Wikipedia

Zbigniew Witkowski (aktor)

polski aktor teatralny, telewizyjny i radiowy

Zbigniew Jerzy Witkowski[1] (ur. 25 lipca 1934 w Warszawie-Falenicy[2], zm. 2 maja 2022 w Szczecinie[3]) – polski aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy.

Zbigniew Witkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 lipca 1934
Warszawa-Falenica

Data i miejsce śmierci

2 maja 2022
Szczecin

Zawód

aktor

Współmałżonek

Barbara Witkowska
z d. Stanowska

Lata aktywności

1955−2006

Zespół artystyczny
teatry dramatyczne w Bydgoszczy, Koszalinie i Szczecinie
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego

Życiorys edytuj

Zbigniew Witkowski urodził się w rodzinie Henryka i Wandy z d. Meyer. Do szkoły uczęszczał w Brodnicy nad Drwęcą[4], gdzie zdał maturę. Przygodę z teatrem rozpoczął w Domu Kultury w Brodnicy, występując w wystawianych tam spektaklach. Od 1955 należał do zespołu Teatrów Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy-Toruniu[5]. Zadebiutował rolą Bojka w sztuce Za tych, co na morzu Borysa Ławreniewa[6]. Po maturze zdał egzamin wstępny do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie[4]. Studiował na Wydziale Estradowym w roku akademickim 1956/57[7] pod opieką Jana Świderskiego, jego profesorami byli m.in. Hanka Bielicka, Ludwik Sempoliński, Aleksander Bardini, Kazimierz Rudzki, jednak po roku Wydział rozwiązano[4]. Zbigniew ponownie zdał egzamin wstępny i został przyjęty na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie po 4 latach studiów w roku 1961 otrzymał dyplom aktora dramatu[1][8]. Podczas studiów występował w Teatrze Powszechnym w Łodzi, m.in. w sztukach Sen nocy letniej William Shakespeare'a, Karykatury Jana Augusta Kisielewskiego. 28 sierpnia 1965 w Koszalinie poślubił żonę Barbarę z d. Stanowską[4]. Obchodził kolejne jubileusze pracy aktorskiej, podczas których otrzymywał liczne listy gratulacyjne[4][9][10]. Od 27 grudnia 1983 był członkiem rzeczywistym ZASP[11] (sekcja Dramatu). Na emeryturę przeszedł w 2007[6]. Zmarł w Szczecinie 2 maja 2022[3], pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie[12].

 
Zbigniew Witkowski jako Filip w sztuce Dożywocie Aleksandra Fredry, Koszalin (1961)
 
Zbigniew Witkowski w roli poety w sztuce 'Śniadanie, obiad i kolacja' A. Szygulskiego, Szczecin (1965)
 
Irena Kownas i Zbigniew Witkowski sztuce Gra miłości i przypadku Pierra Marivaux, reż. Tadeusz Byrski, Szczecin (1967)
 
Zbigniew Witkowski w spektaklu kabaretowym Wybierz Osiecką, reż. D. Kamiński, Piwnica przy Krypcie, Szczecin (1997)
 
Stanisław Tym i Zbigniew Witkowski, Szczecin (2006)
 
List gratulacyjny z okazji jubileuszu od ZASP (2005)

Praca zawodowa edytuj

Zbigniew Witkowski grał w różnorodnych i licznych sztukach teatralnych o charakterze dramatycznym i komediowym, a także w spektaklach kabaretowych. Bezpośrednio po studiach w 1961 został zatrudniony w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie. Debiutował tam rolą Filipa w Dożywociu Aleksandra Fredry w reżyserii Ewy Kołogórskiej[4]. Grał role m.in. Adasia w Szatanie z siódmej klasy Kornela Makuszyńskiego, Poety w W małym dworku Stanisława Ignacego Witkiewicza, Torupa w Lecie Tadeusza Rittnera, Klaudia w komedii Wiele hałasu o nic Williama Shakespeare'a, Męża w Ich czworo Gabrieli Zapolskiej, Bukowicza w Grzechu Stefana Żeromskiego i Karola Grobera w Skandalu w Hellbergu Jerzego Broszkiewicza[13].

Od roku 1965 związany ze Szczecinem, gdzie pracował jako aktor w Państwowych Teatrach Dramatycznych. Na szczecińskiej scenie zadebiutował rolą Przełożonego w Głodzie i pragnieniu Eugèna Ionesco. Później, od 1976 aż do przejścia na emeryturę w 2007, grał w Teatrze Współczesnym, współpracując również z innymi scenami Szczecina[3][14]. Wśród zagranych przez siebie ról najbardziej cenił Arlekina w Grze miłości i przypadku, Bernarda w Perle, Rudego w Skoku Jerzego Wójcika, Gustawa w Miłości i próżności, Męża w Śnie, Hincza w Opętanych, Generała w Policjantach i Jojo w Chłopcach[9].

W 2003 wystąpił gościnnie w szczecińskim Teatrze Polskim, grając w adaptacji Chłopców Stanisława Grochowiaka[3]. Współpracował także ze szczecińskim Teatrem „13 Muz”, Teatrem „Krypta” i kabaretem „Piwnica przy Krypcie” jako autor tekstów i ich wykonawca[6].

Podczas swojej kariery aktor brał także udział w przedstawieniach realizowanych na potrzeby Teatru Telewizji: Ukryty sojusznik Josepha Conrada Korzeniowskiego (1967), Ryszard III Williama Shakespeare'a (1968)[15].

Wystąpił w epizodycznych rolach w filmach: Awantura o Basię (1959), Krzyżacy (1960), Szatan z siódmej klasy (1960) i Tamań (1969)[3][16]. Grywał także w teatrze radiowym, m.in. w sztukach Anna wychodzi w morze Jadwigi Naczyńskiej (1962), Tajemnica czterech notarialnych akt Jerzego Sawiuka (1973), Na krawędzi białej ciszy Zbigniewa Kosiorowskiego (1981)[9].

Wystąpił łącznie w około 200 sztukach teatralnych, telewizyjnych i radiowych[14].

Aktor zbierał anegdoty teatralne, które regularnie publikował na łamach „Głosu Szczecińskiego”[2].

Odznaczenia i nagrody edytuj

  • Zasłużony Działacz Kultury (1979)[17]
  • Złoty Krzyż Zasługi (2005)[18][19]
  • Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008)[10]
  • Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego (2016)[20]
  • II Nagroda za rolę w monodramie Edward i Bóg w Teatrze 13 Muz w Szczecinie na VII Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form w Szczecinie[6][15]

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Dyplom ukończenia studiów na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Schillera W Łodzi, wydany 15.06.1961 (w archiwum rodzinnym)
  2. ↑ a b Zbigniew Witkowski. Encyklopedia Szczecina (red. T. Białecki) t. 2 (P-Ż), s. 617, 2000
  3. ↑ a b c d e Nie żyje Zbigniew Witkowski, szczeciński aktor. Miał 87 lat. Kurier Szczeciński z 2 maja 2022 (dostęp 15.10.2023)
  4. ↑ a b c d e f Ewa Koszur: Rozmowa ze Zbigniewem Witkowskim, aktorem Teatru Współczesnego, który obchodzi jubileusz 40-lecia pracy na scenie. „Głos Szczeciński” z 2000
  5. ↑ Iwona Gacparska. Ścieżki, drogi, przystanki, czyli całe Ich życie. Ostatnie historie ... Książnica Pomorska 2015.
  6. ↑ a b c d Biogram w „Encyklopedii Szczecina”. Wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina. Red. T. Białecki. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, Szczecin 2015, s. 1147. ISBN 978-83-942725-0-0
  7. ↑ Indeks Zbigniewa Witkowskiego Wydziału Estradowego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, dokumentujący studia na I roku od 1.10.1956 do 30.09.1957 (w archiwum rodzinnym).
  8. ↑ Zbigniew Witkowski [w:] Zenon Butkiewicz. Nasz Współczesny. Teatr Współczesny w Szczecinie w latach 1976-1996. Wydawnictwo Promocyjne Albatros Szczecin 1996, s. 110-111. ISBN 83-85796-32-0
  9. ↑ a b c Katarzyna Stróżyk: Honory i jubileusze. Kurier Szczeciński nr 59/25/ z 11 marca 2011.
  10. ↑ a b Jubileusze szczecińskich aktorów. „Szczecin nasze miasto” z 30 marca 2009 (dostęp 15.10.2023)
  11. ↑ Legitymacja nr 2806, dokumentująca członkostwo rzeczywiste w Sekcji Dramatu ZASP od 27.12.1983, wydana przez Prezesa ZASP (w archiwum rodzinnym)
  12. ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie. Wydział Usług Cmentarnych Zakładu Usług Komunalnych w Szczecinie. [dostęp 2023-10-29].
  13. ↑ Andrzej Androchowicz: Zbigniew Witkowski. Encyklopedia Pomorza Zachodniego (dostęp 15.10.2023)
  14. ↑ a b Biogram w Encyklopedii Teatru Polskiego (dostęp 15.10.2023)
  15. ↑ a b Zbigniew Witkowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-10-18].
  16. ↑ Biogram w internetowej bazie filmu polskiego (dostęp 15.10.2023)
  17. ↑ Legitymacja nr 214 Odznaki "Zasłużony Działacz Kultury", wydana 16 marca 1979 przez Ministra Kultury i Sztuki (w archiwum rodzinnym}
  18. ↑ Legitymacja nr 19-2005-253, wydana 24.02.2005 przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (w archiwum rodzinnym)
  19. ↑ Legitymacja nr 1120, wydana 6.11.2008 przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w archiwum rodzinnym)
  20. ↑ Legitymacja nr 3432/15, wydana 21.01.2016 przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego (w archiwum rodzinnym)

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zbigniew_Witkowski_(aktor)&oldid=73154715”