Battleground), jako pułkownik Meredith
  • 1989: Imperium popiołu III (Empire of Ash III), jako Lucas
  • 1990: Ostateczna rozgrywka (The Final Sanction), jako major Galashkin
  • 1990: Kartel (Cartel), jako Mason
  • 1991: Brygada siedmiu mieczy (The Roller Blade Seven), jako Faraon
  • 1991: Cybernator, jako pułkownik Peck
  • 1991: Aniołowie piekieł (The Last Riders), jako Hammer
  • 1991: Handlarz żywym towarem (Merchant of Evil), jako Victor Fortunetti
  • 1991: Terror w Beverly Hills (Terror in Beverly Hills), jako prezydent
  • 1992: Raport Feniksa (A Mission to Kill), jako Boris Catuli
  • 1993: Powrót brygady siedmiu mieczy (Return of the Roller Blade Seven), jako Faraon
  • 1994: Maverick, jako pokerzysta
  • 1997: Rewolwerowiec (The Shooter), jako Jerry Krants
  • 1998: Kumple z Wietnamu (No Rest for the Wicked), jako Frank Love

Seriale TV edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rhett Bartlett: William Smith, Action Actor and Star of ‘Laredo’ and ‘Rich Man, Poor Man,’ Dies at 88. „The Hollywood Reporter”, 9 lipca 2021. [dostęp 2021-07-10]. (ang.).
  2. William Smith. TV.com. [dostęp 2016-07-19]. (ang.).
  3. The Strange Awakening. Tribue to Lex Barker. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  4. William Smith Biography (1934?-). Film Reference. [dostęp 2021-07-10]. (ang.).
  5. Hal Erickson: William Smith Biography. AllMovie. [dostęp 2016-07-19]. (ang.).
  6. William Smith. TV.com. [dostęp 2016-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-14)]. (ang.).
  7. Gunsmoke „Hostage!” 12-11-72. William Smith Official Fan Site. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  8. William Smith. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-07-19]. (ang.).
  9. William Smith. Listal. [dostęp 2016-07-19]. (ang.).

Bibliografia edytuj