Zatoka Obfitości (ang. Bay of Plenty) – zatoka na północnym wybrzeżu Wyspy Północnej w Nowej Zelandii. Rozciąga się od podstawy półwyspu Coromandel na zachodzie do przylądka Cape Runaway na wschodzie. Należy do Oceanu Spokojnego (Basen Południowofidżyjski).

Zatoka Obfitości
ilustracja
Państwo

 Nowa Zelandia

Położenie na mapie Nowej Zelandii
Mapa konturowa Nowej Zelandii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Zatoka Obfitości”
Ziemia37°16′S 176°48′E/-37,266667 176,800000
Położenie Zatoki Obfitości

Linia brzegowa zatoki, długości blisko 260 km, w skali makro jest znacznie wyrównana. Brzegi zatoki od Waihi Beach na zachodzie do Opape w ogromnej większości są niskie. Wzdłuż nich ciągną się pasy wydm, rozdzielane estuariami rzek spływających do zatoki. W kilku miejscach utworzyły się rozległe, płytkie zalewy przybrzeżne, oddzielone od oceanu mierzejami. Największe z nich to zalew koło Tauranga i drugi koło Whakatane. Poza pasem wydm nizinne tereny przybrzeżne były pierwotnie pokryte mokradłami, dziś w większości osuszonymi. Wyższe brzegi, często skaliste, spotkamy we wschodniej części zatoki, od Opape do Cape Runaway, gdzie do oceanu schodzą odnogi pasma górskiego Raukumara. I tu jednak są one gęsto poprzedzielane mniejszymi, zwykle płytko wciętymi zatokami z piaszczystymi plażami.

Do Zatoki Obfitości uchodzi szereg rzek, z czego osiem większych (od zachodu na wschód): Wairoa, Kaituna, Tarawera, Rangitaiki (najdłuższa), Whakatane, Waioeka, Motu i Raukokore.

W zatoce istnieje kilka wysp pochodzenia wulkanicznego, z których największe to Mayor Island, Whale Island, White Island (aktywny wulkan), Motiti Island i Moutohora island.

Zarówno sama zatoka jak i region do niej przyległy w języku maori nosi nazwę Te Moana-a-Toi, czyli Morze Toi. Stanowi to pamiątkę po legendarnym przodku nowozelandzkich Maorysów, imieniem Toi. To właśnie tu miały przybić do brzegu z końcem XIII w. historyczne łodzie Maorysów, którymi dotarli oni do Nowej Zelandii: Mātaatua, Tākitimu, Nukutere, Te Arawa i Tainui.

Pierwszy statek europejski, brytyjski okręt „Endeavour”, wpłynął do zatoki w październiku 1769 roku w trakcie pierwszej wyprawy Jamesa Cooka w poszukiwaniu nowych lądów. Cook nazwał ją „Zatoką Obfitości”, ponieważ ludzie mieszkający na jej brzegach mieli dużo ryb, drewna oraz innych produktów i byli skłonni do udostępnienia ich żeglarzom (w jaskrawym przeciwieństwie do doświadczeń, jakie były udziałem wyprawy Cooka wcześniej w „Zatoce Ubóstwa” na wschodnim wybrzeżu wyspy).

Bibliografia

edytuj
  • Bay of Plenty region [w:] Te Ara, The Encyklopedia of New Zealand [1]