Zenon z Kition

filozof grecki, twórca stoicyzmu

Zenon z Kition (gr. Ζήνων ὁ Κιτιεύς, trb. Zenon ho Kitieus; ur. ok. 335 p.n.e. w Kition na Cyprze, zm. ok. 263 p.n.e. w Atenach) – grecki filozof, założyciel szkoły stoików[1].

Zenon z Kition

Pozostawał pod wpływem autorów, takich jak Ksenofont i Platon, opisujących postać i nauczanie Sokratesa, potem pobierał nauki u cyników (Krates z Teb), których obyczaje go zraziły. Jego szkoła miała być odpowiedzią na ogród Epikura. Za życia stał się najsławniejszym filozofem w Atenach, a na jego wykłady ściągali uczniowie ze wszystkich stron Grecji. Dał początek kierunkowi zwanemu stoicyzmem, który nakazuje zachować spokój zarówno w cierpieniu jak i w szczęściu. Nie należy poddawać się emocjom i namiętnościom. Jego powiedzenie: "Fortuna kołem się toczy".

Wizerunek Zenona z Kition został umieszczony na cypryjskich monetach obiegowych o nominale 20 centów bitych z przerwami w latach 1989-2004[2][3].

Poglądy

edytuj

Zenon w etyce przyjmował, że szczęście daje człowiekowi tylko cnota, uniezależniająca go od wszelkich okoliczności oraz ucząca życia zgodnego z rozumem i naturą. Powinna ona prowadzić do obojętności wobec wszystkiego, co nie jest moralnie dobre ani złe (adiafora). Postulował wyzbycie się szkodliwych namiętności (apatheia), które uważał za źródło zła; wartość moralną uczynków uzależniał od intencji.

Stoicy byli przekonani o celowości świata i o istnieniu przeznaczenia. W warstwie etycznej przekłada się to na ich postulat dążenia do osiągnięcia cnoty, który rozumieli jako dostrojenie się do rozumnego biegu wydarzeń.

Dzieła

edytuj
  • O państwie
  • O życiu zgodnym z naturą
  • O instynkcie, czyli o naturze człowieka
  • O namiętnościach
  • O obowiązku
  • O prawie
  • O wykształceniu helleńskim
  • O wzroku
  • O całym świecie
  • O znakach
  • O nauce pitagorejskiej
  • Zagadnienia ogólne
  • O sposobach wyrażania
  • Pięć problemów homeryckich
  • O słuchaniu poetów
  • Sztuka, odpowiedzi i dowody
  • Wspomnienia o Kratesie
  • Etyka

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Zenon z Kition, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-30].
  2. Cypr 20 centów, 1991-2004. ucoin.net. [dostęp 2024-06-13].
  3. Cypr 20 centów, 1989-1990. ucoin.net. [dostęp 2024-06-13].