Yanbeilong
Yanbeilong – rodzaj wymarłych dinozaurów ptasiomiednicznych z grupy stegozaurów, żyjący w kredzie wczesnej w okresie albu. Skamieliny jedynego dotąd znanego gatunku Yanbeilong ultimus znaleziono w formacji Zoyun w prowincji Shanxi w Chinach. Jest uważany za najmłodszego (obok Mongolostegus oraz domniemanego stegozaura z grupy geologicznej Hekou) zarejestrowanego przedstawiciela stegozaurów[1][2][3].
| Yanbeilong | |
| Jia, 2011 | |
| Okres istnienia: kreda wczesna, 113–100 mln lat temu | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Yanbeilong |
| Gatunek |
Y. ultimus |
Odkrycie i nazwa
edytujHolotypowy okaz Yanbeilong o oznaczeniu SXMG V 00006 został odkryty w 2011 r., w skałach formacji Zuoyun nieopodal miejscowości Madaotou, w prowincji Shanxi[4]. Do odkrytych skamieniałości Yanbeilong należały: kość krzyżowa, kości biodrowe, lewa kość kulszowa, prawa kość łonowa, siedem kręgów piersiowych oraz jeden kręg ogonowy[1].
W 2024 r. L. Jia et al., w oparciu o znalezione skamieliny opisali Yanbeilong ultimus jako nowy rodzaj i gatunek stegozaura. Nazwa rodzajowa „Yanbeilong” składa się z chińskich słów. „Yanbei” odnosi się do obszaru, w którym dokonano odkrycia skamieniałości, przełęczy Yanbei, „long” oznacza smoka. Nazwa gatunkowa, „ultimus” pochodzi z łaciny i znaczy „ostatni”, co nawiązuje do okresu występowania tego późnokredowego stegozaura[1].
Budowa
edytujYanbeilong nie różnił się bardzo od pozostałych rodzajów z grupy stegozaurów. Jego kręgi grzbietowe miały wyższe łuki nerwowe i węższe kanały nerwowe, ponadto trzony tych kręgów były dłuższe niż szersze[5]. Różnice między Yanbeilong, a pozostałymi stegozaurami wykazano również w budowie kręgów grzbietowo-krzyżowych, kości krzyżowej oraz biodrowej[1].
Klasyfikacja
edytujNa podstawie analizy filogenetycznej Jia et al. Yanbeilong jest taksonem siostrzanym dla Stegosaurus stenops i wuerhozaura.
| Stegosauria |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d L. Jia i inni, A new stegosaur from the late Early Cretaceous of Zuoyun, Shanxi Province, China, „Historical Biology”, 2024, s. 1–10, DOI: 10.1080/08912963.2024.2308214, ISSN 0891-2963 [dostęp 2024-04-14].
- ↑ T.A. Tumanowa, V.R. Alifanov, First Record of Stegosaur (Ornithischia, Dinosauria) from the Aptian–Albian of Mongolia, „Paleontological Journal”, 52 (14), 2018, s. 1771–1779, DOI: 10.1134/S0031030118140186 [dostęp 2024-04-14].
- ↑ L. Ning i inni, The first stegosaurian dinosaur from Gansu Province, China, „Cretaceous Research”, 158, 2024, DOI: 10.1016/j.cretres.2024.105852, Bibcode: 2024CrRes.15805852L [dostęp 2024-04-14].
- ↑ D. Liang i inni, 山西左云地区下白垩统左云组沉积相及其古气候意义 (Sedimentary Facies of Lower Cretaceous Zuoyun Formation and Paleoclimate of Early Cretaceous), „Geological Review”, 64 (2), 2018, s. 392–404, DOI: 10.16509/j.georeview.2018.02.007, ISSN 0371-5736 [dostęp 2024-04-15].
- ↑ E. de Lazaro, Paleontologists Discover New Stegosaur Species [online], Sci.News, 19 lutego 2024 [dostęp 2024-05-05].