Willy Ley (ur. 2 października 1906 w Berlinie, zm. 24 czerwca 1969 w Jackson Heights w Nowym Jorku) – niemiecko-amerykański pisarz, historyk nauki, inżynier, propagator lotów kosmicznych i prac nad rakietami.

Willy Ley
Ilustracja
Heinz Haber, Wernher von Braun i Willy Ley
Data i miejsce urodzenia

2 października 1906
Berlin

Data i miejsce śmierci

24 czerwca 1969
Jackson Heights, Nowy Jork

Przyczyna śmierci

atak serca

Zawód, zajęcie

pisarz, historyk nauki

Życiorys

edytuj

Willy Ley urodził się 2 października 1906 w Berlinie w rodzinie handlarza winem Juliusa Ottona Leya i Friedy May[1]. W 1922 roku rozpoczął studia zoologiczne, po czym studiował również astronomię i fizykę[1] i paleontologię na uniwersytecie w Berlinie i uniwersytecie w Królewcu[2]. Jednocześnie, do 1926 roku pracował w banku.

W 1925 napisał streszczenie wydanej w 1923 roku rozprawy Hermanna Obertha Die Rakete zu den Planetenräumen (Rakietą w przestrzeń międzyplanetarną)[1]. W 1927 roku był jednym z założycieli niemieckiego Towarzystwa Podróży Kosmicznych (Verein für Raumschiffahrt, VfR), do którego przystąpili m.in. Hermann Oberth, Nikolai Rynin i Robert Esnault-Pelterie[1]. W 1930 roku poznał Wernhera von Brauna[1]. W 1928 wydał zbiór pierwszych artykułów na temat lotów kosmicznych Die Möglichkeit der Weltraumfahrt – wśród autorów byli Hermann Oberth, Franz von Hoefft, Walter Hohmann, Guido von Pirquet i Friedrich-Wilhelm Sander[1]. Od 1929 roku Ley był redaktorem naczelnym czasopisma Die Rakete, wydawanego przez VfR, którego został wiceprzewodniczącym[1]. Jednocześnie pracował nad filmem sci-fi Kobieta na Księżycu (Frau im Mond) według powieści Thei von Harbou[1] – film ten po raz pierwszy w historii kina przedstawiał podróż człowieka rakietą i jest również często cytowany jako pierwszy pokazujący „odliczanie do zera” przed startem rakiety[3]. Z inicjatywy Leya i dzięki pomocy finansowej reżysera filmu Fritza Langa, Oberth zbudował rakietę, która została wystrzelona podczas premiery filmu[1].

W 1930 VfR zakupiło działkę pod Berlinem przeznaczoną na eksperymenty z rakietami. Ley opisywał przeprowadzane próby dla prasy codziennej i zabiegał o fundusze na dalsze prace[1]. Po przejęciu władzy przez nazistów i wprowadzeniu cenzury, Ley nie mógł dłużej swobodnie pisać o pracach nad rakietami[2]. W 1935 razem z Rudolfem Schäferem Ley wyemigrował przez Francję i Anglię do USA[1].

W latach 1940–44 pracował jako redaktor ds. nauki w gazecie, a następnie jako inżynier w Washington Institute of Technology[1]. W 1944 przyjął obywatelstwo amerykańskie[2]. Po II wojnie światowej poświęcił się całkowicie propagowaniu lotów kosmicznych[1]. W 1949 roku wydał książkę The Conquest of Space a w 1954 roku Engineers' Dreams[1]. Ponownie spotkał się z Wernherem von Braunem, z którym wspólnie publikował[1]. W latach 1951–58 wydał serię książek dla dzieci poświęconych przygodom w kosmosie[1]. Napisał również biografie Konrada Gesnera i Otto Hahna[1]. Współpracował z wieloma czasopismami, wytwórniami filmowymi i programami telewizyjnymi, doradzał przedsiębiorstwom przemysłowym i NASA[1].

Zmarł 24 czerwca 1969, na kilka tygodni przed pierwszym lądowaniem człowieka na Księżycu[1].

Wybrane prace

edytuj
  • Die Fahrt ins Weltall, 1926
  • Mars, der Kriegsplanet, 1927
  • Das Drachenbuch, 1927
  • Eiszeit, 1927
  • Konrad Gesner, 1929
  • Grundriß einer Geschichte der Rakete, 1932
  • Luftschutz-ABC, 1934
  • Vorstoß ins Weltall, 1949
  • Die Eroberung des Weltalls, 1952
  • Drachen, Riesen, seltsame Tiere von gestern und heute, 1953
  • Die Eroberung des Mondes, 1954 (razem z W. v. Braunem i F.L. Whipple'em)
  • Bernstein, Davidshirsch und Bambusbär, 1956
  • Die Erforschung des Mars, 1957 (razem z W. v. Braunem)
  • Pläne für die Welt von morgen, 1964

Upamiętnienie

edytuj

Krater Ley położony na niewidocznej stronie Księżyca został nazwany na jego cześć[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Ley, Willy. W: Neue Deutsche Biographie. T. 14. 1985, s. 425. [dostęp 2014-07-20]. (niem.).
  2. a b c Ray Spangenburg, Diane Kit Moser: Wernher Von Braun. Infobase Publishing, 2009, s. 19–20. ISBN 978-1-4381-0413-3. [dostęp 2014-07-20].
  3. Der Spiegel, Filmklassiker Deutsche Mondlandung 1929 [online] (niem.).
  4. Gazetteer of Planetary Nomenclature: Ley. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj