Zamach w Oklahoma City

Zamach terrorystyczny w Oklahoma City – zamach, który miał miejsce w środę, 19 kwietnia 1995 roku przed budynkiem federalnym im. Alfreda P. Murraha w Oklahoma City w stanie Oklahoma o godz. 9:02 czasu lokalnego. Wybuchła wtedy wypełniona komponentami ANFO ciężarówka, powodując zawalenie się znacznej części siedmiopiętrowego budynku. O zamach byli oskarżeni związani ze środowiskiem prawicowych radykałów[1], Timothy McVeigh (skazany na śmierć i stracony w czerwcu 2001) i Terry Nichols (skazany na dożywotnie pozbawienie wolności).

Zamach bombowy w Oklahoma City
Ilustracja
Zniszczony budynek federalny
im. Alfreda P. Murraha
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Oklahoma

Miejsce

Oklahoma City

Data

19 kwietnia 1995

Godzina

9:02

Liczba zabitych

168 osób

Liczba rannych

680 osób

Typ ataku

Eksplozja ciężarówki wypełnionej ANFO

Sprawca

Timothy McVeigh, Terry Nichols

Położenie na mapie Oklahomy
Mapa konturowa Oklahomy, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia35°28′22,4″N 97°31′01,0″W/35,472889 -97,516944
Widok budynku z lotu ptaka
Akcja ratunkowa po ataku

Był to największy zamach terrorystyczny na terenie USA przed atakiem na Nowy Jork i Waszyngton w dniu 11 września 2001 roku[2].

Powód zamachu

edytuj

Z zeznań Timothy'ego McVeigha wynika, że wybuch w Oklahoma City miał być zemstą na rządzie i administracji USA za oblężenie w Waco w Teksasie[3], które doprowadziło 19 kwietnia 1993 roku do pożaru (w czasie szturmu przeprowadzonego przez FBI i ATF) farmy okupowanej przez wyznawców apokaliptycznej sekty Gałąź Dawidowa dowodzonych przez guru Davida Koresha. W wyniku pożaru zginęło wówczas 86 osób (w tym 22 dzieci), łącznie z Davidem Koreshem[4][5].

McVeigh stanął po stronie okupujących farmę w teksańskim Waco wyznawców Gałęzi Dawidowej, ponieważ uważał, że federalne służby nie powinny mieć nic do tego, co dzieje się w Waco.

Sprawcy

edytuj

O zamach zostali oskarżeni Timothy McVeigh i Terry Nichols.

Timothy McVeigh w 90 minut po eksplozji w Oklahoma City został zatrzymany przez lokalny patrol drogówki, ponieważ w samochodzie, który prowadził, nie było tablic rejestracyjnych (ściągnął je w czasie przygotowywania zamachu, aby policja nie mogła go zidentyfikować), a po przeszukaniu policjant Charlie Hanger znalazł u zamachowca nielegalną broń, co stało się przyczyną jego aresztowania[6]. W ciągu 24 godzin śledczy zidentyfikowali go jako osobę, która zostawiła ciężarówkę wypełnioną azotanem amonu przed budynkiem rządowym w Oklahoma City. Terry Nichols pomagał McVeighowi w skonstruowaniu ładunku wybuchowego domowej roboty, którym wypełnili pożyczoną przez niego ciężarówkę[3].

McVeigh za przeprowadzenie zamachu został skazany na śmierć, a wyrok został wykonany 11 czerwca 2001 roku poprzez wstrzyknięcie zabójczego zastrzyku[7]. Nichols natomiast za pomoc został skazany na dożywotnie pozbawienie wolności bez możliwości ubiegania się o skrócenie wyroku[8]. Przebywa w więzieniu typu supermax o podwyższonym rygorze w Florence w Kolorado[9].

Ofiary i straty

edytuj

W wyniku ataku zginęło 168 osób, w tym 19 dzieci, a ponad 680 osób zostało rannych[10]. Wybuch uszkodził 324 budynki w promieniu 6 ulic od epicentrum wybuchu, szyby wyleciały w 258 budynkach, spłonęło także 86 samochodów[11]. Zamach w Oklahoma City spowodował straty szacowane na 652 miliony dolarów[12].

Po zamachu

edytuj

Po ataku Kongres USA przyjął ustawę, której celem było zabezpieczenie budynków federalnych przed zamachami terrorystycznymi i innymi zagrożeniami[13]. W latach 1995–2005 zapobieżono ponad 60 aktom terroru na takie placówki dzięki środkom bezpieczeństwa podjętym po wybuchu bombowym w Oklahoma City[14][15].

19 kwietnia 2000 roku otwarto Oklahoma City National Memorial. Jest to miejsce pamięci wszystkich ofiar zamachu terrorystycznego w Oklahoma City. Co roku odbywają się tu uroczystości związane z rocznicami tragedii[16].

 
Panorama pomnika. Po lewej "krzesła pamięci", na wprost Gate of Time i po prawej Survivor Tree oraz Journal Record Building.


Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Biofiles: Timothy McVeigh (1968-2001). [dostęp 2013-01-21]. (ang.).
  2. Oklahoma City bombing. history.com. [dostęp 2013-01-21]. (ang.).
  3. a b Al Baker, Kan. Dave, Paul Schwartzman, York Karen: Revenge for Waco strike former soldier is charged in Okla. bombing Waco strike revenge for.. nydailynews.com, 1995-04-22. (ang.).
  4. The British Waco Survivors. The Sunday Times, 2008-12-14. (ang.).
  5. Anthony Storr: Kolosy na glinianych nogach. Studium guru. Przemysław Prokopiuk, Jan Sieradzan (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009, s. 20. ISBN 978-83-7414-651-7.
  6. Jim Crogan: Secrets of Timothy McVeigh. laweekly.com, 2004-03-25. (ang.).
  7. Timothy McVeigh dead. CNN, 2001-06-11. [dostęp 2013-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-03)]. (ang.).
  8. Terry Nichols biography. biography.com. [dostęp 2013-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-26)]. (ang.).
  9. Brian Bennett: Where Moussaoui Is Likely to Spend Life in Prison. Time, 2006-05-04. [dostęp 2013-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-18)]. (ang.).
  10. Sheryll Shariat: Summary of Reportable Injuries in Oklahoma. grudzień 1998. (ang.).
  11. case study 30. 2007-02-13. (ang.).
  12. Governor, Finance Director release bomb damage estimates. Oklahoma's Official Website. (ang.).
  13. Antiterrorism and Effective Death Penalty Act of 1996
  14. Tim Talley: Experts fear Oklahoma City bombing lessons forgotten. signonsandiego.com, 2006-04-17. [dostęp 2013-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-27)]. (ang.).
  15. Andrew Blejwas, Anthony Griggs, Mark Potok: Almost 60 Terrorist Plots Uncovered in the U.S. Since the Oklahoma City Bombing. splcenter.org. (ang.).
  16. Jim Yardley: Uneasily, Oklahoma City Welcomes Tourists. 2001-06-11. (ang.).

Bibliografia

edytuj